అథ షష్ఠోఽధ్యాయః ।
శ్రీశుకః ఉవాచ ।
అథ బ్రహ్మా ఆత్మజైః దేవైః ప్రజేశైః ఆవృతః అభ్యగాత్ ।
భవః చ భూతభవ్యీశః యయౌ భూతగణైః వృతః ॥ 1॥
ఇంద్రః మరుద్భిః భగవాన్ ఆదిత్యాః వసవః అశ్వినౌ ।
ఋభవః అంగిరసః రుద్రాః విశ్వే సాధ్యాః చ దేవతాః ॥ 2॥
గంధర్వాప్సరసః నాగాః సిద్ధచారణగుహ్యకాః ।
ఋషయః పితరః చ ఏవ సవిద్యాధరకిన్నరాః ॥ 3॥
ద్వారకాం ఉపసంజగ్ముః సర్వే కృష్ణాదిదృక్షవః ।
వపుషా యేన భగవాన్ నరలోకమనోరమః ।
యశః వితేనే లోకేషు సర్వలోకమలాపహమ్ ॥ 4॥
తస్యాం విభ్రాజమానాయాం సమృద్ధాయాం మహర్ధిభిః ।
వ్యచక్షత అవితృప్తాక్షాః కృష్ణం అద్భుతదర్శనమ్ ॥
5॥
స్వర్గౌద్యానౌఅపగైః మాల్యైః ఛాదయంతః యదు ఉత్తమమ్ ।
గీర్భిః చిత్రపదార్థాభిః తుష్టువుః జగత్ ఈశ్వరమ్ ॥6॥
దేవాః ఊచుః ।
నతాః స్మ తే నాథ పదారవిందం
బుద్ధీంద్రియప్రాణమనోవచోభిః ।
యత్ చింత్యతే అంతర్హృది భావయుక్తైః
ముముక్షుభిః కర్మమయ ఊరుపాశాత్ ॥ 7॥
త్వం మాయయా త్రిగుణయా ఆత్మని దుర్విభావ్యం
వ్యక్తం సృజసి అవసి లుంపసి తత్ గుణస్థః ।
న ఏతైః భవాన్ అజిత కర్మభిః అజ్యతే వై
యత్ స్వే సుఖే అవ్యవహితే అభిరతః అనవద్యః ॥ 8॥
శుద్ధిః నృణాం న తు తథా ఈడ్య దురాశయానాం
విద్యాశ్రుతాధ్యయనదానతపక్రియాభిః ।
సత్త్వాత్మనాం ఋషభ తే యశసి ప్రవృద్ధ
సత్ శ్రద్ధయా శ్రవణసంభృతయా యథా స్యాత్ ॥ 9॥
స్యాత్ నః తవ అంఘ్రిః అశుభాశయధూమకేతుః
క్షేమాయ యః మునిభిః ఆర్ద్రహృదౌహ్యమానః ।
యః సాత్వతైః సమవిభూతయః ఆత్మవద్భిః
వ్యూహే అర్చితః సవనశః స్వః అతిక్రమాయ ॥ 10॥
యః చింత్యతే ప్రయతపాణిభిః అధ్వరాగ్నౌ
త్రయ్యా నిరుక్తవిధినా ఈశ హవిః గృహీత్వా ।
అధ్యాత్మయోగః ఉత యోగిభిః ఆత్మమాయాం
జిజ్ఞాసుభిః పరమభాగవతైః పరీష్టః ॥ 11॥
పర్యుష్టయా తవ విభో వనమాలయా ఇయం
సంస్పర్ధినీ భగవతీ ప్రతిపత్నివత్ శ్రీః ।
యః సుప్రణీతం అముయార్హణం ఆదత్ అన్నః
భూయాత్ సదా అంఘ్రిః అశుభాశయధూమకేతుః ॥ 12॥
కేతుః త్రివిక్రమయుతః త్రిపత్ పతాకః
యః తే భయాభయకరః అసురదేవచమ్వోః ।
స్వర్గాయ సాధుషు ఖలు ఏషు ఇతరాయ భూమన్
పాదః పునాతు భగవన్ భజతాం అధం నః ॥ 13॥
నస్యోతగావః ఇవ యస్య వశే భవంతి
బ్రహ్మాదయః అనుభృతః మిథురర్ద్యమానాః ।
కాలస్య తే ప్రకృతిపూరుషయోః పరస్య
శం నః తనోతు చరణః పురుషోత్తమస్య ॥ 14॥
అస్య అసి హేతుః ఉదయస్థితిసంయమానాం
అవ్యక్తజీవమహతాం అపి కాలం ఆహుః ।
సః అయం త్రిణాభిః అఖిల అపచయే ప్రవృత్తః
కాలః గభీరరయః ఉత్తమపూరుషః త్వమ్ ॥ 15॥
త్వత్తః పుమాన్ సమధిగమ్య యయా స్వవీర్య
ధత్తే మహాంతం ఇవ గర్భం అమోఘవీర్యః ।
సః అయం తయా అనుగతః ఆత్మనః ఆండకోశం
హైమం ససర్జ బహిః ఆవరణైః ఉపేతమ్ ॥ 16॥
తత్తస్థుషః చ జగతః చ భవాన్ అధీశః
యత్ మాయయా ఉత్థగుణవిక్రియయా ఉపనీతాన్ ।
అర్థాన్ జుషన్ అపి హృషీకపతే న లిప్తః
యే అన్యే స్వతః పరిహృతాత్ అపి బిభ్యతి స్మ ॥ 17॥
స్మాయా అవలోకలవదర్శితభావహారి
భ్రూమండలప్రహితసౌరతమంత్రశౌండైః ।
పత్న్యః తు షోడశసహస్రం అనంగబాణైః
యస్య ఇంద్రియం విమథితుం కరణైః విభ్వ్యః ॥ 18॥
విభ్వ్యః తవ అమృతకథా ఉదవహాః త్రిలోక్యాః
పాదౌ అనేజసరితః శమలాని హంతుమ్ ।
ఆనుశ్రవం శ్రుతిభిః అంఘ్రిజం అంగసంగైః
తీర్థద్వయం శుచిషదస్తః ఉపస్పృశంతి ॥ 19॥
బాదరాయణిః ఉవాచ ।
ఇతి అభిష్టూయ విబుధైః సేశః శతధృతిః హరిమ్ ।
అభ్యభాషత గోవిందం ప్రణమ్య అంబరం ఆశ్రితః ॥ 20॥
బ్రహ్మ ఉవాచ ।
భూమేః భార అవతారాయ పురా విజ్ఞాపితః ప్రభో ।
త్వం అస్మాభిః అశేషాత్మన్ తత్ తథా ఏవ ఉపపాదితమ్ ॥ 21॥
ధర్మః చ స్థాపితః సత్సు సత్యసంధేషు వై త్వయా ।
కీర్తిః చ దిక్షు విక్షిప్తా సర్వలోకమలాపహా ॥ 22॥
అవతీర్య యదోః వంశే బిభ్రత్ రూపం అనుత్తమమ్ ।
కర్మాణి ఉద్దామవృత్తాని హితాయ జగతః అకృథాః ॥ 23॥
యాని తే చరితాని ఈశ మనుష్యాః సాధవః కలౌ ।
శఋణ్వంతః కీర్తయంతః చ తరిష్యంతి అంజసా తమః ॥ 24॥
యదువంశే అవతీర్ణస్య భవతః పురుషోత్తమ ।
శరత్ శతం వ్యతీయాయ పంచవింశ అధికం ప్రభోః ॥ 25॥
న అధునా తే అఖిల ఆధార దేవకార్య అవశేషితమ్ ।
కులం చ విప్రశాపేన నష్టప్రాయం అభూత్ ఇదమ్ ॥ 26॥
తతః స్వధామ పరమం విశస్వ యది మన్యసే ।
సలోకాన్ లోకపాలాన్ నః పాహి వైకుంఠకింకరాన్ ॥ 27॥
శ్రీ భగవాన్ ఉవాచ ।
అవధారితం ఏతత్ మే యదాత్థ విబుధేశ్వర ।
కృతం వః కార్యం అఖిలం భూమేః భారః అవతారితః ॥ 28॥
తత్ ఇదం యాదవకులం వీర్యశౌర్యశ్రియోద్ధతమ్ ।
లోకం జిఘృక్షత్ రుద్ధం మే వేలయా ఇవ మహార్ణవః ॥ 29॥
యది అసంహృత్య దృప్తానాం యదునాం విపులం కులమ్ ।
గంతాస్మి అనేన లోకః అయం ఉద్వేలేన వినంక్ష్యతి ॥ 30॥
ఇదానీం నాశః ఆరబ్ధః కులస్య ద్విజశాపతః ।
యాస్యామి భవనం బ్రహ్మన్ న ఏతత్ అంతే తవ ఆనఘ ॥ 31॥
శ్రీ శుకః ఉవాచ ।
ఇతి ఉక్తః లోకనాథేన స్వయంభూః ప్రణిపత్య తమ్ ।
సహ దేవగణైః దేవః స్వధామ సమపద్యత ॥ 32॥
అథ తస్యాం మహోత్పాతాన్ ద్వారవత్యాం సముత్థితాన్ ।
విలోక్య భగవాన్ ఆహ యదువృద్ధాన్ సమాగతాన్ ॥ 33॥
శ్రీ భగవాన్ ఉవాచ ।
ఏతే వై సుమహోత్పాతాః వ్యుత్తిష్ఠంతి ఇహ సర్వతః ।
శాపః చ నః కులస్య ఆసీత్ బ్రాహ్మణేభ్యః దురత్యయః ॥ 34॥
న వస్తవ్యం ఇహ అస్మాభిః జిజీవిషుభిః ఆర్యకాః ।
ప్రభాసం సుమహత్ పుణ్యం యాస్యామః అద్య ఏవ మా చిరమ్ ॥ 35॥
యత్ర స్నాత్వా దక్షశాపాత్ గృహీతః యక్ష్మణౌడురాట్ ।
విముక్తః కిల్బిషాత్ సద్యః భేజే భూయః కలోదయమ్ ॥ 36॥
వయం చ తస్మిన్ ఆప్లుత్య తర్పయిత్వా పితౄన్సురాన్ ।
భోజయిత్వా ఉశిజః విప్రాన్ నానాగుణవతా అంధసా ॥ 37॥
తేషు దానాని పాత్రేషు శ్రద్ధయా ఉప్త్వా మహాంతి వై ।
వృజినాని తరిష్యామః దానైః నౌభిః ఇవ అర్ణవమ్ ॥ 38॥
శ్రీ శుకః ఉవాచ ।
ఏవం భగవతా ఆదిష్టాః యాదవాః కులనందన ।
గంతుం కృతధియః తీర్థం స్యందనాన్ సమయూయుజన్ ॥ 39॥
తత్ నిరీక్ష్య ఉద్ధవః రాజన్ శ్రుత్వా భగవతా ఉదితమ్ ।
దృష్ట్వా అరిష్టాని ఘోరాణి నిత్యం కృష్ణం అనువ్రతః ॥ 40॥
వివిక్తః ఉపసంగమ్య జగతాం ఈశ్వరేశ్వరమ్ ।
ప్రణమ్య శిరసా పాదౌ ప్రాంజలిః తం అభాషత ॥ 41॥
ఉద్ధవః ఉవాచ ।
దేవదేవేశ యోగేశ పుణ్యశ్రవణకీర్తన ।
సంహృత్య ఏతత్ కులం నూనం లోకం సంత్యక్ష్యతే భవాన్ ।
విప్రశాపం సమర్థః అపి ప్రత్యహన్ న యది ఈశ్వరః ॥ 42॥
న అహం తవ అంఘ్రికమలం క్షణార్ధం అపి కేశవ ।
త్యక్తుం సముత్సహే నాథ స్వధామ నయ మాం అపి ॥ 43॥
తవ విక్రీడితం కృష్ణ నృణాం పరమమంగలమ్ ।
కర్ణపీయూషం ఆస్వాద్య త్యజతి అన్యస్పృహాం జనః ॥ 44॥
శయ్యాసనాటనస్థానస్నానక్రీడాశనాదిషు ।
కథం త్వాం ప్రియం ఆత్మానం వయం భక్తాః త్యజేమహి ॥ 45॥
త్వయా ఉపభుక్తస్రక్గంధవాసః అలంకారచర్చితాః ।
ఉచ్ఛిష్టభోజినః దాసాః తవ మాయాం జయేమహి ॥ 46॥
వాతాశనాః యః ఋషయః శ్రమణా ఊర్ధ్వమంథినః ।
బ్రహ్మాఖ్యం ధామ తే యాంతి శాంతాః సంన్యాసినః అమలాః ॥
47॥
వయం తు ఇహ మహాయోగిన్ భ్రమంతః కర్మవర్త్మసు ।
త్వత్ వార్తయా తరిష్యామః తావకైః దుస్తరం తమః ॥ 48॥
స్మరంతః కీర్తయంతః తే కృతాని గదితాని చ ।
గతిఉత్స్మితీక్షణక్ష్వేలి యత్ నృలోకవిడంబనమ్ ॥ 49॥
శ్రీ శుకః ఉవాచ ।
ఏవం విజ్ఞాపితః రాజన్ భగవాన్ దేవకీసుతః ।
ఏకాంతినం ప్రియం భృత్యం ఉద్ధవం సమభాషత ॥ 50॥
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం
సంహితాయామేకాదశస్కంధే దేవస్తుత్యుద్ధ్వవిజ్ఞాపనం నామ
షష్ఠోఽధ్యాయః ॥