॥ తృతీయ ముండకే ప్రథమః ఖండః ॥
ద్వా సుపర్ణా సయుజా సఖాయా సమానం-వృఀక్షం పరిషస్వజాతే ।
తయోరన్యః పిప్పలం స్వాద్వత్త్యనశ్నన్నన్యో అభిచాకశీతి ॥ 1॥
సమానే వృక్షే పురుషో నిమగ్నోఽనిశయా శోచతి ముహ్యమానః ।
జుష్టం-యఀదా పశ్యత్యన్యమీశమస్య
మహిమానమితి వీతశోకః ॥ 2॥
యదా పశ్యః పశ్యతే రుక్మవర్ణం
కర్తారమీశం పురుషం బ్రహ్మయోనిమ్ ।
తదా విద్వాన్ పుణ్యపాపే విధూయ
నిరంజనః పరమం సామ్యముపైతి ॥ 3॥
ప్రణో హ్యేష యః సర్వభూతైర్విభాతి
విజానన్ విద్వాన్ భవతే నాతివాదీ ।
ఆత్మక్రీడ ఆత్మరతిః క్రియావా-
నేష బ్రహ్మవిదాం-వఀరిష్ఠః ॥ 4॥
సత్యేన లభ్యస్తపసా హ్యేష ఆత్మా
సమ్యగ్జ్ఞానేన బ్రహ్మచర్యేణ నిత్యమ్ ।
అంతఃశరీరే జ్యోతిర్మయో హి శుభ్రో
యం పశ్యంతి యతయః క్షీణదోషాః ॥ 5॥
సత్యమేవ జయతే నానృతం
సత్యేన పంథా వితతో దేవయానః ।
యేనాఽఽక్రమంత్యృషయో హ్యాప్తకామా
యత్ర తత్ సత్యస్య పరమం నిధానమ్ ॥ 6॥
బృహచ్చ తద్ దివ్యమచింత్యరూపం
సూక్ష్మాచ్చ తత్ సూక్ష్మతరం-విఀభాతి ।
దూరాత్ సుదూరే తదిహాంతికే చ
పశ్యంత్విహైవ నిహితం గుహాయామ్ ॥ 7॥
న చక్షుషా గృహ్యతే నాపి వాచా
నాన్యైర్దేవైస్తపసా కర్మణ వా ।
జ్ఞానప్రసాదేన విశుద్ధసత్త్వ-
స్తతస్తు తం పశ్యతే నిష్కలం
ధ్యాయమానః ॥ 8॥
ఏషోఽణురాత్మా చేతసా వేదితవ్యో
యస్మిన్ ప్రాణః పంచధా సంవిఀవేశ ।
ప్రాణైశ్చిత్తం సర్వమోతం ప్రజానాం
యస్మిన్ విశుద్ధే విభవత్యేష ఆత్మా ॥ 9॥
యం-యంఀ లోకం మనసా సంవిఀభాతి
విశుద్ధసత్త్వః కామయతే యాంశ్చ కామాన్ ।
తం తం-లోఀకం జయతే తాంశ్చ కామాం-
స్తస్మాదాత్మజ్ఞం హ్యర్చయేత్ భూతికామః ॥ 10॥
॥ ఇతి ముండకోపనిషది తృతీయముండకే ప్రథమః ఖండః ॥