ప్రణమ్య శిరసా విష్ణుం త్రైలోక్యాధిపతిం ప్రభుమ్ ।
నానాశాస్త్రోద్ధృతం వక్ష్యే రాజనీతిసముచ్చయం ॥ 01 ॥
అధీత్యేదం యథాశాస్త్రం నరో జానాతి సత్తమః ।
ధర్మోపదేశవిఖ్యాతం కార్యాకార్యం శుభాశుభం ॥ 02 ॥
తదహం సంప్రవక్ష్యామి లోకానాం హితకామ్యయా ।
యేన విజ్ఞాతమాత్రేణ సర్వజ్ఞాత్వం ప్రపద్యతే ॥ 03 ॥
మూర్ఖశిష్యోపదేశేన దుష్టస్త్రీభరణేన చ ।
దుఃఖితైః సంప్రయోగేణ పండితోఽప్యవసీదతి ॥ 04 ॥
దుష్టా భార్యా శఠం మిత్రం భృత్యశ్చోత్తరదాయకః ।
ససర్పే చ గృహే వాసో మృత్యురేవ న సంశయః ॥ 05 ॥
ఆపదర్థే ధనం రక్షేద్దారాన్ రక్షేద్ధనైరపి ।
ఆత్మానం సతతం రక్షేద్దారైరపి ధనైరపి ॥ 06 ॥
ఆపదర్థే ధనం రక్షేచ్ఛ్రీమతాం కుత ఆపదః ।
కదాచిచ్చలతే లక్ష్మీః సంచితోఽపి వినశ్యతి ॥ 07 ॥
యస్మిందేశే న సమ్మానో న వృత్తిర్న చ బాంధవాః ।
న చ విద్యాగమోఽప్యస్తి వాసం తత్ర న కారయేత్ ॥ 08 ॥
ధనికః శ్రోత్రియో రాజా నదీ వైద్యస్తు పంచమః ।
పంచ యత్ర న విద్యంతే న తత్ర దివసం వసేత్ ॥ 09 ॥
లోకయాత్రా భయం లజ్జా దాక్షిణ్యం త్యాగశీలతా ।
పంచ యత్ర న విద్యంతే న కుర్యాత్తత్ర సంస్థితిం ॥ 10 ॥
జానీయాత్ప్రేషణే భృత్యాన్బాంధవాన్ వ్యసనాగమే ।
మిత్రం చాపత్తికాలేషు భార్యాం చ విభవక్షయే ॥ 11 ॥
ఆతురే వ్యసనే ప్రాప్తే దుర్భిక్షే శత్రుసంకటే ।
రాజద్వారే శ్మశానే చ యస్తిష్ఠతి స బాంధవః ॥ 12 ॥
యో ధ్రువాణి పరిత్యజ్య అధ్రువం పరిషేవతే ।
ధ్రువాణి తస్య నశ్యంతి చాధ్రువం నష్టమేవ హి ॥ 13 ॥
వరయేత్కులజాం ప్రాజ్ఞో విరూపామపి కన్యకామ్ ।
రూపశీలాం న నీచస్య వివాహః సదృశే కులే ॥ 14 ॥
నదీనాం శస్త్రపాణీనాంనఖీనాం శ‍ఋంగిణాం తథా ।
విశ్వాసో నైవ కర్తవ్యః స్త్రీషు రాజకులేషు చ ॥ 15 ॥
విషాదప్యమృతం గ్రాహ్యమమేధ్యాదపి కాంచనమ్ ।
అమిత్రాదపి సద్వృత్తం బాలాదపి సుభాషితం ॥ 16 ॥
స్త్రీణాం ద్విగుణ ఆహారో లజ్జా చాపి చతుర్గుణా ।
సాహసం షడ్గుణం చైవ కామశ్చాష్టగుణః స్మృతః ॥ 17 ॥