అధమా ధనమిచ్ఛంతి ధనమానౌ చ మధ్యమాః ।
ఉత్తమా మానమిచ్ఛంతి మానో హి మహతాం ధనం ॥ 01 ॥

ఇక్షురాపః పయో మూలం తాంబూలం ఫలమౌషధమ్ ।
భక్షయిత్వాపి కర్తవ్యాః స్నానదానాదికాః క్రియాః ॥ 02 ॥

దీపో భక్షయతే ధ్వాంతం కజ్జలం చ ప్రసూయతే ।
యదన్నం భక్షయతే నిత్యం జాయతే తాదృశీ ప్రజా ॥ 03 ॥

విత్తం దేహి గుణాన్వితేషు మతిమన్నాన్యత్ర దేహి క్వచిత్
ప్రాప్తం వారినిధేర్జలం ఘనముఖే మాధుర్యయుక్తం సదా ।
జీవాన్స్థావరజంగమాంశ్చ సకలాన్సంజీవ్య భూమండలం
భూయః పశ్య తదేవ కోటిగుణితం గచ్ఛంతమంభోనిధిం ॥ 04 ॥

చాండాలానాం సహస్రైశ్చ సూరిభిస్తత్త్వదర్శిభిః ।
ఏకో హి యవనః ప్రోక్తో న నీచో యవనాత్పరః ॥ 05 ॥

తైలాభ్యంగే చితాధూమే మైథునే క్షౌరకర్మణి ।
తావద్భవతి చాండాలో యావత్స్నానం న చాచరేత్ ॥ 06 ॥

అజీర్ణే భేషజం వారి జీర్ణే వారి బలప్రదమ్ ।
భోజనే చామృతం వారి భోజనాంతే విషాపహం ॥ 07 ॥

హతం జ్ఞానం క్రియాహీనం హతశ్చాజ్ఞానతో నరః ।
హతం నిర్ణాయకం సైన్యం స్త్రియో నష్టా హ్యభర్తృకాః ॥ 08 ॥

వృద్ధకాలే మృతా భార్యా బంధుహస్తగతం ధనమ్ ।
భోజనం చ పరాధీనం తిస్రః పుంసాం విడంబనాః ॥ 09 ॥

నాగ్నిహోత్రం వినా వేదా న చ దానం వినా క్రియా ।
న భావేన వినా సిద్ధిస్తస్మాద్భావో హి కారణం ॥ 10 ॥

న దేవో విద్యతే కాష్ఠే న పాషాణే న మృణ్మయే ।
న భావేన వినా సిద్ధిస్తస్మాద్భావో హి కారణం ॥ 11 ॥

కాష్ఠపాషాణధాతూనాం కృత్వా భావేన సేవనమ్ ।
శ్రద్ధయా చ తథా సిద్ధిస్తస్య విష్ణుప్రసాదతః ॥ 12 ॥

న దేవో విద్యతే కాష్ఠే న పాషాణే న మృన్మయే ।
భావే హి విద్యతే దేవస్తస్మాద్భావో హి కారణమ్ ॥ 13 ॥

శాంతితుల్యం తపో నాస్తి న సంతోషాత్పరం సుఖమ్ ।
అపత్యం చ కలత్రం చ సతాం సంగతిరేవ చ ॥ 14 ॥

గుణో భూషయతే రూపం శీలం భూషయతే కులమ్ ।
ప్రాసాదశిఖరస్థోఽపి కాకః కిం గరుడాయతే ॥ 15 ॥

నిర్గుణస్య హతం రూపం దుఃశీలస్య హతం కులమ్ ।
అసిద్ధస్య హతా విద్యా హ్యభోగేన హతం ధనం ॥ 16 ॥

శుద్ధం భూమిగతం తోయం శుద్ధా నారీ పతివ్రతా ।
శుచిః క్షేమకరో రాజా సంతోషో బ్రాహ్మణః శుచిః ॥ 17 ॥

అసంతుష్టా ద్విజా నష్టాః సంతుష్టాశ్చ మహీభృతః ।
సలజ్జా గణికా నష్టా నిర్లజ్జాశ్చ కులాంగనా ॥ 18 ॥

కిం కులేన విశాలేన విద్యాహీనేన దేహినామ్ ।
దుష్కులం చాపి విదుషో దేవైరపి స పూజ్యతే ॥ 19 ॥

విద్వాన్ప్రశస్యతే లోకే విద్వాన్ సర్వత్ర పూజ్యతే ।
విద్యయా లభతే సర్వం విద్యా సర్వత్ర పూజ్యతే ॥ 20 ॥

మాంసభక్ష్యైః సురాపానైర్ముఖైశ్చాక్షరవర్జితైః ।
పశుభిః పురుషాకారైర్భారాక్రాంతా హి మేదినీ ॥ 21 ॥

అన్నహీనో దహేద్రాష్ట్రం మంత్రహీనశ్చ ఋత్విజః ।
యజమానం దానహీనో నాస్తి యజ్ఞసమో రిపుః ॥ 22 ॥