අථ තෘතීයෝऽධ්යායඃ ।
කර්මයෝගඃ
අර්ජුන උවාච ।
ජ්යායසී චේත්කර්මණස්තේ මතා බුද්ධිර්ජනාර්දන ।
තත්කිං කර්මණි ඝෝරේ මාං නියෝජයසි කේශව ॥ 1 ॥
ව්යාමිශ්රේණේව වාක්යේන බුද්ධිං මෝහයසීව මේ ।
තදේකං වද නිශ්චිත්ය යේන ශ්රේයෝऽහමාප්නුයාම් ॥ 2 ॥
ශ්රීභගවානුවාච ।
ලෝකේऽස්මිංද්විවිධා නිෂ්ඨා පුරා ප්රෝක්තා මයානඝ ।
ජ්ඤානයෝගේන සාංඛ්යානාං කර්මයෝගේන යෝගිනාම් ॥ 3 ॥
න කර්මණාමනාරංභාන්නෛෂ්කර්ම්යං පුරුෂෝऽශ්නුතේ ।
න ච සංන්යසනාදේව සිද්ධිං සමධිගච්ඡති ॥ 4 ॥
න හි කශ්චිත්ක්ෂණමපි ජාතු තිෂ්ඨත්යකර්මකෘත් ।
කාර්යතේ හ්යවශඃ කර්ම සර්වඃ ප්රකෘතිජෛර්ගුණෛඃ ॥ 5 ॥
කර්මේංද්රියාණි සංයම්ය ය ආස්තේ මනසා ස්මරන් ।
ඉංද්රියාර්ථාන්විමූඪාත්මා මිථ්යාචාරඃ ස උච්යතේ ॥ 6 ॥
යස්ත්විංද්රියාණි මනසා නියම්යාරභතේऽර්ජුන ।
කර්මේංද්රියෛඃ කර්මයෝගමසක්තඃ ස විශිෂ්යතේ ॥ 7 ॥
නියතං කුරු කර්ම ත්වං කර්ම ජ්යායෝ හ්යකර්මණඃ ।
ශරීරයාත්රාපි ච තේ න ප්රසිද්ධ්යේදකර්මණඃ ॥ 8 ॥
යජ්ඤාර්ථාත්කර්මණෝऽන්යත්ර ලෝකෝऽයං කර්මබංධනඃ ।
තදර්ථං කර්ම කෞංතේය මුක්තසංගඃ සමාචර ॥ 9 ॥
සහයජ්ඤාඃ ප්රජාඃ සෘෂ්ට්වා පුරෝවාච ප්රජාපතිඃ ।
අනේන ප්රසවිෂ්යධ්වමේෂ වෝऽස්ත්විෂ්ටකාමධුක් ॥ 10 ॥
දේවාන්භාවයතානේන තේ දේවා භාවයංතු වඃ ।
පරස්පරං භාවයංතඃ ශ්රේයඃ පරමවාප්ස්යථ ॥ 11 ॥
ඉෂ්ටාන්භෝගාන්හි වෝ දේවා දාස්යංතේ යජ්ඤභාවිතාඃ ।
තෛර්දත්තානප්රදායෛභ්යෝ යෝ භුංක්තේ ස්තේන ඒව සඃ ॥ 12 ॥
යජ්ඤශිෂ්ටාශිනඃ සංතෝ මුච්යංතේ සර්වකිල්බිෂෛඃ ।
භුංජතේ තේ ත්වඝං පාපා යේ පචංත්යාත්මකාරණාත් ॥ 13 ॥
අන්නාද්භවංති භූතානි පර්ජන්යාදන්නසංභවඃ ।
යජ්ඤාද්භවති පර්ජන්යෝ යජ්ඤඃ කර්මසමුද්භවඃ ॥ 14 ॥
කර්ම බ්රහ්මෝද්භවං විද්ධි බ්රහ්මාක්ෂරසමුද්භවම් ।
තස්මාත්සර්වගතං බ්රහ්ම නිත්යං යජ්ඤේ ප්රතිෂ්ඨිතම් ॥ 15 ॥
ඒවං ප්රවර්තිතං චක්රං නානුවර්තයතීහ යඃ ।
අඝායුරිංද්රියාරාමෝ මෝඝං පාර්ථ ස ජීවති ॥ 16 ॥
යස්ත්වාත්මරතිරේව ස්යාදාත්මතෘප්තශ්ච මානවඃ ।
ආත්මන්යේව ච සංතුෂ්ටස්තස්ය කාර්යං න විද්යතේ ॥ 17 ॥
නෛව තස්ය කෘතේනාර්ථෝ නාකෘතේනේහ කශ්චන ।
න චාස්ය සර්වභූතේෂු කශ්චිදර්ථව්යපාශ්රයඃ ॥ 18 ॥
තස්මාදසක්තඃ සතතං කාර්යං කර්ම සමාචර ।
අසක්තෝ හ්යාචරන්කර්ම පරමාප්නෝති පූරුෂඃ ॥ 19 ॥
කර්මණෛව හි සංසිද්ධිමාස්ථිතා ජනකාදයඃ ।
ලෝකසංග්රහමේවාපි සංපශ්යන්කර්තුමර්හසි ॥ 20 ॥
යද්යදාචරති ශ්රේෂ්ඨස්තත්තදේවේතරෝ ජනඃ ।
ස යත්ප්රමාණං කුරුතේ ලෝකස්තදනුවර්තතේ ॥ 21 ॥
න මේ පාර්ථාස්ති කර්තව්යං ත්රිෂු ලෝකේෂු කිංචන ।
නානවාප්තමවාප්තව්යං වර්ත ඒව ච කර්මණි ॥ 22 ॥
යදි හ්යහං න වර්තේයං ජාතු කර්මණ්යතංද්රිතඃ ।
මම වර්ත්මානුවර්තංතේ මනුෂ්යාඃ පාර්ථ සර්වශඃ ॥ 23 ॥
උත්සීදේයුරිමේ ලෝකා න කුර්යාං කර්ම චේදහම් ।
සංකරස්ය ච කර්තා ස්යාමුපහන්යාමිමාඃ ප්රජාඃ ॥ 24 ॥
සක්තාඃ කර්මණ්යවිද්වාංසෝ යථා කුර්වංති භාරත ।
කුර්යාද්විද්වාංස්තථාසක්තශ්චිකීර්ෂුර්ලෝකසංග්රහම් ॥ 25 ॥
න බුද්ධිභේදං ජනයේදජ්ඤානාං කර්මසංගිනාම් ।
ජෝෂයේත්සර්වකර්මාණි විද්වාන්යුක්තඃ සමාචරන් ॥ 26 ॥
ප්රකෘතේඃ ක්රියමාණානි ගුණෛඃ කර්මාණි සර්වශඃ ।
අහංකාරවිමූඪාත්මා කර්තාහමිති මන්යතේ ॥ 27 ॥
තත්ත්වවිත්තු මහාබාහෝ ගුණකර්මවිභාගයෝඃ ।
ගුණා ගුණේෂු වර්තංත ඉති මත්වා න සජ්ජතේ ॥ 28 ॥
ප්රකෘතේර්ගුණසංමූඪාඃ සජ්ජංතේ ගුණකර්මසු ।
තානකෘත්ස්නවිදෝ මංදාන්කෘත්ස්නවින්න විචාලයේත් ॥ 29 ॥
මයි සර්වාණි කර්මාණි සංන්යස්යාධ්යාත්මචේතසා ।
නිරාශීර්නිර්මමෝ භූත්වා යුධ්යස්ව විගතජ්වරඃ ॥ 30 ॥
යේ මේ මතමිදං නිත්යමනුතිෂ්ඨංති මානවාඃ ।
ශ්රද්ධාවංතෝऽනසූයංතෝ මුච්යංතේ තේऽපි කර්මභිඃ ॥ 31 ॥
යේ ත්වේතදභ්යසූයංතෝ නානුතිෂ්ඨංති මේ මතම් ।
සර්වජ්ඤානවිමූඪාංස්තාන්විද්ධි නෂ්ටානචේතසඃ ॥ 32 ॥
සදෘශං චේෂ්ටතේ ස්වස්යාඃ ප්රකෘතේර්ජ්ඤානවානපි ।
ප්රකෘතිං යාංති භූතානි නිග්රහඃ කිං කරිෂ්යති ॥ 33 ॥
ඉංද්රියස්යේංද්රියස්යාර්ථේ රාගද්වේෂෞ ව්යවස්ථිතෞ ।
තයෝර්න වශමාගච්ඡේත්තෞ හ්යස්ය පරිපංථිනෞ ॥ 34 ॥
ශ්රේයාන්ස්වධර්මෝ විගුණඃ පරධර්මාත්ස්වනුෂ්ඨිතාත් ।
ස්වධර්මේ නිධනං ශ්රේයඃ පරධර්මෝ භයාවහඃ ॥ 35 ॥
අර්ජුන උවාච ।
අථ කේන ප්රයුක්තෝऽයං පාපං චරති පූරුෂඃ ।
අනිච්ඡන්නපි වාර්ෂ්ණේය බලාදිව නියෝජිතඃ ॥ 36 ॥
ශ්රීභගවානුවාච ।
කාම ඒෂ ක්රෝධ ඒෂ රජෝගුණසමුද්භවඃ ।
මහාශනෝ මහාපාප්මා විද්ධ්යේනමිහ වෛරිණම් ॥ 37 ॥
ධූමේනාව්රියතේ වහ්නිර්යථාදර්ශෝ මලේන ච ।
යථෝල්බේනාවෘතෝ ගර්භස්තථා තේනේදමාවෘතම් ॥ 38 ॥
ආවෘතං ජ්ඤානමේතේන ජ්ඤානිනෝ නිත්යවෛරිණා ।
කාමරූපේණ කෞංතේය දුෂ්පූරේණානලේන ච ॥ 39 ॥
ඉංද්රියාණි මනෝ බුද්ධිරස්යාධිෂ්ඨානමුච්යතේ ।
ඒතෛර්විමෝහයත්යේෂ ජ්ඤානමාවෘත්ය දේහිනම් ॥ 40 ॥
තස්මාත්ත්වමිංද්රියාණ්යාදෞ නියම්ය භරතර්ෂභ ।
පාප්මානං ප්රජහි හ්යේනං ජ්ඤානවිජ්ඤානනාශනම් ॥ 41 ॥
ඉංද්රියාණි පරාණ්යාහුරිංද්රියේභ්යඃ පරං මනඃ ।
මනසස්තු පරා බුද්ධිර්යෝ බුද්ධේඃ පරතස්තු සඃ ॥ 42 ॥
ඒවං බුද්ධේඃ පරං බුද්ධ්වා සංස්තභ්යාත්මානමාත්මනා ।
ජහි ශත්රුං මහාබාහෝ කාමරූපං දුරාසදම් ॥ 43 ॥
ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ
කර්මයෝගෝ නාම තෘතීයෝऽධ්යායඃ ॥3 ॥