අථ ප්රථමෝऽධ්යායඃ ।
අර්ජුනවිෂාදයෝගඃ

ධෘතරාෂ්ට්ර උවාච ।

ධර්මක්ෂේත්රේ කුරුක්ෂේත්රේ සමවේතා යුයුත්සවඃ ।
මාමකාඃ පාංඩවාශ්චෛව කිමකුර්වත සංජය ॥ 1 ॥

සංජය උවාච ।

දෘෂ්ට්වා තු පාංඩවානීකං ව්යූඪං දුර්යෝධනස්තදා ।
ආචාර්යමුපසංගම්ය රාජා වචනමබ්රවීත් ॥ 2 ॥

පශ්යෛතාං පාංඩුපුත්රාණාමාචාර්ය මහතීං චමූම් ।
ව්යූඪාං ද්රුපදපුත්රේණ තව ශිෂ්යේණ ධීමතා ॥ 3 ॥

අත්ර ශූරා මහේෂ්වාසා භීමාර්ජුනසමා යුධි ।
යුයුධානෝ විරාටශ්ච ද්රුපදශ්ච මහාරථඃ ॥ 4 ॥

ධෘෂ්ටකේතුශ්චේකිතානඃ කාශිරාජශ්ච වීර්යවාන් ।
පුරුජිත්කුංතිභෝජශ්ච ශෛබ්යශ්ච නරපුංගවඃ ॥ 5 ॥

යුධාමන්යුශ්ච වික්රාංත උත්තමෞජාශ්ච වීර්යවාන් ।
සෞභද්රෝ ද්රෞපදේයාශ්ච සර්ව ඒව මහාරථාඃ ॥ 6 ॥

අස්මාකං තු විශිෂ්ටා යේ තාන්නිබෝධ ද්විජෝත්තම ।
නායකා මම සෛන්යස්ය සංජ්ඤාර්ථං තාන්බ්රවීමි තේ ॥ 7 ॥

භවාන්භීෂ්මශ්ච කර්ණශ්ච කෘපශ්ච සමිතිංජයඃ ।
අශ්වත්ථාමා විකර්ණශ්ච සෞමදත්තිස්තථෛව ච ॥ 8 ॥

අන්යේ ච බහවඃ ශූරා මදර්ථේ ත්යක්තජීවිතාඃ ।
නානාශස්ත්රප්රහරණාඃ සර්වේ යුද්ධවිශාරදාඃ ॥ 9 ॥

අපර්යාප්තං තදස්මාකං බලං භීෂ්මාභිරක්ෂිතම් ।
පර්යාප්තං ත්විදමේතේෂාං බලං භීමාභිරක්ෂිතම් ॥ 10 ॥

අයනේෂු ච සර්වේෂු යථාභාගමවස්ථිතාඃ ।
භීෂ්මමේවාභිරක්ෂංතු භවංතඃ සර්ව ඒව හි ॥ 11 ॥

තස්ය සංජනයන්හර්ෂං කුරුවෘද්ධඃ පිතාමහඃ ।
සිංහනාදං විනද්යෝච්චෛඃ ශංඛං දධ්මෞ ප්රතාපවාන් ॥ 12 ॥

තතඃ ශංඛාශ්ච භේර්යශ්ච පණවානකගෝමුඛාඃ ।
සහසෛවාභ්යහන්යංත ස ශබ්දස්තුමුලෝऽභවත් ॥ 13 ॥

තතඃ ශ්වේතෛර්හයෛර්යුක්තේ මහති ස්යංදනේ ස්ථිතෞ ।
මාධවඃ පාංඩවශ්චෛව දිව්යෞ ශංඛෞ ප්රදඝ්මතුඃ ॥ 14 ॥

පාංචජන්යං හෘෂීකේශෝ දේවදත්තං ධනංජයඃ ।
පෞංඩ්රං දධ්මෞ මහාශංඛං භීමකර්මා වෘකෝදරඃ ॥ 15 ॥

අනංතවිජයං රාජා කුංතීපුත්රෝ යුධිෂ්ඨිරඃ ।
නකුලඃ සහදේවශ්ච සුඝෝෂමණිපුෂ්පකෞ ॥ 16 ॥

කාශ්යශ්ච පරමේෂ්වාසඃ ශිඛංඩී ච මහාරථඃ ।
ධෘෂ්ටද්යුම්නෝ විරාටශ්ච සාත්යකිශ්චාපරාජිතඃ ॥ 17 ॥

ද්රුපදෝ ද්රෞපදේයාශ්ච සර්වශඃ පෘථිවීපතේ ।
සෞභද්රශ්ච මහාබාහුඃ ශංඛාංදධ්මුඃ පෘථක්පෘථක් ॥ 18 ॥

ස ඝෝෂෝ ධාර්තරාෂ්ට්රාණාං හෘදයානි ව්යදාරයත් ।
නභශ්ච පෘථිවීං චෛව තුමුලෝ ව්යනුනාදයන් ॥ 19 ॥

අථ ව්යවස්ථිතාංදෘෂ්ට්වා ධාර්තරාෂ්ට්රාන්කපිධ්වජඃ ।
ප්රවෘත්තේ ශස්ත්රසංපාතේ ධනුරුද්යම්ය පාංඩවඃ ॥ 20 ॥

හෘෂීකේශං තදා වාක්යමිදමාහ මහීපතේ।

අර්ජුන උවාච ।

සේනයෝරුභයෝර්මධ්යේ රථං ස්ථාපය මේऽච්යුත ॥ 21 ॥

යාවදේතාන්නිරීක්ෂේऽහං යෝද්ධුකාමානවස්ථිතාන් ।
කෛර්මයා සහ යෝද්ධව්යමස්මින්රණසමුද්යමේ ॥ 22 ॥

යෝත්ස්යමානානවේක්ෂේऽහං ය ඒතේऽත්ර සමාගතාඃ ।
ධාර්තරාෂ්ට්රස්ය දුර්බුද්ධේර්යුද්ධේ ප්රියචිකීර්ෂවඃ ॥ 23 ॥

සංජය උවාච ।
ඒවමුක්තෝ හෘෂීකේශෝ ගුඩාකේශේන භාරත ।
සේනයෝරුභයෝර්මධ්යේ ස්ථාපයිත්වා රථෝත්තමම් ॥ 24 ॥

භීෂ්මද්රෝණප්රමුඛතඃ සර්වේෂාං ච මහීක්ෂිතාම් ।
උවාච පාර්ථ පශ්යෛතාන්සමවේතාන්කුරූනිති ॥ 25 ॥

තත්රාපශ්යත්ස්ථිතාන්පාර්ථඃ පිතॄනථ පිතාමහාන් ।
ආචාර්යාන්මාතුලාන්භ්රාතॄන්පුත්රාන්පෞත්රාන්සඛීංස්තථා ॥ 26 ॥

ශ්වශුරාන්සුහෘදශ්චෛව සේනයෝරුභයෝරපි ।
තාන්සමීක්ෂ්ය ස කෞංතේයඃ සර්වාන්බංධූනවස්ථිතාන් ॥ 27 ॥

කෘපයා පරයාවිෂ්ටෝ විෂීදන්නිදමබ්රවීත්।

අර්ජුන උවාච ।

දෘෂ්ට්වේමං ස්වජනං කෘෂ්ණ යුයුත්සුං සමුපස්ථිතම් ॥ 28 ॥

සීදංති මම ගාත්රාණි මුඛං ච පරිශුෂ්යති ।
වේපථුශ්ච ශරීරේ මේ රෝමහර්ෂශ්ච ජායතේ ॥ 29 ॥

ගාංඩීවං ස්රංසතේ හස්තාත්ත්වක්චෛව පරිදහ්යතේ ।
න ච ශක්නෝම්යවස්ථාතුං භ්රමතීව ච මේ මනඃ ॥ 30 ॥

නිමිත්තානි ච පශ්යාමි විපරීතානි කේශව ।
න ච ශ්රේයෝऽනුපශ්යාමි හත්වා ස්වජනමාහවේ ॥ 31 ॥

න කාංක්ෂේ විජයං කෘෂ්ණ න ච රාජ්යං සුඛානි ච ।
කිං නෝ රාජ්යේන ගෝවිංද කිං භෝගෛර්ජීවිතේන වා ॥ 32 ॥

යේෂාමර්ථේ කාංක්ෂිතං නෝ රාජ්යං භෝගාඃ සුඛානි ච ।
ත ඉමේऽවස්ථිතා යුද්ධේ ප්රාණාංස්ත්යක්ත්වා ධනානි ච ॥ 33 ॥

ආචාර්යාඃ පිතරඃ පුත්රාස්තථෛව ච පිතාමහාඃ ।
මාතුලාඃ ශ්වශුරාඃ පෞත්රාඃ ශ්යාලාඃ සංබංධිනස්තථා ॥ 34 ॥

ඒතාන්න හංතුමිච්ඡාමි ඝ්නතෝऽපි මධුසූදන ।
අපි ත්රෛලෝක්යරාජ්යස්ය හේතෝඃ කිං නු මහීකෘතේ ॥ 35 ॥

නිහත්ය ධාර්තරාෂ්ට්රාන්නඃ කා ප්රීතිඃ ස්යාජ්ජනාර්දන ।
පාපමේවාශ්රයේදස්මාන්හත්වෛතානාතතායිනඃ ॥ 36 ॥

තස්මාන්නාර්හා වයං හංතුං ධාර්තරාෂ්ට්රාන්ස්වබාංධවාන් ।
ස්වජනං හි කථං හත්වා සුඛිනඃ ස්යාම මාධව ॥ 37 ॥

යද්යප්යේතේ න පශ්යංති ලෝභෝපහතචේතසඃ ।
කුලක්ෂයකෘතං දෝෂං මිත්රද්රෝහේ ච පාතකම් ॥ 38 ॥

කථං න ජ්ඤේයමස්මාභිඃ පාපාදස්මාන්නිවර්තිතුම් ।
කුලක්ෂයකෘතං දෝෂං ප්රපශ්යද්භිර්ජනාර්දන ॥ 39 ॥

කුලක්ෂයේ ප්රණශ්යංති කුලධර්මාඃ සනාතනාඃ ।
ධර්මේ නෂ්ටේ කුලං කෘත්ස්නමධර්මෝऽභිභවත්යුත ॥ 40 ॥

අධර්මාභිභවාත්කෘෂ්ණ ප්රදුෂ්යංති කුලස්ත්රියඃ ।
ස්ත්රීෂු දුෂ්ටාසු වාර්ෂ්ණේය ජායතේ වර්ණසංකරඃ ॥ 41 ॥

සංකරෝ නරකායෛව කුලඝ්නානාං කුලස්ය ච ।
පතංති පිතරෝ හ්යේෂාං ලුප්තපිංඩෝදකක්රියාඃ ॥ 42 ॥

දෝෂෛරේතෛඃ කුලඝ්නානාං වර්ණසංකරකාරකෛඃ ।
උත්සාද්යංතේ ජාතිධර්මාඃ කුලධර්මාශ්ච ශාශ්වතාඃ ॥ 43 ॥

උත්සන්නකුලධර්මාණාං මනුෂ්යාණාං ජනාර්දන ।
නරකේऽනියතං වාසෝ භවතීත්යනුශුශ්රුම ॥ 44 ॥

අහෝ බත මහත්පාපං කර්තුං ව්යවසිතා වයම් ।
යද්රාජ්යසුඛලෝභේන හංතුං ස්වජනමුද්යතාඃ ॥ 45 ॥

යදි මාමප්රතීකාරමශස්ත්රං ශස්ත්රපාණයඃ ।
ධාර්තරාෂ්ට්රා රණේ හන්යුස්තන්මේ ක්ෂේමතරං භවේත් ॥ 46 ॥

සංජය උවාච ।
ඒවමුක්ත්වාර්ජුනඃ සංඛ්යේ රථෝපස්ථ උපාවිශත් ।
විසෘජ්ය සශරං චාපං ශෝකසංවිග්නමානසඃ ॥ 47 ॥

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ

අර්ජුනවිෂාදයෝගෝ නාම ප්රථමෝऽධ්යායඃ ॥1 ॥