॥ அத² ஶ்ரீமஹாபா⁴ரதே உத்³யோக³பர்வணி ப்ரஜாக³ரபர்வணி விது³ரனீதிவாக்யே த்ரயஸ்த்ரிம்ஶோத்⁴யாய: ॥
வைஶம்பாயன உவாச ।
த்³வா:ஸ்த²ம் ப்ராஹ மஹாப்ராஜ்ஞோ த்⁴ருதராஷ்ட்ரோ மஹீபதி: ।
விது³ரம் த்³ரஷ்டுமிச்சா²மி தமிஹானய மாசிரம் ॥ 1॥
ப்ரஹிதோ த்⁴ருதராஷ்ட்ரேண தூ³த: க்ஷத்தாரமப்³ரவீத் ।
ஈஶ்வரஸ்த்வாம் மஹாராஜோ மஹாப்ராஜ்ஞ தி³த்³ருக்ஷதி ॥ 2॥
ஏவமுக்தஸ்து விது³ர: ப்ராப்ய ராஜனிவேஶனம் ।
அப்³ரவீத்³த்⁴ருதராஷ்ட்ராய த்³வா:ஸ்த² மாம் ப்ரதிவேத³ய ॥ 3॥
த்³வா:ஸ்த² உவாச ।
விது³ரோயமனுப்ராப்தோ ராஜேன்த்³ர தவ ஶாஸனாத் ।
த்³ரஷ்டுமிச்ச²தி தே பாதௌ³ கிம் கரோது ப்ரஶாதி⁴ மாம் ॥ 4॥
த்⁴ருதராஷ்ட்ர உவாச ।
ப்ரவேஶய மஹாப்ராஜ்ஞம் விது³ரம் தீ³ர்க⁴த³ர்ஶினம் ।
அஹம் ஹி விது³ரஸ்யாஸ்ய நாகால்யோ ஜாது த³ர்ஶனே ॥ 5॥
த்³வா:ஸ்த² உவாச ।
ப்ரவிஶான்த: புரம் க்ஷத்தர்மஹாராஜஸ்ய தீ⁴மத: ।
ந ஹி தே த³ர்ஶனேகால்யோ ஜாது ராஜா ப்³ரவீதி மாம் ॥ 6॥
வைஶம்பாயன உவாச ।
தத: ப்ரவிஶ்ய விது³ரோ த்⁴ருதராஷ்ட்ர நிவேஶனம் ।
அப்³ரவீத்ப்ராஞ்ஜலிர்வாக்யம் சின்தயானம் நராதி⁴பம் ॥ 7॥
விது³ரோஹம் மஹாப்ராஜ்ஞ ஸம்ப்ராப்தஸ்தவ ஶாஸனாத் ।
யதி³ கிம் சன கர்தவ்யமயமஸ்மி ப்ரஶாதி⁴ மாம் ॥ 8॥
த்⁴ருதரஷ்த்ர உவாச ।
ஸஞ்ஜயோ விது³ர ப்ராப்தோ க³ர்ஹயித்வா ச மாம் க³த: ।
அஜாதஶத்ரோ: ஶ்வோ வாக்யம் ஸபா⁴மத்⁴யே ஸ வக்ஷ்யதி ॥ 9॥
தஸ்யாத்³ய குருவீரஸ்ய ந விஜ்ஞாதம் வசோ மயா ।
தன்மே த³ஹதி கா³த்ராணி தத³கார்ஷீத்ப்ரஜாக³ரம் ॥ 1௦॥
ஜாக்³ரதோ த³ஹ்யமானஸ்ய ஶ்ரேயோ யதி³ஹ பஶ்யஸி ।
தத்³ப்³ரூஹி த்வம் ஹி நஸ்தாத த⁴ர்மார்த²குஶலோ ஹ்யஸி ॥ 11॥
யத: ப்ராப்த: ஸஞ்ஜய: பாண்ட³வேப்⁴யோ
ந மே யதா²வன்மனஸ: ப்ரஶான்தி: ।
ஸவேன்த்³ரியாண்யப்ரக்ருதிம் க³தானி
கிம் வக்ஷ்யதீத்யேவ ஹி மேத்³ய சின்தா ॥ 12॥
தன்மே ப்³ரூஹி விது³ர த்வம் யதா²வன்
மனீஷிதம் ஸர்வமஜாதஶத்ரோ: ।
யதா² ச நஸ்தாத ஹிதம் ப⁴வேச்ச
ப்ரஜாஶ்ச ஸர்வா: ஸுகி²தா ப⁴வேயு: ॥- ॥
விது³ர உவாச ।
அபி⁴யுக்தம் ப³லவதா து³ர்ப³லம் ஹீனஸாத⁴னம் ।
ஹ்ருதஸ்வம் காமினம் சோரமாவிஶன்தி ப்ரஜாக³ரா: ॥ 13॥
கச்சிதே³தைர்மஹாதோ³ஷைர்ன ஸ்ப்ருஷ்டோஸி நராதி⁴ப ।
கச்சின்ன பரவித்தேஷு க்³ருத்⁴யன்விபரிதப்யஸே ॥ 14॥
த்⁴ருதராஷ்ட்ர உவாச ।
ஶ்ரோதுமிச்சா²மி தே த⁴ர்ம்யம் பரம் நை:ஶ்ரேயஸம் வச: ।
அஸ்மின்ராஜர்ஷிவம்ஶே ஹி த்வமேக: ப்ராஜ்ஞஸம்மத: ॥ 15॥
விது³ர உவாச ।
ரஜா லக்ஷணஸம்பன்னஸ்த்ரைலோக்யஸ்யாதி⁴போ ப⁴வேத் ।
ப்ரேஷ்யஸ்தே ப்ரேஷிதஶ்சைவ த்⁴ருதராஷ்ட்ர யுதி⁴ஷ்டி²ர: ॥- ॥
விபரீததரஶ்ச த்வம் பா⁴க³தே⁴யே ந ஸம்மத: ।
அர்சிஷாம் ப்ரக்ஷயாச்சைவ த⁴ர்மாத்மா த⁴ர்மகோவித:³ ॥- ॥
ஆன்ருஶம்ஸ்யாத³னுக்ரோஶாத்³த⁴ர்மாத்ஸத்யாத்பராக்ரமாத் ।
கு³ருத்வாத்த்வயி ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ப³ஹூன்க்லேஷாம்ஸ்திதிக்ஷதே ॥- ॥
து³ர்யோத⁴னே ஸௌப³லே ச கர்ணே து³:ஶாஸனே ததா² ।
ஏதேஷ்வைஶ்வர்யமாதா⁴ய கத²ம் த்வம் பூ⁴திமிச்ச²ஸி ॥- ॥
ஏகஸ்மாத்வ்ருக்ஷாத்³யஜ்ஞபத்ராணி ராஜன்
ஸ்ருக்ச த்³ரௌணீ பேட²னீபீட³னே ச ।
ஏதஸ்மாத்³ராஜன்ப்³ருவதோ மே நிபோ³த⁴
ஏகஸ்மாத்³வை ஜாயதேஸச்ச ஸச்ச ॥- ॥
ஆத்மஜ்ஞானம் ஸமாரம்ப⁴ஸ்திதிக்ஷா த⁴ர்மனித்யதா ।
யமர்தா²ன்னாபகர்ஷன்தி ஸ வை பண்தி³த உச்யதே ॥- ॥
நிஷேவதே ப்ரஶஸ்தானி நின்தி³தானி ந ஸேவதே ।
அனாஸ்திக: ஶ்ரத்³த³தா⁴ன ஏதத்பண்டி³த லக்ஷணம் ॥ 16॥
க்ரோதோ⁴ ஹர்ஷஶ்ச த³ர்பஶ்ச ஹ்ரீஸ்தம்போ⁴ மான்யமானிதா ।
யமர்தா²ன்னாபகர்ஷன்தி ஸ வை பண்டி³த உச்யதே ॥ 17॥
யஸ்ய க்ருத்யம் ந ஜானந்தி மன்த்ரம் வா மன்த்ரிதம் பரே ।
க்ருதமேவாஸ்ய ஜானந்தி ஸ வை பண்டி³த உச்யதே ॥ 18॥
யஸ்ய க்ருத்யம் ந விக்⁴னந்தி ஶீதமுஷ்ணம் ப⁴யம் ரதி: ।
ஸம்ருத்³தி⁴ரஸம்ருத்³தி⁴ர்வா ஸ வை பண்டி³த உச்யதே ॥ 19॥
யஸ்ய ஸம்ஸாரிணீ ப்ரஜ்ஞா த⁴ர்மார்தா²வனுவர்ததே ।
காமாத³ர்த²ம் வ்ருணீதே ய: ஸ வை பண்டி³த உச்யதே ॥ 2௦॥
யதா²ஶக்தி சிகீர்ஷன்தி யதா²ஶக்தி ச குர்வதே ।
ந கிம் சித³வமன்யன்தே பண்டி³தா ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 21॥
க்ஷிப்ரம் விஜானாதி சிரம் ஶருணோதி
விஜ்ஞாய சார்த²ம் பஜ⁴தே ந காமாத் ।
நாஸம்ப்ருஷ்டோ வ்யௌபயுங்க்தே பரார்தே²
தத்ப்ரஜ்ஞானம் ப்ரத²மம் பண்டி³தஸ்ய ॥ 22॥
நாப்ராப்யமபி⁴வாஞ்ச²ன்தி நஷ்டம் நேச்ச²ன்தி ஶோசிதும் ।
ஆபத்ஸு ச ந முஹ்யன்தி நரா: பண்டி³த பு³த்³த⁴ய: ॥ 23॥
நிஶ்சித்ய ய: ப்ரக்ரமதே நான்தர்வஸதி கர்மண: ।
அவன்த்⁴ய காலோ வஶ்யாத்மா ஸ வை பண்டி³த உச்யதே ॥ 24॥
ஆர்ய கர்மணி ராஜ்யன்தே பூ⁴திகர்மாணி குர்வதே ।
ஹிதம் ச நாப்⁴யஸூயன்தி பண்டி³தா ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 25॥
ந ஹ்ருஷ்யத்யாத்மஸம்மானே நாவமானேன தப்யதே ।
கா³ங்கோ³ ஹ்ரத³ இவாக்ஷோப்⁴யோ ய: ஸ பண்டி³த உச்யதே ॥ 26॥
தத்த்வஜ்ஞ: ஸர்வபூ⁴தானாம் யோகஜ³்ஞ: ஸர்வகர்மணாம் ।
உபாயஜ்ஞோ மனுஷ்யாணாம் நர: பண்டி³த உச்யதே ॥ 27॥
ப்ரவ்ருத்த வாக்சித்ரகத² ஊஹவான்ப்ரதிபா⁴னவான் ।
ஆஶு க்³ரன்த²ஸ்ய வக்தா ச ஸ வை பண்டி³த உச்யதே ॥ 28॥
ஶ்ருதம் ப்ரஜ்ஞானுக³ம் யஸ்ய ப்ரஜ்ஞா சைவ ஶ்ருதானுகா³ ।
அஸம்பி⁴ன்னார்ய மர்யாத:³ பண்டி³தாக்²யாம் லபே⁴த ஸ: ॥ 29॥
அர்த²ம் மஹான்தமாஸத்³ய வித்³யாமைஶ்வர்யமேவ ச ।
விசரத்யஸமுன்னத்³தோ⁴ யஸ்ய பண்டி³த உச்யதே ॥- ॥
அஶ்ருதஶ்ச ஸமுன்னத்³தோ⁴ த³ரித்³ரஶ்ச மஹாமனா: ।
அர்தா²ம்ஶ்சாகர்மணா ப்ரேப்ஸுர்மூட⁴ இத்யுச்யதே பு³தை⁴: ॥ 3௦॥
ஸ்வமர்த²ம் ய: பரித்யஜ்ய பரார்த²மனுதிஷ்ட²தி ।
மித்²யா சரதி மித்ரார்தே² யஶ்ச மூட:⁴ ஸ உச்யதே ॥ 31॥
அகாமாம் காமயதி ய: காமயானாம் பரித்யஜேத் ।
ப³லவன்தம் ச யோ த்³வேஷ்டி தமாஹுர்மூட⁴சேதஸம் ॥- ॥
அகாமான்காமயதி ய: காமயானான்பரித்³விஷன் ।
ப³லவன்தம் ச யோ த்³வேஷ்டி தமாஹுர்மூட⁴சேதஸம் ॥ 32॥
அமித்ரம் குருதே மித்ரம் மித்ரம் த்³வேஷ்டி ஹினஸ்தி ச ।
கர்ம சாரப⁴தே து³ஷ்டம் தமாஹுர்மூட⁴சேதஸம் ॥ 33॥
ஸம்ஸாரயதி க்ருத்யானி ஸர்வத்ர விசிகித்ஸதே ।
சிரம் கரோதி க்ஷிப்ரார்தே² ஸ மூடோ⁴ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 34॥
ஶ்ராத்³த⁴ம் பித்ருப்⁴யோ ந த³தா³தி தை³வதானி நார்சதி ।
ஸுஹ்ருன்மித்ரம் ந லப⁴தே தமாஹுர்மூட⁴சேதஸம் ॥- ॥
அனாஹூத: ப்ரவிஶதி அப்ருஷ்டோ ப³ஹு பா⁴ஷதே ।
விஶ்வஸத்யப்ரமத்தேஷு மூட⁴ சேதா நராத⁴ம: ॥ 35॥
பரம் க்ஷிபதி தோ³ஷேண வர்தமான: ஸ்வயம் ததா² ।
யஶ்ச க்ருத்⁴யத்யனீஶ: ஸன்ஸ ச மூட⁴தமோ நர: ॥ 36॥
ஆத்மனோ ப³லமாஜ்ஞாய த⁴ர்மார்த²பரிவர்ஜிதம் ।
அலப்⁴யமிச்ச²ன்னைஷ்கர்ம்யான்மூட⁴ பு³த்³தி⁴ரிஹோச்யதே ॥ 37॥
அஶிஷ்யம் ஶாஸ்தி யோ ராஜன்யஶ்ச ஶூன்யமுபாஸதே ।
கத³ர்யம் பஜ⁴தே யஶ்ச தமாஹுர்மூட⁴சேதஸம் ॥ 38॥
அர்த²ம் மஹான்தமாஸாத்³ய வித்³யாமைஶ்வர்யமேவ வா ।
விசரத்யஸமுன்னத்³தோ⁴ ய: ஸ பண்டி³த உச்யதே ॥ 39॥
ஏக: ஸம்பன்னமஶ்னாதி வஸ்தே வாஸஶ்ச ஶோப⁴னம் ।
யோஸம்விபஜ⁴்ய ப்⁴ருத்யேப்⁴ய: கோ ந்ருஶம்ஸதரஸ்தத: ॥ 4௦॥
ஏக: பாபானி குருதே ப²லம் பு⁴ங்க்தே மஹாஜன: ।
போ⁴க்தாரோ விப்ரமுச்யன்தே கர்தா தோ³ஷேண லிப்யதே ॥ 41॥
ஏகம் ஹன்யான்ன வாஹன்யாதி³ஷுர்முக்தோ த⁴னுஷ்மதா ।
பு³த்³தி⁴ர்பு³த்³தி⁴மதோத்ஸ்ருஷ்டா ஹன்யாத்³ராஷ்ட்ரம் ஸராஜகம் ॥ 42॥
ஏகயா த்³வே வினிஶ்சித்ய த்ரீம்ஶ்சதுர்பி⁴ர்வஶே குரு ।
பஞ்ச ஜித்வா விதி³த்வா ஷட்ஸப்த ஹித்வா ஸுகீ² ப⁴வ ॥ 43॥
ஏகம் விஷரஸோ ஹன்தி ஶஸ்த்ரேணைகஶ்ச வத்⁴யதே ।
ஸராஷ்ட்ரம் ஸ ப்ரஜம் ஹன்தி ராஜானம் மன்த்ரவிஸ்ரவ: ॥ 44॥
ஏக: ஸ்வாது³ ந பு⁴ஞ்ஜீத ஏகஶ்சார்தா²ன்ன சின்தயேத் ।
ஏகோ ந க³ச்சே²த³த்⁴வானம் நைக: ஸுப்தேஷு ஜாக்³ருயாத் ॥ 45॥
ஏகமேவாத்³விதீயம் தத்³யத்³ராஜன்னாவபு³த்⁴யஸே ।
ஸத்யம் ஸ்வர்க³ஸ்ய ஸோபானம் பாராவாரஸ்ய நௌரிவ ॥ 46॥
ஏக: க்ஷமாவதாம் தோ³ஷோ த்³விதீயோ நோபலப்⁴யதே ।
யதே³னம் க்ஷமயா யுக்தமஶக்தம் மன்யதே ஜன: ॥ 47॥
ஸோஸ்ய தோ³ஷோ ந மன்தவ்ய: க்ஷமா ஹி பரமம் ப³லம் ।
க்ஷமா கு³ணோ ஹ்யஶக்தானாம் ஶக்தானாம் பூ⁴ஷணம் ததா² ॥- ॥
க்ஷமா வஶீக்ருதிர்லோகே க்ஷமயா கிம் ந ஸாத்⁴யதே ।
ஶான்திஶங்க:² கரே யஸ்ய கிம் கரிஷ்யதி து³ர்ஜன: ॥- ॥
அத்ருணே பதிதோ வஹ்னி: ஸ்வயமேவோபஶாம்யதி ।
அக்ஷமாவான்பரம் தோ³ஷைராத்மான்ம் சைவ யோஜயேத் ॥- ॥
ஏகோ த⁴ர்ம: பரம் ஶ்ரேய: க்ஷமைகா ஶான்திருத்தமா ।
வித்³யைகா பரமா த்³ருஷ்டிரஹிம்ஸைகா ஸுகா²வஹா ॥ 48॥
த்³வாவிமௌ க்³ரஸதே பூ⁴மி: ஸர்போ பி³லஶயானிவ ।
ராஜானம் சாவிரோத்³தா⁴ரம் ப்³ராஹ்மணம் சாப்ரவாஸினம் ॥ 49॥
த்³வே கர்மணீ நர: குர்வன்னஸ்மில்லோகே விரோசதே ।
அப்³ருவன்பருஷம் கிம் சித³ஸதோ நார்த²யம்ஸ்ததா² ॥ 5௦॥
த்³வாவிமௌ புருஷவ்யாக்⁴ர பரப்ரத்யய காரிணௌ ।
ஸ்த்ரிய: காமித காமின்யோ லோக: பூஜித பூஜக: ॥ 51॥
த்³வாவிமௌ கண்டகௌ தீக்ஷ்ணௌ ஶரீரபரிஶோஷணௌ ।
யஶ்சாத⁴ன: காமயதே யஶ்ச குப்யத்யனீஶ்வர: ॥ 52॥
த்³வாவேவ ந விராஜேதே விபரீதேன கர்மணா ।
க்³ருஹஸ்த²ஶ்ச நிராரம்ப:⁴ கார்யவாம்ஶ்சைவ பி⁴க்ஷுக: ॥- ॥
த்³வாவிமௌ புருஷௌ ராஜன்ஸ்வர்க³ஸ்ய பரி திஷ்ட²த: ।
ப்ரபு⁴ஶ்ச க்ஷமயா யுக்தோ த³ரித்³ரஶ்ச ப்ரதா³னவான் ॥ 53॥
ந்யாயாக³தஸ்ய த்³ரவ்யஸ்ய போ³த்³த⁴வ்யௌ த்³வாவதிக்ரமௌ ।
அபாத்ரே ப்ரதிபத்திஶ்ச பாத்ரே சாப்ரதிபாத³னம் ॥ 54॥
த்³வாவம்ப⁴ஸி நிவேஷ்டவ்யௌ க³லே ப³த்³த்⁴வா த்³ருட⁴ம் ஶிலாம் ।
த⁴னவன்தமதா³தாரம் த³ரித்³ரம் சாதபஸ்வினம் ॥- ॥
த்³வாவிமௌ புருஷவ்யாக்⁴ர ஸுர்யமண்ட³லபே⁴தி³னௌ ।
பரிவ்ராட்³யோக³யுக்தஶ்ச ரணே சாபி⁴முகோ² ஹத: ॥- ॥
த்ரயோ ந்யாயா மனுஷ்யாணாம் ஶ்ரூயன்தே ப⁴ரதர்ஷப⁴ ।
கனீயான்மத்⁴யம: ஶ்ரேஷ்ட² இதி வேத³விதோ³ விது³: ॥ 55॥
த்ரிவிதா⁴: புருஷா ராஜன்னுத்தமாத⁴மமத்⁴யமா: ।
நியோஜயேத்³யதா²வத்தாம்ஸ்த்ரிவிதே⁴ஷ்வேவ கர்மஸு ॥ 56॥
த்ரய ஏவாத⁴னா ராஜன்பா⁴ர்யா தா³ஸஸ்ததா² ஸுத: ।
யத்தே ஸமதி⁴க³ச்ச²ன்தி யஸ்ய தே தஸ்ய தத்³த⁴னம் ॥ 57॥
ஹரணம் ச பரஸ்வானாம் பரதா³ராபி⁴மர்ஶனம் ।
ஸுஹ்ருத³ஶ்ச பரித்யாக³ஸ்த்ரயோ தோ³ஷா க்ஷயாவஹ: ॥- ॥
த்ரிவித⁴ம் நரகஸ்யேத³ம் த்³வாரம் நாஶனமாத்மன: ।
காம: க்ரோத⁴ஸ்ததா² லோப⁴ஸ்தஸ்மாதே³தத்த்ரயம் த்யஜேத் ॥- ॥
வரப்ரதா³னம் ராஜ்யாம் ச புத்ரஜன்ம ச பா⁴ரத ।
ஶத்ரோஶ்ச மோக்ஷணம் க்ருச்ச்²ராத்த்ரீணி சைகம் ச தத்ஸமம் ॥- ॥
ப⁴க்தம் ச பஜ³மானம் ச தவாஸ்மீதி வாதி³னம் ।
த்ரீனேதான் ஶரணம் ப்ராப்தான்விஷமேபி ந ஸன்த்யஜேத் ॥- ॥
சத்வாரி ராஜ்ஞா து மஹாப³லேன
வர்ஜ்யான்யாஹு: பண்டி³தஸ்தானி வித்³யாத் ।
அல்பப்ரஜ்ஞை: ஸஹ மன்த்ரம் ந குர்யான்
ந தீ³ர்க⁴ஸூத்ரைரலஸைஶ்சாரணைஶ்ச ॥ 58॥
சத்வாரி தே தாத க்³ருஹே வஸன்து
ஶ்ரியாபி⁴ஜுஷ்டஸ்ய க்³ருஹஸ்த² த⁴ர்மே ।
வ்ருத்³தோ⁴ ஜ்ஞாதிரவஸன்ன: குலீன:
ஸகா² த³ரித்³ரோ ப⁴கி³னீ சானபத்யா ॥ 59॥
சத்வார்யாஹ மஹாராஜ ஸத்³யஸ்கானி ப்³ருஹஸ்பதி: ।
ப்ருச்ச²தே த்ரித³ஶேன்த்³ராய தானீமானி நிபோ³த⁴ மே ॥ 6௦॥
தே³வதானாம் ச ஸங்கல்பமனுபா⁴வம் ச தீ⁴மதாம் ।
வினயம் க்ருதவித்³யானாம் வினாஶம் பாபகர்மணாம் ॥ 61॥
சத்வாரி கர்மாண்யப⁴யங்கராணி
ப⁴யம் ப்ரயச்ச²ன்த்யயதா²க்ருதானி ।
மானாக்³னிஹோத்ரம் உத மானமௌனம்
மானேனாதீ⁴தமுத மானயஜ்ஞ: ॥- ॥
பஞ்சாக்³னயோ மனுஷ்யேண பரிசர்யா: ப்ரயத்னத: ।
பிதா மாதாக்³னிராத்மா ச கு³ருஶ்ச ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 62॥
பஞ்சைவ பூஜயல்லோகே யஶ: ப்ராப்னோதி கேவலம் ।
தே³வான்பித்ரூன்மனுஷ்யாம்ஶ்ச பி⁴க்ஷூனதிதி²பஞ்சமான் ॥ 63॥
பஞ்ச த்வானுக³மிஷ்யன்தி யத்ர யத்ர க³மிஷ்யஸி ।
மித்ராண்யமித்ரா மத்⁴யஸ்தா² உபஜீவ்யோபஜீவின: ॥ 64॥
பஞ்சேன்த்³ரியஸ்ய மர்த்யஸ்ய சி²த்³ரம் சேதே³கமின்த்³ரியம் ।
ததோஸ்ய ஸ்ரவதி ப்ரஜ்ஞா த்³ருதே: பாதா³தி³வோத³கம் ॥ 65॥
ஷட்³தோ³ஷா: புருஷேணேஹ ஹாதவ்யா பூ⁴திமிச்ச²தா ।
நித்³ரா தன்த்³ரீ ப⁴யம் க்ரோத⁴ ஆலஸ்யம் தீ³ர்க⁴ஸூத்ரதா ॥ 66॥
ஷடி³மான்புருஷோ ஜஹ்யாத்³பி⁴ன்னாம் நாவமிவார்ணவே ।
அப்ரவக்தாரமாசார்யமனதீ⁴யானம்ருத்விஜம் ॥ 67॥
அரக்ஷிதாரம் ராஜானம் பா⁴ர்யாம் சாப்ரிய வாதி³னீம் ।
க்³ராமகாரம் ச கோ³பாலம் வனகாமம் ச நாபிதம் ॥ 68॥
ஷடே³வ து கு³ணா: பும்ஸா ந ஹாதவ்யா: கதா³சன ।
ஸத்யம் தா³னமனாலஸ்யமனஸூயா க்ஷமா த்⁴ருதி: ॥ 69॥
அர்தா²க³மோ நித்யமரோகி³தா ச
ப்ரியா ச பா⁴ர்யா ப்ரியவாதி³னீ ச ।
வஶ்யஶ்ச புத்ரோர்த²கரீ ச வித்³யா
ஷட் ஜீவலோகஸ்ய ஸுகா²னி ராஜன் ॥- ॥
ஷண்ணாமாத்மனி நித்யானாமைஶ்வர்யம் யோதி⁴க³ச்ச²தி ।
ந ஸ பாபை: குதோனர்தை²ர்யுஜ்யதே விஜிதேன்த்³ரிய: ॥ 7௦॥
ஷடி³மே ஷட்ஸு ஜீவன்தி ஸப்தமோ நோபலப்⁴யதே ।
சோரா: ப்ரமத்தே ஜீவன்தி வ்யாதி⁴தேஷு சிகித்ஸகா: ॥ 71॥
ப்ரமதா³: காமயானேஷு யஜமானேஷு யாஜகா: ।
ராஜா விவத³மானேஷு நித்யம் மூர்கே²ஷு பண்டி³தா: ॥ 72॥
ஷடி³மானி வினஶ்யன்தி முஹூர்தமனவேக்ஷணாத் ।
கா³வ: ஸேவா க்ருஷிர்பா⁴ர்யா வித்³யா வ்ருஷலஸங்க³தி: ॥- ॥
ஷடே³தே ஹ்யவமன்யன்தே நித்யம் பூர்வோபகாரிணம் ।
ஆசார்யம் ஶிக்ஷிதா ஶிஷ்யா: க்ருததா³ரஶ்ச மாதரம் ॥- ॥
நாரிம் விக³தகாமஸ்து க்ருதார்தா²ஶ்ச ப்ரயோஜகம் ।
நாவம் நிஸ்தீர்ணகான்தாரா நாதுராஶ்ச சிகித்ஸகம் ॥- ॥
ஆரோக்³யமான்ருண்யமவிப்ரவாஸ:
ஸத்³பி⁴ர்மனுஷ்யை: ஸஹ ஸம்ப்ரயோக:³ ।
ஸ்வப்ரத்யயா வ்ருத்திரபீ⁴தவாஸ:
ஷட் ஜீவலோகஸ்ய ஸுகா²னி ராஜன் ॥- ॥
ஈர்ஷுர்க்⁴ருணீ நஸன்துஷ்ட: க்ரோத⁴னோ நித்யஶங்கித: ।
பரபா⁴க்³யோபஜீவீ ச ஷடே³தே நித்யது³:கி²தா: ॥- ॥
ஸப்த தோ³ஷா: ஸதா³ ராஜ்ஞா ஹாதவ்யா வ்யஸனோத³யா: ।
ப்ராயஶோ யைர்வினஶ்யன்தி க்ருதமூலாஶ்ச பார்தி²வா: ॥ 73॥
ஸ்த்ரியோக்ஷா ம்ருக³யா பானம் வாக்பாருஷ்யம் ச பஞ்சமம் ।
மஹச்ச த³ண்ட³பாருஷ்யமர்த²தூ³ஷணமேவ ச ॥ 74॥
அஷ்டௌ பூர்வனிமித்தானி நரஸ்ய வினஶிஷ்யத: ।
ப்³ராஹ்மணான்ப்ரத²மம் த்³வேஷ்டி ப்³ராஹ்மணைஶ்ச விருத்⁴யதே ॥ 75॥
ப்³ராஹ்மண ஸ்வானி சாத³த்தே ப்³ராஹ்மணாம்ஶ்ச ஜிகா⁴ம்ஸதி ।
ரமதே நின்த³யா சைஷாம் ப்ரஶம்ஸாம் நாபி⁴னந்த³தி ॥ 76॥
நைதான்ஸ்மரதி க்ருத்யேஷு யாசிதஶ்சாப்⁴யஸூயதி ।
ஏதான்தோ³ஷான்னர: ப்ராஜ்ஞோ பு³த்³த்⁴யா பு³த்³த்⁴வா விவர்ஜயேத் ॥ 77॥
அஷ்டாவிமானி ஹர்ஷஸ்ய நவ நீதானி பா⁴ரத ।
வர்தமானானி த்³ருஶ்யன்தே தான்யேவ ஸுஸுகா²ன்யபி ॥ 78॥
ஸமாக³மஶ்ச ஸகி²பி⁴ர்மஹாம்ஶ்சைவ த⁴னாக³ம: ।
புத்ரேண ச பரிஷ்வங்க:³ ஸன்னிபாதஶ்ச மைது²னே ॥ 79॥
ஸமயே ச ப்ரியாலாப: ஸ்வயூதே²ஷு ச ஸன்னதி: ।
அபி⁴ப்ரேதஸ்ய லாப⁴ஶ்ச பூஜா ச ஜனஸம்ஸதி³ ॥ 8௦॥
அஷ்டௌ கு³ணா: புருஷம் தீ³பயன்தி
ப்ரஜ்ஞா ச கௌல்யம் ச த³ம: ஶ்ருதம் ச ।
பராக்ரமஶ்சாப³ஹுபா⁴ஷிதா ச
தா³னம் யதா²ஶக்தி க்ருதஜ்ஞதா ச ॥- ॥
நவத்³வாரமித³ம் வேஶ்ம த்ரிஸ்தூ²ணம் பஞ்ச ஸாக்ஷிகம் ।
க்ஷேத்ரஜ்ஞாதி⁴ஷ்டி²தம் வித்³வான்யோ வேத³ ஸ பர: கவி: ॥ 81॥
த³ஶ த⁴ர்மம் ந ஜானந்தி த்⁴ருதராஷ்ட்ர நிபோ³த⁴ தான் ।
மத்த: ப்ரமத்த உன்மத்த: ஶ்ரான்த: க்ருத்³தோ⁴ பு³பு⁴க்ஷித: ॥ 82॥
த்வரமாணஶ்ச பீ⁴ருஶ்ச லுப்³த:⁴ காமீ ச தே த³ஶ ।
தஸ்மாதே³தேஷு பா⁴வேஷு ந ப்ரஸஜ்ஜேத பண்டி³த: ॥ 83॥
அத்ரைவோதா³ஹரன்தீமமிதிஹாஸம் புராதனம் ।
புத்ரார்த²மஸுரேன்த்³ரேண கீ³தம் சைவ ஸுத⁴ன்வனா ॥ 84॥
ய: காமமன்யூ ப்ரஜஹாதி ராஜா
பாத்ரே ப்ரதிஷ்டா²பயதே த⁴னம் ச ।
விஶேஷவிச்ச்²ருதவான்க்ஷிப்ரகாரீ
தம் ஸர்வலோக: குருதே ப்ரமாணம் ॥ 85॥
ஜானாதி விஶ்வாஸயிதும் மனுஷ்யான்
விஜ்ஞாத தோ³ஷேஷு த³தா⁴தி த³ண்ட³ம் ।
ஜானாதி மாத்ராம் ச ததா² க்ஷமாம் ச
தம் தாத்³ருஶம் ஶ்ரீர்ஜுஷதே ஸமக்³ரா ॥ 86॥
ஸுது³ர்ப³லம் நாவஜானாதி கஞ்சித்³-
யுக்தோ ரிபும் ஸேவதே பு³த்³தி⁴பூர்வம் ।
ந விக்³ரஹம் ரோசயதே ப³லஸ்தை²:
காலே ச யோ விக்ரமதே ஸ தீ⁴ர: ॥ 87॥
ப்ராப்யாபத³ம் ந வ்யத²தே கதா³ சித்³
உத்³யோக³மன்விச்ச²தி சாப்ரமத்த: ।
து³:க²ம் ச காலே ஸஹதே ஜிதாத்மா
து⁴ரன்த⁴ரஸ்தஸ்ய ஜிதா: ஸபத்னா: ॥ 88॥
அனர்த²கம் விப்ர வாஸம் க்³ருஹேப்⁴ய:
பாபை: ஸன்தி⁴ம் பரதா³ராபி⁴மர்ஶம் ।
த³ம்ப⁴ம் ஸ்தைன்யம் பைஶுனம் மத்³ய பானம்
ந ஸேவதே ய: ஸ ஸுகீ² ஸதை³வ ॥ 89॥
ந ஸம்ரம்பே⁴ணாரப⁴தேர்த²வர்க³ம்
ஆகாரித: ஶம்ஸதி தத்²யமேவ ।
ந மாத்ரார்தே² ரோசயதே விவாத³ம்
நாபூஜித: குப்யதி சாப்யமூட:⁴ ॥ 9௦॥
ந யோப்⁴யஸூயத்யனுகம்பதே ச
ந து³ர்ப³ல: ப்ராதிபா⁴வ்யம் கரோதி ।
நாத்யாஹ கிம் சித்க்ஷமதே விவாத³ம்
ஸர்வத்ர தாத்³ருக்³லப⁴தே ப்ரஶம்ஸாம் ॥ 91॥
யோ நோத்³த⁴தம் குருதே ஜாது வேஷம்
ந பௌருஷேணாபி விகத்த²தேன்யான் ।
ந மூர்ச்சி²த: கடுகான்யாஹ கிம் சித்
ப்ரியம் ஸதா³ தம் குருதே ஜனோபி ॥ 92॥
ந வைரமுத்³தீ³பயதி ப்ரஶான்தம்
ந த³ர்மமாரோஹதி நாஸ்தமேதி ।
ந து³ர்க³தோஸ்மீதி கரோதி மன்யும்
தமார்ய ஶீலம் பரமாஹுரக்³ர்யம் ॥ 93॥
ந ஸ்வே ஸுகே² வை குருதே ப்ரஹர்ஷம்
நான்யஸ்ய து³:கே² ப⁴வதி ப்ரதீத: ।
த³த்த்வா ந பஶ்சாத்குருதேனுதாபம்
ந கத்த²தே ஸத்புருஷார்ய ஶீல: ॥ 94॥
தே³ஶாசாரான்ஸமயாஞ்ஜாதித⁴ர்மான்
பு³பூ⁴ஷதே யஸ்து பராவரஜ்ஞ: ।
ஸ தத்ர தத்ராதி⁴க³த: ஸதை³வ
மஹாஜனஸ்யாதி⁴பத்யம் கரோதி ॥ 95॥
த³ம்ப⁴ம் மோஹம் மத்ஸரம் பாபக்ருத்யம்
ராஜத்³விஷ்டம் பைஶுனம் பூக³வைரம் ।
மத்தோன்மத்தைர்து³ர்ஜனைஶ்சாபி வாத³ம்
ய: ப்ரஜ்ஞாவான்வர்ஜயேத்ஸ ப்ரதா⁴ன: ॥ 96॥
த³மம் ஶௌசம் தை³வதம் மங்க³லானி
ப்ராயஶ்சித்தம் விவிதா⁴ல்லோகவாதா³ன் ।
ஏதானி ய: குருதே நைத்யகானி
தஸ்யோத்தா²னம் தே³வதா ராத⁴யன்தி ॥ 97॥
ஸமைர்விவாஹம் குருதே ந ஹீனை:
ஸமை: ஸக்²யம் வ்யவஹாரம் கதா²ஶ்ச ।
கு³ணைர்விஶிஷ்டாம்ஶ்ச புரோ த³தா⁴தி
விபஶ்சிதஸ்தஸ்ய நயா: ஸுனீதா: ॥ 98॥
மிதம் பு⁴ங்க்தே ஸம்விபஜ⁴்யாஶ்ரிதேப்⁴யோ
மிதம் ஸ்வபித்யமிதம் கர்மக்ருத்வா ।
த³தா³த்யமித்ரேஷ்வபி யாசித: ஸம்-
ஸ்தமாத்மவன்தம் ப்ரஜஹாத்யனர்தா²: ॥ 99॥
சிகீர்ஷிதம் விப்ரக்ருதம் ச யஸ்ய
நான்யே ஜனா: கர்ம ஜானந்தி கிம் சித் ।
மன்த்ரே கு³ப்தே ஸம்யக³னுஷ்டி²தே ச
ஸ்வல்போ நாஸ்ய வ்யத²தே கஶ்சித³ர்த:² ॥ 1௦௦॥
ய: ஸர்வபூ⁴தப்ரஶமே நிவிஷ்ட:
ஸத்யோ ம்ருது³ர்தா³னக்ருச்சு²த்³த⁴ பா⁴வ: ।
அதீவ ஸஞ்ஜ்ஞாயதே ஜ்ஞாதிமத்⁴யே
மஹாமணிர்ஜாத்ய இவ ப்ரஸன்ன: ॥ 1௦1॥
ய ஆத்மனாபத்ரபதே ப்⁴ருஶம் நர:
ஸ ஸர்வலோகஸ்ய கு³ருர்ப⁴வத்யுத ।
அனந்த தேஜா: ஸுமனா: ஸமாஹித:
ஸ்வதேஜஸா ஸூர்ய இவாவபா⁴ஸதே ॥ 1௦2॥
வனே ஜாதா: ஶாபத³க்³த⁴ஸ்ய ராஜ்ஞ:
பாண்டோ³: புத்ரா: பஞ்ச பஞ்சேன்த்³ர கல்பா: ।
த்வயைவ பா³லா வர்தி⁴தா: ஶிக்ஷிதாஶ்ச
தவாதே³ஶம் பாலயன்த்யாம்பி³கேய ॥ 1௦3॥
ப்ரதா³யைஷாமுசிதம் தாத ராஜ்யம்
ஸுகீ² புத்ரை: ஸஹிதோ மோத³மான: ।
ந தே³வானாம் நாபி ச மானுஷாணாம்
ப⁴விஷ்யஸி த்வம் தர்கணீயோ நரேன்த்³ர ॥ 1௦4॥
॥ இதி ஶ்ரீமஹாபா⁴ரதே உத்³யோக³பர்வணி ப்ரஜாக³ரபர்வணி
விது³ரனீதிவாக்யே த்ரயஸ்த்ரிம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 33 ॥