॥ இதி ஶ்ரீமஹாபா⁴ரதே உத்³யோக³பர்வணி ப்ரஜாக³ரபர்வணி
விது³ரவாக்யே அஷ்டத்ரிம்ஶோத்⁴யாய: ॥
விது³ர உவாச ।
ஊர்த்⁴வம் ப்ராணா ஹ்யுத்க்ராமன்தி யூன: ஸ்த²விர ஆயதி ।
ப்ரத்யுத்தா²னாபி⁴வாதா³ப்⁴யாம் புனஸ்தான்பதிபத்³யதே ॥ 1॥
பீட²ம் த³த்த்வா ஸாத⁴வேப்⁴யாக³தாய
ஆனீயாப: பரினிர்ணிஜ்ய பாதௌ³ ।
ஸுக²ம் ப்ருஷ்ட்வா ப்ரதிவேத்³யாத்ம ஸம்ஸ்த²ம்
ததோ த³த்³யாத³ன்னமவேக்ஷ்ய தீ⁴ர: ॥ 2॥
யஸ்யோத³கம் மது⁴பர்கம் ச கா³ம் ச
ந மன்த்ரவித்ப்ரதிக்³ருஹ்ணாதி கே³ஹே ।
லோபா⁴த்³ப⁴யாத³ர்த²கார்பண்யதோ வா
தஸ்யானர்த²ம் ஜீவிதமாஹுரார்யா: ॥ 3॥
சிகித்ஸக: ஶக்ய கர்தாவகீர்ணீ
ஸ்தேன: க்ரூரோ மத்³யபோ ப்⁴ரூணஹா ச ।
ஸேனாஜீவீ ஶ்ருதிவிக்ராயகஶ் ச
ப்⁴ருஶம் ப்ரியோப்யதிதி²ர்னோத³கார்ஹ: ॥ 4॥
அவிக்ரேயம் லவணம் பக்வமன்னம் த³தி⁴
க்ஷீரம் மது⁴ தைலம் க்⁴ருதம் ச ।
திலா மாம்ஸம் மூலப²லானி ஶாகம்
ரக்தம் வாஸ: ஸர்வக³ன்தா⁴ கு³ட³ஶ் ச ॥ 5॥
அரோஷணோ ய: ஸமலோஷ்ட காஞ்சன:
ப்ரஹீண ஶோகோ க³தஸன்தி⁴ விக்³ரஹ: ।
நின்தா³ ப்ரஶம்ஸோபரத: ப்ரியாப்ரியே
சரன்னுதா³ஸீனவதே³ஷ பி⁴க்ஷுக: ॥ 6॥
நீவார மூலேங்கு³த³ ஶாகவ்ருத்தி:
ஸுஸம்யதாத்மாக்³னிகார்யேஷ்வசோத்³ய: ।
வனே வஸன்னதிதி²ஷ்வப்ரமத்தோ
து⁴ரன்த⁴ர: புண்யக்ருதே³ஷ தாபஸ: ॥ 7॥
அபக்ருத்வா பு³த்³தி⁴மதோ தூ³ரஸ்தோ²ஸ்மீதி நாஶ்வஸேத் ।
தீ³ர்கௌ⁴ பு³த்³தி⁴மதோ பா³ஹூ யாப்⁴யாம் ஹிம்ஸதி ஹிம்ஸித: ॥ 8॥
ந விஶ்வஸேத³விஶ்வஸ்தே விஶ்வஸ்தே நாதிவிஶ்வஸேத் ।
விஶ்வாஸாத்³ப⁴யமுத்பன்னம் மூலான்யபி நிக்ருன்ததி ॥ 9॥
அனீர்ஷ்யுர்கு³ப்ததா³ர: ஸ்யாத்ஸம்விபா⁴கீ³ ப்ரியம்வத:³ ।
ஶ்லக்ஷ்ணோ மது⁴ரவாக்ஸ்த்ரீணாம் ந சாஸாம் வஶகோ³ ப⁴வேத் ॥ 1௦॥
பூஜனீயா மஹாபா⁴கா³: புண்யாஶ்ச க்³ருஹதீ³ப்தய: ।
ஸ்த்ரிய: ஶ்ரியோ க்³ருஹஸ்யோக்தாஸ்தஸ்மாத்³ரக்ஷ்யா விஶேஷத: ॥ 11॥
பிதுரன்த:புரம் த³த்³யான்மாதுர்த³த்³யான்மஹானஸம் ।
கோ³ஷு சாத்மஸமம் த³த்³யாத்ஸ்வயமேவ க்ருஷிம் வ்ரஜேத் ।
ப்⁴ருத்யைர்வணிஜ்யாசாரம் ச புத்ரை: ஸேவேத ப்³ராஹ்மணான் ॥ 12॥
அத்³ப்⁴யோக்³னிர்ப்³ரஹ்மத: க்ஷத்ரமஶ்மனோ லோஹமுத்தி²தம் ।
தேஷாம் ஸர்வத்ரக³ம் தேஜ: ஸ்வாஸு யோனிஷு ஶாம்யதி ॥ 13॥
நித்யம் ஸன்த: குலே ஜாதா: பாவகோபம தேஜஸ: ।
க்ஷமாவன்தோ நிராகாரா: காஷ்டே²க்³னிரிவ ஶேரதே ॥ 14॥
யஸ்ய மன்த்ரம் ந ஜானந்தி பா³ஹ்யாஶ்சாப்⁴யன்தராஶ் ச யே ।
ஸ ராஜா ஸர்வதஶ்சக்ஷுஶ்சிரமைஶ்வர்யமஶ்னுதே ॥ 15॥
கரிஷ்யன்ன ப்ரபா⁴ஷேத க்ருதான்யேவ ச த³ர்ஶயேத் ।
த⁴ர்மகாமார்த² கார்யாணி ததா² மன்த்ரோ ந பி⁴த்³யதே ॥ 16॥
கி³ரிப்ருஷ்ட²முபாருஹ்ய ப்ராஸாத³ம் வா ரஹோக³த: ।
அரண்யே நி:ஶலாகே வா தத்ர மன்த்ரோ விதீ⁴யதே ॥ 17॥
நாஸுஹ்ருத்பரமம் மன்த்ரம் பா⁴ரதார்ஹதி வேதி³தும் ।
அபண்டி³தோ வாபி ஸுஹ்ருத்பண்டி³தோ வாப்யனாத்மவான் ।
அமாத்யே ஹ்யர்த²லிப்ஸா ச மன்த்ரரக்ஷணமேவ ச ॥ 18॥
க்ருதானி ஸர்வகார்யாணி யஸ்ய வா பார்ஷதா³ விது³: ।
கூ³ட⁴மன்த்ரஸ்ய ந்ருபதேஸ்தஸ்ய ஸித்³தி⁴ரஸம்ஶயம் ॥ 19॥
அப்ரஶஸ்தானி கர்மாணி யோ மோஹாத³னுதிஷ்ட²தி ।
ஸ தேஷாம் விபரிப்⁴ரம்ஶே ப்⁴ரஶ்யதே ஜீவிதாத³பி ॥ 2௦॥
கர்மணாம் து ப்ரஶஸ்தானாமனுஷ்டா²னம் ஸுகா²வஹம் ।
தேஷாமேவானநுஷ்டா²னம் பஶ்சாத்தாபகரம் மஹத் ॥ 21॥
ஸ்தா²னவ்ருத்³த⁴ க்ஷயஜ்ஞஸ்ய ஷாட்³கு³ண்ய விதி³தாத்மன: ।
அனவஜ்ஞாத ஶீலஸ்ய ஸ்வாதீ⁴னா ப்ருதி²வீ ந்ருப ॥ 22॥
அமோக⁴க்ரோத⁴ஹர்ஷஸ்ய ஸ்வயம் க்ருத்யான்வவேக்ஷிண: ।
ஆத்மப்ரத்யய கோஶஸ்ய வஸுதே⁴யம் வஸுன்த⁴ரா ॥ 23॥
நாமமாத்ரேண துஷ்யேத ச²த்ரேண ச மஹீபதி: ।
ப்⁴ருத்யேப்⁴யோ விஸ்ருஜேத³ர்தா²ன்னைக: ஸர்வஹரோ ப⁴வேத் ॥ 24॥
ப்³ராஹ்மணோ ப்³ராஹ்மணம் வேத³ ப⁴ர்தா வேத³ ஸ்த்ரியம் ததா² ।
அமாத்யம் ந்ருபதிர்வேத³ ராஜா ராஜானமேவ ச ॥ 25॥
ந ஶத்ருரங்கமாபன்னோ மோக்தவ்யோ வத்⁴யதாம் க³த: ।
அஹதாத்³தி⁴ ப⁴யம் தஸ்மாஜ்ஜாயதே நசிராதி³வ ॥ 26॥
தை³வதேஷு ச யத்னேன ராஜஸு ப்³ராஹ்மணேஷு ச ।
நியன்தவ்ய: ஸதா³ க்ரோதோ⁴ வ்ருத்³த⁴பா³லாதுரேஷு ச ॥ 27॥
நிரர்த²ம் கலஹம் ப்ராஜ்ஞோ வர்ஜயேன்மூட⁴ ஸேவிதம் ।
கீர்திம் ச லப⁴தே லோகே ந சானர்தே²ன யுஜ்யதே ॥ 28॥
ப்ரஸாதோ³ நிஷ்ப²லோ யஸ்ய க்ரோத⁴ஶ்சாபி நிரர்த²க: ।
ந தம் ப⁴ர்தாரமிச்ச²ன்தி ஷண்ட⁴ம் பதிமிவ ஸ்த்ரிய: ॥ 29॥
ந பு³த்³தி⁴ர்த⁴னலாபா⁴ய ந ஜாட்³யமஸம்ருத்³த⁴யே ।
லோகபர்யாய வ்ருத்தான்தம் ப்ராஜ்ஞோ ஜானாதி நேதர: ॥ 3௦॥
வித்³யா ஶீலவயோவ்ருத்³தா⁴ன்பு³த்³தி⁴வ்ருத்³தா⁴ம்ஶ்ச பா⁴ரத ।
த⁴னாபி⁴ஜன வ்ருத்³தா⁴ம்ஶ்ச நித்யம் மூடோ⁴வமன்யதே ॥ 31॥
அனார்ய வ்ருத்தமப்ராஜ்ஞமஸூயகமதா⁴ர்மிகம் ।
அனர்தா²: க்ஷிப்ரமாயான்தி வாக்³து³ஷ்டம் க்ரோத⁴னம் ததா² ॥ 32॥
அவிஸம்வாத³னம் தா³னம் ஸமயஸ்யாவ்யதிக்ரம: ।
ஆவர்தயன்தி பூ⁴தானி ஸம்யக்ப்ரணிஹிதா ச வாக் ॥ 33॥
அவிஸம்வாத³கோ த³க்ஷ: க்ருதஜ்ஞோ மதிமான்ருஜு: ।
அபி ஸங்க்ஷீண கோஶோபி லப⁴தே பரிவாரணம் ॥ 34॥
த்⁴ருதி: ஶமோ த³ம: ஶௌசம் காருண்யம் வாக³னிஷ்டு²ரா ।
மித்ராணாம் சானபி⁴த்³ரோஹ: ஸதைதா: ஸமித:⁴ ஶ்ரிய: ॥ 35॥
அஸம்விபா⁴கீ³ து³ஷ்டாத்மா க்ருதக்⁴னோ நிரபத்ரப: ।
தாத்³ருங்னராத⁴மோ லோகே வர்ஜனீயோ நராதி⁴ப ॥ 36॥
ந ஸ ராத்ரௌ ஸுக²ம் ஶேதே ஸ ஸர்ப இவ வேஶ்மனி ।
ய: கோபயதி நிர்தோ³ஷம் ஸ தோ³ஷோப்⁴யன்தரம் ஜனம் ॥ 37॥
யேஷு து³ஷ்டேஷு தோ³ஷ: ஸ்யாத்³யோக³க்ஷேமஸ்ய பா⁴ரத ।
ஸதா³ ப்ரஸாத³னம் தேஷாம் தே³வதானாமிவாசரேத் ॥ 38॥
யேர்தா²: ஸ்த்ரீஷு ஸமாஸக்தா: ப்ரத²மோத்பதிதேஷு ச ।
யே சானார்ய ஸமாஸக்தா: ஸர்வே தே ஸம்ஶயம் க³தா: ॥ 39॥
யத்ர ஸ்த்ரீ யத்ர கிதவோ யத்ர பா³லோனுஶாஸ்தி ச ।
மஜ்ஜன்தி தேவஶா தே³ஶா நத்³யாமஶ்மப்லவா இவ ॥ 4௦॥
ப்ரயோஜனேஷு யே ஸக்தா ந விஶேஷேஷு பா⁴ரத ।
தானஹம் பண்டி³தான்மன்யே விஶேஷா ஹி ப்ரஸங்கி³ன: ॥ 41॥
யம் ப்ரஶம்ஸன்தி கிதவா யம் ப்ரஶம்ஸன்தி சாரணா: ।
யம் ப்ரஶம்ஸன்தி ப³ன்த⁴க்யோ ந ஸ ஜீவதி மானவ: ॥ 42॥
ஹித்வா தான்பரமேஷ்வாஸான்பாண்ட³வானமிதௌஜஸ: ।
ஆஹிதம் பா⁴ரதைஶ்வர்யம் த்வயா து³ர்யோத⁴னே மஹத் ॥ 43॥
தம் த்³ரக்ஷ்யஸி பரிப்⁴ரஷ்டம் தஸ்மாத்த்வம் நசிராதி³வ ।
ஐஶ்வர்யமத³ஸம்மூட⁴ம் ப³லிம் லோகத்ரயாதி³வ ॥ 44॥
॥ இதி ஶ்ரீமஹாபா⁴ரதே உத்³யோக³பர்வணி ப்ரஜாக³ரபர்வணி
விது³ரவாக்யே அஷ்டத்ரிம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 38॥