॥ గీతగోవిందమ్ ॥
॥ అష్టపదీ ॥
॥ శ్రీ గోపాలక ధ్యానమ్ ॥
యద్గోపీవదనేందుమండనమభూత్కస్తూరికాపత్రకం యల్లక్ష్మీకుచశాతకుంభ కలశే వ్యాగోచమిందీవరమ్ ।
యన్నిర్వాణవిధానసాధనవిధౌ సిద్ధాంజనం యోగినాం తన్నశ్యామళమావిరస్తు హృదయే కృష్ణాభిధానం మహః ॥ 1 ॥
॥ శ్రీ జయదేవ ధ్యానమ్ ॥
రాధామనోరమరమావరరాసలీల-గానామృతైకభణితం కవిరాజరాజమ్ ।
శ్రీమాధవార్చ్చనవిధవనురాగసద్మ-పద్మావతీప్రియతమం ప్రణతోస్మి నిత్యమ్ ॥ 2 ॥
శ్రీగోపలవిలాసినీ వలయసద్రత్నాదిముగ్ధాకృతి శ్రీరాధాపతిపాదపద్మభజనానందాబ్ధిమగ్నోఽనిశమ్ ॥
లోకే సత్కవిరాజరాజ ఇతి యః ఖ్యాతో దయాంభోనిధిః తం వందే జయదేవసద్గురుమహం పద్మావతీవల్లభమ్ ॥ 3 ॥
॥ ప్రథమః సర్గః ॥
॥ సామోదదామోదరః ॥
మేఘైర్మేదురమంబరం వనభువః శ్యామాస్తమాలద్రుమై-ర్నక్తం భీరురయం త్వమేవ తదిమం రాధే గృహం ప్రాపయ ।
ఇత్థం నందనిదేశితశ్చలితయోః ప్రత్యధ్వకుంజద్రుమం రాధామాధవయోర్జయంతి యమునాకూలే రహఃకేలయః ॥ 1 ॥
వాగ్దేవతాచరితచిత్రితచిత్తసద్మా పద్మావతీచరణచారణచక్రవర్తీ ।
శ్రీవాసుదేవరతికేలికథాసమేతం ఏతం కరోతి జయదేవకవిః ప్రబంధమ్ ॥ 2 ॥
యది హరిస్మరణే సరసం మనో యది విలాసకలాసు కుతూహలమ్ ।
మధురకోమలకాంతపదావలీం శృణు తదా జయదేవసరస్వతీమ్ ॥ 3 ॥
వాచః పల్లవయత్యుమాపతిధరః సందర్భశుద్ధిం గిరాం జానీతే జయదేవ ఏవ శరణః శ్లాఘ్యో దురూహద్రుతే ।
శృంగారోత్తరసత్ప్రమేయరచనైరాచార్యగోవర్ధన-స్పర్ధీ కోఽపి న విశ్రుతః శ్రుతిధరో ధోయీ కవిక్ష్మాపతిః ॥ 4 ॥
॥ గీతం 1 ॥
ప్రలయపయోధిజలే ధృతవానసి వేదమ్ ।
విహితవహిత్రచరిత్రమఖేదమ్ ॥
కేశవ ధృతమీనశరీర జయ జగదీశ హరే ॥ 1 ॥
క్షితిరతివిపులతరే తవ తిష్ఠతి పృష్ఠే ।
ధరణిధరణకిణచక్రగరిష్ఠే ॥
కేశవ ధృతకచ్ఛపరూప జయ జగదీశ హరే ॥ 2 ॥
వసతి దశనశిఖరే ధరణీ తవ లగ్నా ।
శశిని కలంకకలేవ నిమగ్నా ॥
కేశవ ధృతసూకరరూప జయ జగదీశ హరే ॥ 3 ॥
తవ కరకమలవరే నఖమద్భుతశృంగమ్ ।
దలితహిరణ్యకశిపుతనుభృంగమ్ ॥
కేశవ ధృతనరహరిరూప జయ జగదీశ హరే ॥ 4 ॥
ఛలయసి విక్రమణే బలిమద్భుతవామన ।
పదనఖనీరజనితజనపావన ॥
కేశవ ధృతవామనరూప జయ జగదీశ హరే ॥ 5 ॥
క్షత్రియరుధిరమయే జగదపగతపాపమ్ ।
స్నపయసి పయసి శమితభవతాపమ్ ॥
కేశవ ధృతభృఘుపతిరూప జయ జగదీశ హరే ॥ 6 ॥
వితరసి దిక్షు రణే దిక్పతికమనీయమ్ ।
దశముఖమౌలిబలిం రమణీయమ్ ॥
కేశవ ధృతరామశరీర జయ జగదీశ హరే ॥ 7 ॥
వహసి వపుషి విశదే వసనం జలదాభమ్ ।
హలహతిభీతిమిలితయమునాభమ్ ॥
కేశవ ధృతహలధరరూప జయ జగదీశ హరే ॥ 8 ॥
నిందసి యజ్ఞవిధేరహహ శ్రుతిజాతమ్ ।
సదయహృదయదర్శితపశుఘాతమ్ ॥
కేశవ ధృతబుద్ధశరీర జయ జగదీశ హరే ॥ 9 ॥
మ్లేచ్ఛనివహనిధనే కలయసి కరవాలమ్ ।
ధూమకేతుమివ కిమపి కరాలమ్ ॥
కేశవ ధృతకల్కిశరీర జయ జగదీశ హరే ॥ 10 ॥
శ్రీజయదేవకవేరిదముదితముదారమ్ ।
శృణు సుఖదం శుభదం భవసారమ్ ॥
కేశవ ధృతదశవిధరూప జయ జగదీశ హరే ॥ 11 ॥
వేదానుద్ధరతే జగన్నివహతే భూగోలముద్బిభ్రతే దైత్యం దారయతే బలిం ఛలయతే క్షత్రక్షయం కుర్వతే ।
పౌలస్త్యం జయతే హలం కలయతే కారుణ్యమాతన్వతే మ్లేచ్ఛాన్మూర్చ్ఛయతే దశాకృతికృతే కృష్ణాయ తుభ్యం నమః ॥ 5 ॥
॥ గీతం 2 ॥
శ్రితకమలాకుచమండల! ధృతకుండల! ।
కలితలలితవనమాల! జయ, జయ, దేవ! హరే! ॥ 1 ॥
దినమణీమండలమండన! భవఖండన! ।
మునిజనమానసహంస! జయ, జయ, దేవ! హరే! ॥ 2 ॥
కాలియవిషధరగంజన! జనరంజన! ।
యదుకులనలినదినేశ! జయ, జయ, దేవ! హరే! ॥ 3 ॥
మధుమురనరకవినాశన! గరుడాసన! ।
సురకులకేలినిదాన! జయ, జయ, దేవ! హరే! ॥ 4 ॥
అమలకమలదలలోచన! భవమోచన్! ।
త్రిభువనభవననిధాన! జయ, జయ, దేవ! హరే! ॥ 5 ॥
జనకసుతాకృతభూషణ! జితదూషణ! ।
సమరశమితదశఖంఠ! జయ, జయ, దేవ! హరే! ॥ 6 ॥
అభినవజలధరసుందర! ధృతమందర! ।
శ్రీముఖచంద్రచకోర! జయ, జయ, దేవ! హరే! ॥ 7 ॥
శ్రీజయదేవకవేరిదం కురుతే ముదమ్ ।
మంగలముజ్జ్వలగీతం; జయ, జయ, దేవ! హరే! ॥ 8 ॥
పద్మాపయోధరతటీపరిరంభలగ్న-కాశ్మీరముద్రితమురో మధుసూదనస్య ।
వ్యక్తానురాగమివ ఖేలదనంగఖేద-స్వేదాంబుపూరమనుపూరయతు ప్రియం వః ॥ 6 ॥
వసంతే వాసంతీకుసుమసుకుమారైరవయవై-ర్భ్రమంతీం కాంతారే బహువిహితకృష్ణానుసరణామ్ ।
అమందం కందర్పజ్వరజనితచింతాకులతయా వలద్బాధాం రాధాం సరసమిదముచే సహచరీ ॥ 7 ॥
॥ గీతం 3 ॥
లలితలవంగలతాపరిశీలనకోమలమలయసమీరే ।
మధుకరనికరకరంబితకోకిలకూజితకుంజకుటీరే ॥
విహరతి హరిరిహ సరసవసంతే నృత్యతి యువతిజనేన సమం సఖి విరహిజనస్య దురంతే ॥ 1 ॥
ఉన్మదమదనమనోరథపథికవధూజనజనితవిలాపే ।
అలికులసంకులకుసుమసమూహనిరాకులబకులకలాపే ॥ 2 ॥
మృగమదసౌరభరభసవశంవదనవదలమాలతమాలే ।
యువజనహృదయవిదారణమనసిజనఖరుచికింశుకజాలే ॥ 3 ॥
మదనమహీపతికనకదండరుచికేశరకుసుమవికాసే ।
మిలితశిలీముఖపాటలిపటలకృతస్మరతూణవిలాసే ॥ 4 ॥
విగలితలజ్జితజగదవలోకనతరుణకరుణకృతహాసే ।
విరహినికృంతనకుంతముఖాకృతికేతకదంతురితాశే ॥ 5 ॥
మాధవికాపరిమలలలితే నవమాలికజాతిసుగంధౌ ।
మునిమనసామపి మోహనకారిణి తరుణాకారణబంధౌ ॥ 6 ॥
స్ఫురదతిముక్తలతాపరిరంభణముకులితపులకితచూతే ।
బృందావనవిపినే పరిసరపరిగతయమునాజలపూతే ॥ 7 ॥
శ్రీజయదేవభణితమిదముదయతి హరిచరణస్మృతిసారమ్ ।
సరసవసంతసమయవనవర్ణనమనుగతమదనవికారమ్ ॥ 8 ॥
దరవిదలితమల్లీవల్లిచంచత్పరాగ-ప్రకటితపటవాసైర్వాసయన్ కాననాని ।
ఇహ హి దహతి చేతః కేతకీగంధబంధుః ప్రసరదసమబాణప్రాణవద్గంధవాహః ॥ 8 ॥
ఉన్మీలన్మధుగంధలుబ్ధమధుపవ్యాధూతచూతాంకుర-క్రీడత్కోకిలకాకలీకలకలైరుద్గీర్ణకర్ణజ్వరాః ।
నీయంతే పథికైః కథంకథమపి ధ్యానావధానక్షణ-ప్రాప్తప్రాణసమాసమాగమరసోల్లాసైరమీ వాసరాః ॥ 9 ॥
అనేకనారీపరిరంభసంభ్రమ-స్ఫురన్మనోహారివిలాసలాలసమ్ ।
మురారిమారాదుపదర్శయంత్యసౌ సఖీ సమక్షం పునరాహ రాధికామ్ ॥ 10 ॥
॥ గీతం 4 ॥
చందనచర్చితనీలకలేబరపీతవసనవనమాలీ ।
కేలిచలన్మణికుండలమండితగండయుగస్మితశాలీ ॥
హరిరిహముగ్ధవధూనికరే విలాసిని విలసతి కేలిపరే ॥ 1 ॥
పీనపయోధరభారభరేణ హరిం పరిరమ్య సరాగమ్ ।
గోపవధూరనుగాయతి కాచిదుదంచితపంచమరాగమ్ ॥ 2 ॥
కాపి విలాసవిలోలవిలోచనఖేలనజనితమనోజమ్ ।
ధ్యాయతి ముగ్ధవధూరధికం మధుసూదనవదనసరోజమ్ ॥ 3 ॥
కాపి కపోలతలే మిలితా లపితుం కిమపి శ్రుతిమూలే ।
చారు చుచుంబ నితంబవతీ దయితం పులకైరనుకూలే ॥ 4 ॥
కేలికలాకుతుకేన చ కాచిదముం యమునాజలకూలే ।
మంజులవంజులకుంజగతం విచకర్ష కరేణ దుకూలే ॥ 5 ॥
కరతలతాలతరలవలయావలికలితకలస్వనవంశే ।
రాసరసే సహనృత్యపరా హరిణా యువతిః ప్రశశంసే ॥ 6 ॥
శ్లిష్యతి కామపి చుంబతి కామపి కామపి రమయతి రామామ్ ।
పశ్యతి సస్మితచారుపరామపరామనుగచ్ఛతి వామామ్ ॥ 7 ॥
శ్రీజయదేవకవేరిదమద్భుతకేశవకేలిరహస్యమ్ ।
వృందావనవిపినే లలితం వితనోతు శుభాని యశస్యమ్ ॥ 8 ॥
విశ్వేషామనురంజనేన జనయన్నానందమిందీవర-శ్రేణీశ్యామలకోమలైరుపనయన్నంగైరనంగోత్సవమ్ ।
స్వచ్ఛందం వ్రజసుందరీభిరభితః ప్రత్యంగమాలింకితః శృంగారః సఖి మూర్తిమానివ మధౌ ముగ్ధో హరిః క్రీడతి ॥ 11 ॥
అద్యోత్సంగవసద్భుజంగకవలక్లేశాదివేశాచలం ప్రాలేయప్లవనేచ్ఛయానుసరతి శ్రీఖండశైలానిలః ।
కిం చ స్నిగ్ధరసాలమౌలిముకులాన్యాలోక్య హర్షోదయా-దున్మీలంతి కుహూః కుహూరితి కలోత్తాలాః పికానాం గిరః ॥ 12 ॥
రాసోల్లాసభరేణవిభ్రమభృతామాభీరవామభ్రువా-మభ్యర్ణం పరిరమ్యనిర్భరమురః ప్రేమాంధయా రాధయా ।
సాధు త్వద్వదనం సుధామయమితి వ్యాహృత్య గీతస్తుతి-వ్యాజాదుద్భటచుంబితస్మితమనోహరీ హరిః పాతు వః ॥ 13 ॥
॥ ఇతి శ్రీగీతగోవిందే సామోదదామోదరో నామ ప్రథమః సర్గః ॥