1. కలశ ప్రతిష్ఠాపన మంత్రాః
బ్రహ్మ॑జజ్ఞా॒నం ప్ర॑థ॒మం పు॒రస్తా॒-ద్విసీ॑మ॒త-స్సు॒రుచో॑ వే॒న ఆ॑వః ।
స బు॒ధ్నియా॑ ఉప॒మా అ॑స్య వి॒ష్ఠా-స్స॒తశ్చ॒ యోని॒-మస॑తశ్చ॒ వివః॑ ।
నాకే॑ సుప॒ర్ణ ముప॒యత్ పతం॑తగ్ం హృ॒దా వేనం॑తో అ॒భ్యచ॑క్ష-తత్వా ।
హిర॑ణ్యపక్షం॒-వఀరు॑ణస్య దూ॒తం-యఀ॒మస్య॒ యోనౌ॑ శకు॒నం భు॑ర॒ణ్యుమ్ ।
ఆప్యా॑యస్వ॒ సమే॑తు తే వి॒శ్వతః॑ సోమ॒ వృష్ణి॑యమ్ । భవా॒ వాజ॑స్య సంగ॒థే ।
యో రు॒ద్రో అ॒గ్నౌ యో అ॒ఫ్సు య ఓష॑ధీషు॒ యో రు॒ద్రో విశ్వా॒
భువ॑నాఽఽవి॒వేశ॒ తస్మై॑ రు॒ద్రాయ॒ నమో॑ అస్తు । 1 (అప ఉపస్పృశ్య)
ఇ॒దం-విఀష్ణు॒ ర్విచ॑క్రమే త్రే॒ధా నిద॑ధే ప॒దమ్ । సమూ॑ఢమస్య పాగ్ం సు॒రే ।
ఇంద్రం॒-విఀశ్వా॑ అవీవృధంథ్ సము॒ద్రవ్య॑చసం॒ గిరః॑ ।
ర॒థీత॑మగ్ం రథీ॒నాం-వాఀజా॑నా॒గ్ం॒ సత్ప॑తిం॒ పతి᳚మ్ ।
ఆపో॒ వా ఇ॒దంగ్ం సర్వం॒-విఀశ్వా॑ భూ॒తాన్యాపః॑ ప్రా॒ణా వా ఆపః॑ ప॒శవ॒ ఆపోఽన్న॒మాపో-ఽమృ॑త॒మాప॑-స్స॒మ్రాడాపో॑ వి॒రాడాప॑-స్స్వ॒రాడాప॒-శ్ఛందా॒గ్॒శ్యాపో॒ జ్యోతీ॒గ్॒ష్యాపో॒ యజూ॒గ్॒ష్యాప॑-స్స॒త్యమాప॒-స్సర్వా॑ దే॒వతా॒ ఆపో॒ భూర్భువ॒స్సువ॒రాప॒ ఓమ్ । 2
అ॒పః ప్రణ॑యతి । శ్ర॒ద్ధా వా ఆపః॑ । శ్ర॒ద్ధామే॒వారభ్య॑ ప్ర॒ణీయ॒ ప్రచ॑రతి ।
అ॒పః ప్రణ॑యతి ।
య॒జ్ఞో వా ఆపః॑ । య॒జ్ఞమే॒వారభ్య॑ ప్ర॒ణీయ॒ ప్రచ॑రతి । అ॒పః ప్రణ॑యతి ।
వజ్రో॒ వా ఆపః॑ । వజ్ర॑మే॒వ భ్రాతృ॑వ్యేభ్యః ప్ర॒హృత్య॑ ప్ర॒ణీయ॒ ప్రచ॑రతి ।
అ॒పః ప్రణ॑యతి ।
ఆపో॒ వై ర॑క్షో॒ఘ్నీః । రక్ష॑సా॒మప॑హత్యై । అ॒పః ప్రణ॑యతి ।
ఆపో॒ వై దే॒వానాం᳚ ప్రి॒యం ధామ॑ । దే॒వానా॑మే॒వ ప్రి॒యం ధామ॑ ప్ర॒ణీయ॒ ప్రచ॑రతి । అ॒పః ప్రణ॑యతి ।
ఆపో॒ వై సర్వా॑ దే॒వతాః᳚ । దే॒వతా॑ ఏ॒వారభ్య॑ ప్ర॒ణీయ॒ ప్రచ॑రతి ।
అ॒పః ప్రణ॑యతి ।
ఆపో॒ వై శాం॒తాః । శాం॒తాభి॑రే॒వాస్య॒ శుచగ్ం॑ శమయతి । దే॒వో వః॑
సవి॒తోత్ పు॑నా॒త్వ-చ్ఛి॑ద్రేణ ప॒విత్రే॑ణ॒ వసో॒స్సూర్య॑స్య ర॒శ్మిభిః॑ ॥ 3
కూర్చాగ్రై ర్రాక్షసాన్ ఘోరాన్ ఛింధి కర్మవిఘాతినః ।
త్వామర్పయామి కుంభేఽస్మిన్ సాఫల్యం కురు కర్మణి ।
వృక్షరాజ సముద్భూతాః శాఖాయాః పల్లవత్వ చః ।
యుష్మాన్ కుంభేష్వర్పయామి సర్వపాపాపనుత్తయే ।
నాళికేర-సముద్భూత త్రినేత్ర హర సమ్మిత ।
శిఖయా దురితం సర్వం పాపం పీడాం చ మే నుద ।
స॒ హి రత్నా॑ని దా॒శుషే॑ సు॒వాతి॑ సవి॒తా భగః॑ ।
తం భా॒గం చి॒త్రమీ॑మహే । (ఋగ్వేద మంత్రః)
తత్వా॑ యామి॒ బ్రహ్మ॑ణా॒ వంద॑మాన॒-స్తదాశా᳚స్తే॒ యజ॑మానో హ॒విర్భిః॑ ।
అహే॑డమానో వరుణే॒హ బో॒ద్ధ్యురు॑శగ్ంస॒ మా న॒ ఆయుః॒ ప్రమో॑షీః ॥
ఓం భూర్భువ॒స్సువ॒రోమ్ । అస్మిన్ కుంభే వరుణమావాహయామి ।
వరుణస్య ఇదమాసనమ్ । వరుణాయ నమః । సకలారాధనైః స్వర్చితమ్ ।
రత్నసింహాసనం సమర్పయామి । పాద్యం సమర్పయామి ।
అర్ఘ్యం సమర్పయామి । ఆచమనీయం సమర్పయామి ।
మధుపర్క్కం సమర్పయామి । స్నానం సమర్పయామి ।
స్నానానంతరం ఆచమనీయం సమర్పయామి ।
వస్త్రోత్తరీయం సమర్పయామి । ఉపవీతం సమర్పయామి ।
గంధాన్ ధారయామి । అక్షతాన్ సమర్పయామి ।
పుష్పాణి సమర్పయామి ।
1. ఓం-వఀరుణాయ నమః
2. ఓం ప్రచేతసే నమః
3. ఓం సురూపిణే నమః
4. ఓం అపాంపతయే నమః
5. ఓం మకరవాహనాయ నమః
6. జలాధిపతయే నమః
7. ఓం పాశహస్తాయ నమః
8. ఓం తీర్థరాజాయ నమః
ఓం-వఀరుణాయ నమః । నానావిధ పరిమళ పత్ర పుష్పాణి సమర్పయామి ।
ధూపం ఆఘ్రాపయామి । దీపం దర్శయామి ।
ధూపదీపానంతరం ఆచమనీయం సమర్పయామి ।
ఓం భూర్భువస్సువః । తథ్స॑వి॒తుర్వరే᳚ణ్యం॒ భర్గో॑ దే॒వస్య॑ ధీమహి ।
ధియో॒ యోన॑ ప్రచో॒దయా᳚త్ ।
దేవ సవితః ప్రసువః । సత్యం త్వర్తేన పరిషించామి ।
(రాత్రౌ – ఋతం త్వా సత్యేన పరిషించామి) ।
ఓం-వఀరుణాయ నమః । అమృతం భవతు । అమృతోపస్తరణమసి ।
ఓం ప్రాణాయ స్వాహా । ఓం అపానాయ స్వాహా । ఓం-వ్యాఀనాయ స్వాహా ।
ఓం ఉదానాయ స్వాహా । ఓం సమానాయ స్వాహా । ఓం బ్రహ్మణే స్వాహా ।
కదళీఫలం నివేదయామి । మద్ధ్యేమద్ధ్యే అమృతపానీయం సమర్పయామి । అమృతాపిధానమసి । నైవేద్యానంతరం ఆచమనీయం సమర్పయామి ।
తాంబూలం సమర్పయామి । కర్పూర నీరాజనం ప్రదర్శయామి ।
నీరాజనానంతరం ఆచమనీయం సమర్పయామి । మంత్ర పుష్పం సమర్పయామి ।
సువర్ణ పుష్పం సమర్పయామి । సమస్తోపచారాన్ సమర్పయామి ॥
2. మహాన్యాస మంత్రపాఠ ప్రారంభః
అథాతః పంచాంగరుద్రాణాం న్యాసపూర్వకం జప-హోమా-ర్చనా-భిషేక-విధిం-వ్యాఀఖ్యాస్యామః
అథాతః పంచాంగరుద్రాణాం న్యాసపూర్వకం జప-హోమా-ర్చనాభిషేకం కరిష్యమాణః ।
హరిః ఓం అథాతః పంచాంగ రుద్రాణామ్ ॥
ఓంకారమంత్ర సంయుఀక్తం నిత్యం ధ్యాయంతి యోగినః ।
కామదం మోక్షదం తస్మై ఓంకారాయ నమో నమః ॥
నమస్తే దేవ దేవేశ నమస్తే పరమేశ్వర ।
నమస్తే వృషభారూఢ నకారాయ నమో నమః ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య ॥ ఓం భూర్భువ॒స్సువః॑ ॥ ఓం నమ్ ॥
నమ॑స్తే రుద్ర మ॒న్యవ॑ ఉ॒తోత॒ ఇష॑వే॒ నమః॑ ।
నమ॑స్తే అస్తు॒ ధన్వ॑నే బా॒హుభ్యా॑ము॒త తే॒ నమః॑ ॥
యా త॒ ఇషుః॑ శి॒వత॑మా శి॒వం బ॒భూవ॑ తే॒ ధనుః॑ ।
శి॒వా శ॑ర॒వ్యా॑ యా తవ॒ తయా॑ నో రుద్ర మృడయ ।
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య ॥ ఓం నమ్ । పూర్వాంగ రుద్రాయ॒ నమః ॥ (ప్రాచ్యై దిశ)
మహాదేవం మహాత్మానం మహాపాతకనాశనమ్ ।
మహాపాపహరం-వంఀదే మకారాయ నమో నమః ॥
ఓం భూర్భువ॒స్సువః॒ ॥ ఓం మమ్ ॥
ఓం నిధ॑నపతయే॒ నమః । నిధనపతాంతికాయ॒ నమః ।
ఊర్ధ్వాయ॒ నమః । ఊర్ధ్వలింగాయ॒ నమః ।
హిరణ్యాయ॒ నమః । హిరణ్యలింగాయ॒ నమః ।
సువర్ణాయ॒ నమః । సువర్ణలింగాయ॒ నమః ।
దివ్యాయ॒ నమః । దివ్యలింగాయ॒ నమః ।
భవాయః॒ నమః । భవలింగాయ॒ నమః ।
శర్వాయ॒ నమః । శర్వలింగాయ॒ నమః ।
శివాయ॒ నమః । శివలింగాయ॒ నమః ।
జ్వలాయ॒ నమః । జ్వలలింగాయ॒ నమః ।
ఆత్మాయ॒ నమః । ఆత్మలింగాయ॒ నమః ।
పరమాయ॒ నమః । పరమలింగాయ॒ నమః ।
ఏతత్సోమస్య॑ సూర్య॒స్య సర్వలింగగ్గ్॑ స్థాప॒య॒తి॒ పాణిమంత్రం పవి॒త్రమ్ ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య ॥ ఓం మమ్ ॥ దక్షిణాంగ రుద్రాయ॒ నమః ॥ (దక్షిణ దిశ)
శివం శాంతం జగన్నాథం-లోఀకానుగ్రహకారణమ్ ।
శివమేకం పరం-వంఀదే శికారాయ నమో నమః ॥
ఓం భూర్భువ॒స్సువః॒ ॥ ఓం శిమ్ ॥ అపై॑తుమృ॒త్యురమృతం॑ న॒ ఆగ॑న్ వైవస్వ॒తో నో॒ అ॑భయం కృణోతు । ప॒ర్ణం-వఀన॒స్పతేరివా॒భినశ్శీయతాగ్ం ర॒యిస్సచ॑తాం న॒శ్శచీ॒పతిః॑ ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య ॥ ఓం శిమ్ ॥ పశ్చిమాంగ రుద్రాయ॒ నమః ॥ (పశ్చిమ దిశ)
వాహనం-వృఀషభో యస్య వాసుకీ కంఠభూషణమ్ ।
వామే శక్తిధరం-వంఀదే వకారాయ నమో నమః ॥
ఓం భూర్భువ॒స్సువః॒ ॥ ఓం-వాఀమ్ ॥ ప్రాణానాం గ్రంథిరసి రుద్రో మా॑ విశాం॒తకః । తేనాన్నేనా᳚ప్యాయ॒స్వ ॥ ఓం నమో భగవతే రుద్రాయ విష్ణవే మృత్యు॑ర్మే పా॒హి ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య ॥ ఓం-వాఀమ్ ॥ ఉత్తరాంగ రుద్రాయ॒ నమః ॥ (ఉత్తర దిశ)
యత్ర కుత్ర స్థితం దేవం సర్వవ్యాపినమీశ్వరమ్ ।
యల్లింగం పూజయేన్నిత్యం-యఀకారాయ నమో నమః ॥
ఓం భూర్భువ॒స్సువః॒ ॥ ఓం-యఀమ్ ॥ యో రు॒ద్రో అ॒గ్నౌ యో అ॒ప్సు య ఓష॑ధీషు॒ యో రు॒ద్రో విశ్వా॒ భువ॑నా వి॒వేశ॒ తస్మై॑ రు॒ద్రాయ॒ నమో॑ అస్తు ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య ॥ ఓం-యఀమ్ ॥ ఊర్ధ్వాంగ రుద్రాయ॒ నమః ॥ (ఊర్ధ్వ దిశ)
పంచముఖ ధ్యానం
ఓం నమ్ ॥ తత్పురు॒షాయ వి॒ద్మహే॑ మహాదే॒వాయ॑ ధీమహి । తన్నో॑ రుద్రః ప్రచోదయా᳚త్ ॥
సంవఀర్తాగ్ని తటిత్ప్రదీప్త కనక ప్రస్పర్థి తేజోమయమ్ ।
గంభీరధ్వని సామవేదజనకం తామ్రాధరం సుందరమ్ ।
అర్ధేందుద్యుతి లోలపింగళ జటాభారప్రబద్ధోరగమ్ ।
వందే సిద్ధ సురాసురేంద్రనమితం పూర్వం ముఖం శూలినః ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య ॥ ఓం నమ్ ॥ పూర్వ ముఖాయ॒ నమః ॥
అ॒ఘోరే᳚భ్యోఽథఘో॒రే᳚భ్యో॒ ఘోర॒ఘోర॑తరేభ్యః ॥ సర్వే᳚భ్యస్సర్వ శర్వే᳚భ్యో॒ నమ॑స్తే అస్తు రు॒ద్రరూ॑పేభ్యః ॥
కాలాభ్రభ్రమరాంజనద్యుతినిభం-వ్యాఀవృత్త పింగేక్షణం
కర్ణోద్భాసిత భోగిమస్తక మణిప్రోద్గీర్ణ దంష్ట్రాంకురమ్ ।
సర్పప్రోత కపాల శుక్తి శకల వ్యాకీర్ణ సచ్ఛేఖరం
వందే దక్షిణమీశ్వరస్య కుటిల భ్రూభంగ రౌద్రం ముఖమ్ ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య ॥ ఓం మమ్ ॥ దక్షిణ ముఖాయ॒ నమః ॥
స॒ద్యో జా॒తం ప్ర॑పద్యా॒మి॒ స॒ద్యో జా॒తాయ॒ వై నమో॒ నమః॑ । భ॒వే భ॑వే॒ నాతి॑ భవే భవస్వ॒ మామ్ । భ॒వోద్-భ॑వాయ॒ నమః॑ ॥
ప్రాలేయాచలమిందుకుంద ధవళం గోక్షీరఫేనప్రభం
భస్మాభ్యక్తమనంగ దేహ దహన జ్వాలావళీ లోచనమ్ ।
బ్రహ్మేంద్రాది మరుద్గణైస్పుతిపదై రభ్యర్చితం-యోఀగిభిః
వందేఽహం సకలం కళంకరహితం స్థాణోర్ముఖం పశ్చిమమ్ ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య ॥ ఓం శిమ్ ॥ పశ్చిమ ముఖాయ॒ నమః ॥
వా॒మ॒దే॒వాయ॒ నమో᳚ జ్యే॒ష్ఠాయ॒ నమః॑ శ్రే॒ష్ఠాయ॒ నమో॑ రు॒ద్రాయ॒ నమః॒ కాలా॑య॒ నమః॒ కల॑వికరణాయ॒ నమో॒ బల॑వికరణాయ॒ నమో॒ బలా॑య॒ నమో॒ బల॑ప్రమథనాయ॒ నమః॒ సర్వ॑భూతదమనాయ॒ నమో॑ మ॒నోన్మ॑నాయ॒ నమః॑ ॥
గౌరం కుంకుమ పంకిలం స్తిలకం-వ్యాఀపాండు గండస్థలం
భ్రూవిక్షేప కటాక్ష లసత్సంసక్త కర్ణోత్ఫలమ్ ।
స్నిగ్ధం బింబఫలాధరం ప్రహసితం నీలాలకాలం కృతం
వందే పూర్ణ శశాంక మండలనిభం-వఀక్త్రం హరస్యోత్తరమ్ ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య ॥ ఓం-వాఀమ్ ॥ ఉత్తర ముఖాయ॒ నమః ॥
ఈశానః సర్వ॑విద్యా॒నా॒-మీశ్వరః సర్వ॑భూతా॒నాం॒ బ్రహ్మాధి॑పతి॒-ర్బ్రహ్మ॒ణో ఽధి॑పతి॒-ర్బ్రహ్మా॑ శి॒వో మే॑ అస్తు సదాశి॒వోమ్ ॥ (కనిష్ఠికాభ్యాం నమః) 14ఏ
వ్యక్తావ్యక్త గుణేతరం పరతరం షట్త్రింశతత్త్వాత్మకం
తస్మాదుత్తమ తత్త్వమక్షరమిదం ధ్యేయం సదా యోగిభిః ।
ఓంకారాది సమస్త మంత్రజనకం సూక్ష్మాది సూక్ష్మం పరం
శాంతం పంచమమీశ్వరస్య వదనం ఖంవ్యాఀప్తి తేజోమయమ్ ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య ॥ ఓం-వాఀమ్ ॥ ఊర్ధ్వ ముఖాయ॒ నమః ॥
పూర్వే పశుపతిః పాతు ।
దక్షిణే పాతు శంకరః ।
పశ్చిమే పాతు విశ్వేశః ।
నీలకంఠస్తదోత్తరే ।
ఈశాన్యాం పాతు మే శర్వః ।
ఆగ్నేయాం పార్వతీపతిః ।
నైఋత్యాం పాతు మే రుద్రః ।
వాయవ్యాం నీలలోహితః ।
ఊర్ధ్వే త్రిలోచనః పాతు ।
అధరాయాం మహేశ్వరః ।
ఏతాభ్యో దశ దిగ్భ్యస్తు ।
సర్వతః పాతు శంకరః ॥
(న్యాసపూర్వకం జపహోమార్చనాఽభిషేకవిధి వ్యాఖ్యాస్యామః)
3. ప్రథమః న్యాసః
యా తే॑ రుద్ర శి॒వా త॒నూరఘో॒రా-ఽపా॑పకాశినీ । తయా॑ న స్త॒నువా॒ శంత॑మయా॒ గిరి॑శంతా॒భి చా॑కశీహి । (శిఖాయై నమః) । 1
అ॒స్మిన్ మ॑హ॒త్య॑ర్ణ॒వే᳚-ఽంతరి॑క్షే భ॒వా అధి॑ ।
తేషాగ్ం॑ సహస్రయోజ॒నే-ఽవ॒ధన్వా॑ని తన్మసి । (శిరసే నమః) । 2
స॒హస్రా॑ణి సహస్ర॒శో యే రు॒ద్రా అధి॒ భూమ్యా᳚మ్ ।
తేషాగ్ం॑ సహస్ర-యోజ॒నే-ఽవ॒ధన్వా॑ని తన్మసి । (లలాటాయ నమః) । 3
హ॒గ్ం॒స-శ్శు॑చి॒ష-ద్వసు॑రంతరిక్ష॒సద్ధోతా॑ వేది॒షదతి॑థి-ర్దురోణ॒సత్ । నృ॒షద్వ॑ర॒-సదృ॑త॒-సద్వ్యో॑మ॒ సద॒బ్జా గో॒జా ఋ॑త॒జా అ॑ద్రి॒జా ఋ॒తం బృ॒హత్ । (భ్రువోర్మద్ధ్యాయ నమః) । 4
త్ర్య॑బంకం-యఀజామహే సుగం॒ధిం పు॑ష్టి॒వర్ధ॑నమ్ । ఉ॒ర్వా॒రు॒కమి॑వ॒ బంధ॑నాన్
మృ॒త్యో-ర్ము॑క్షీయ॒ మాఽమృతా᳚త్ । (నేత్రాభ్యాం నమః) । 5
నమః॒ స్రుత్యా॑య చ॒ పథ్యా॑య చ॒ నమః॑ కా॒ట్యా॑య చ నీ॒ప్యా॑య చ । (కర్ణాభ్యాం నమః) । 6
మా న॑స్తో॒కే తన॑యే॒ మా న॒ ఆయు॑షి॒ మా నో॒ గోషు॒ మా నో॒ అశ్వే॑షు రీరిషః ।
వీ॒రాన్మానో॑ రుద్ర భామి॒తో వ॑ధీ-ర్హ॒విష్మం॑తో॒ నమ॑సా విధేమ తే । (నాసికాభ్యాం నమః) । 7
అ॒వ॒తత్య॒ ధను॒స్త్వగ్ం సహ॑స్రాక్ష॒ శతే॑షుధే ।
ని॒శీర్య॑ శ॒ల్యానాం॒ ముఖా॑ శి॒వో నః॑ సు॒మనా॑ భవ । (ముఖాయ నమః) । 8
నీల॑గ్రీవా శ్శితి॒కంఠాః᳚ శ॒ర్వా అ॒ధః క్ష॑మాచ॒రాః ।
తేషాగ్ం॑ సహస్రయోజ॒నేఽ వ॒ధన్వా॑ని తన్మసి । (కంఠాయ నమః) । 9.1
నీల॑గ్రీవా-శ్శితి॒కంఠా॒ దివగ్ం॑ రు॒ద్రా ఉప॑శ్రితాః ।
తేషాగ్ం॑ సహస్రయోజ॒నేఽ వ॒ధన్వా॑ని తన్మసి । (ఉపకంఠాయ నమః) । 9.2
నమ॑స్తే అ॒స్త్వాయు॑ధా॒యా-నా॑తతాయ ధృ॒ష్ణవే᳚ ।
ఉ॒భాభ్యా॑ము॒త తే॒ నమో॑ బా॒హుభ్యాం॒ తవ॒ ధన్వ॑నే । (బాహుభ్యాం నమః) । 10
యా తే॑ హే॒తి-ర్మీ॑ఢుష్టమ॒ హస్తే॑ బ॒భూవ॑ తే॒ ధనుః॑ ।
తయా॒ఽస్మాన్ వి॒శ్వత॒స్త్వ-మ॑య॒క్ష్మయా॒ పరి॑బ్భుజ । (ఉపబాహుభ్యాం నమః) । 11
పరి॑ణో రు॒ద్రస్య॑ హే॒తి-ర్వృ॑ణక్తు॒ పరి॑త్వే॒షస్య॑ దుర్మ॒తిర॑ఘా॒యోః ।
అవ॑ స్థి॒రా మ॒ఘవ॑ద్భ్యః తనుష్వ॒ మీఢ్వ॑స్తో॒కాయ॒ తన॑యాయ మృడయ । (మణిబంధాభ్యాం నమః) । 12
యే తీ॒ర్థాని॑ ప్ర॒చరం॑తి సృ॒కావం॑తో నిషం॒గిణః॑ । తేషాగ్ం॑ సహస్రయోజ॒నేఽ వ॒ధన్వా॑ని తన్మసి । (హస్తాభ్యాం నమః) । 13
స॒ద్యో జా॒తం ప్ర॑పద్యా॒మి॒ స॒ద్యో జా॒తాయ॒ వై నమో॒ నమః॑ । భ॒వే భ॑వే॒ నాతి॑ భవే భవస్వ॒ మామ్ । భ॒వోద్-భ॑వాయ॒ నమః॑ ॥ (అగుంష్ఠాభ్యాం నమః ) । 14.1
వా॒మ॒దే॒వాయ॒ నమో᳚ జ్యే॒ష్ఠాయ॒ నమః॑ శ్రే॒ష్ఠాయ॒ నమో॑ రు॒ద్రాయ॒ నమః॒ కాలా॑య॒ నమః॒ కల॑వికరణాయ॒ నమో॒ బల॑వికరణాయ॒ నమో॒ బలా॑య॒ నమో॒ బల॑ప్రమథనాయ॒ నమః॒ సర్వ॑భూతదమనాయ॒ నమో॑ మ॒నోన్మ॑నాయ॒ నమః॑ । (తర్జనీభ్యాం నమః) 14.2
అ॒ఘోరే᳚భ్యో ఽథ॒ఘోరే᳚భ్యో॒ ఘోర॒ఘోర॑తరేభ్యః । సర్వే᳚భ్యః సర్వ॒ శర్వే᳚భ్యో॒ నమ॑స్తే అస్తు రు॒ద్ర రూ॑పేభ్యః ॥ (మద్ధ్యమాభ్యాం నమః) । 14.3
తత్పురు॑షాయ వి॒ద్మహే॑ మహాదే॒వాయ॑ ధీమహి ।
తన్నో॑ రుద్రః ప్రచో॒దయా᳚త్ ॥ (అనామికాభ్యాం నమః) । 14.4
ఈశానః సర్వ॑విద్యా॒నా॒-మీశ్వరః సర్వ॑భూతా॒నాం॒ బ్రహ్మాధి॑పతి॒-ర్బ్రహ్మ॒ణో ఽధి॑పతి॒-ర్బ్రహ్మా॑ శి॒వో మే॑ అస్తు సదాశి॒వోమ్ ॥ (కనిష్ఠికాభ్యాం నమః) 14ఏ
నమో॑ వః కిరి॒కేభ్యో॑ దే॒వానా॒గ్ం॒ హృద॑యేభ్యః । (హృదయాయ నమః) । 15
నమో॑ గ॒ణేభ్యో॑ గ॒ణప॑తిభ్యశ్చ వో॒ నమః॑ । (పృష్ఠాయ నమః) । 16
నమో॒ హిర॑ణ్యబాహవే సేనా॒న్యే॑ ది॒శాంచ॒ పత॑యే॒ నమః॑ । (పార్శ్వాభ్యాం నమః) । 17
విజ్యం॒ ధనుః॑ కప॒ర్దినో॒ విశ॑ల్యో॒ బాణ॑వాగ్ం ఉ॒త ।
అనే॑శన్న॒స్యేష॑వ ఆ॒భుర॑స్య నిషం॒గథిః॑ । (జఠరాయ నమః) । 18
హి॒ర॒ణ్య॒గ॒ర్భ స్సమ॑వర్త॒తాగ్రే॑ భూ॒తస్య॑ జా॒తః పతి॒రేక॑ ఆసీత్ । సదా॑ధార పృథి॒వీం ద్యాము॒తేమాం కస్మై॑ దే॒వాయ॑ హ॒విషా॑ విధేమ । (నాభ్యై నమః) । 19
మీఢు॑ష్టమ॒ శివ॑తమ శి॒వో న॑స్సు॒మనా॑ భవ । ప॒ర॒మే వృ॒క్ష ఆయు॑ధం ని॒ధాయ॒ కృత్తిం॒-వఀసా॑న॒ ఆచ॑ర॒ పినా॑కం॒ బిభ్ర॒దాగ॑హి । (కఠ్యై నమః) । 20
యే భూ॒తానా॒-మధి॑పతయో విశి॒ఖాసః॑ కప॒ర్ది॑నః ।
తేషాగ్ం॑ సహస్రయోజ॒నే ఽవ॒ధన్వా॑ని తన్మసి । (గుహ్యాయ నమః) । 21
యే అన్నే॑షు వి॒విద్ధ్యం॑తి॒ పాత్రే॑షు॒ పిబ॑తో॒ జనాన్॑ ।
తేషాగ్ం॑ సహస్రయోజ॒నేఽ వ॒ధన్వా॑ని తన్మసి । (అండాభ్యాం నమః ) । 22
స॒ శి॒రా జా॒తవే॑దా అ॒క్షరం॑ పర॒మం ప॒దమ్ । వేదా॑నా॒గ్ం॒ శిర॑సి మా॒తా॒
ఆ॒యు॒ష్మంతం॑ కరోతు॒ మామ్ । (అపానాయ నమః) । 23
మా నో॑ మ॒హాంత॑ము॒త మా నో॑ అర్భ॒కం మా న॒ ఉక్షం॑తము॒త మా న॑ ఉక్షి॒తమ్ ।
మా నో॑ వధీః పి॒తరం॒ మోత మా॒తరం॑ ప్రి॒యా మా న॑స్త॒నువో॑ రుద్ర రీరిషః । (ఊరుభ్యాం నమః) । 24
ఏ॒ష తే॑ రుద్రభా॒గ-స్తంజు॑షస్వ॒ తేనా॑వ॒సేన॑ ప॒రో మూజ॑వ॒తో-ఽతీ॒హ్యవ॑తత-ధన్వా॒ పినా॑కహస్తః॒ కృత్తి॑వాసాః । (జానుభ్యాం నమః) 25
స॒గ్ం॒ సృ॒ష్ట॒జిథ్సో॑మ॒పా బా॑హు-శ॒ర్ధ్యూ᳚ర్ధ్వ ధ॑న్వా॒ ప్రతి॑హితా-భి॒రస్తా᳚ ।
బృహ॑స్పతే॒ పరి॑దీయా॒ రథే॑న రక్షో॒హా-ఽమిత్రాగ్ం॑ అప॒బాధ॑మానః ।
(జంఘాభ్యాం నమః ) 26
విశ్వం॑ భూ॒తం భువ॑నం చి॒త్రం బ॑హు॒ధా జా॒తం జాయ॑మానం చ॒ యత్ ।
సర్వో॒ హ్యే॑ష రు॒ద్ర-స్తస్మై॑ రు॒ద్రాయ॒ నమో॑ అస్తు ॥ (గుల్ఫాభ్యాం నమః) 27
యే ప॒థాం ప॑థి॒రక్ష॑య ఐలబృ॒దా య॒వ్యుధః॑ । తేషాగ్ం॑ సహస్రయోజ॒నే ఽవ॒ధన్వా॑ని తన్మసి । (పాదాభ్యాం నమః) । 28
అద్ధ్య॑వోచ-దధివ॒క్తా ప్ర॑థ॒మో దైవ్యో॑ భి॒షక్ । అహీగ్గ్॑శ్చ॒ సర్వా᳚న్ జ॒భంయఀ॒న్ థ్సర్వా᳚శ్చ యాతు ధా॒న్యః॑ । (కవచాయ హుం) । 29
నమో॑ బి॒ల్మినే॑ చ కవ॒చినే॑ చ॒ నమః॑ శ్రు॒తాయ॑ చ శ్రుతసే॒నాయ॑ చ । (ఉపకవచాయ హుం) 30
నమో॑ అస్తు॒ నీల॑గ్రీవాయ సహస్రా॒క్షాయ॑ మీ॒ఢుషే᳚ । అథో॒ యే అ॑స్య॒ సత్వా॑నో॒ఽహం తేభ్యో॑ఽకర॒న్నమః॑ । (నేత్రత్రయాయ వౌషట్) 31
ప్రముం॑చ॒ ధన్వ॑న॒స్త్వ-ము॒భయో॒-రార్త్ని॑యో॒ర్జ్యామ్ । యాశ్చ॑ తే॒ హస్త॒ ఇష॑వః॒ పరా॒ తా భ॑గవో వప । (అస్త్రాయ ఫట్) 32
య ఏ॒తావం॑తశ్చ॒ భూయాగ్ం॑సశ్చ॒ దిశో॑ రు॒ద్రా వి॑తస్థి॒రే ।
తేషాగ్ం॑॑ సహస్రయోజ॒నే ఽవ॒ధన్వా॑ని తన్మసి । (ఇతి దిగ్బంధః) 33
———–ఇతి ప్రథమ న్యాసః————
(శిఖాది అస్త్రపర్యంతం ఏకత్రింశదంగన్యాసః దిగ్బంధ సహితః ప్రథమః)
4. ద్వితీయ న్యాసః
(ఓం నమో భగవతే రుద్రాయ । ఇతి నమస్కారాన్ న్యసే᳚త్)
ఓం ఓం మూర్థ్నే నమః (మూర్ధ్ని) ।
ఓం నం నాసికాయై నమః (నాసికాగ్రః) ।
ఓం మోం-లఀలటాయ నమః (లలాటః) ।
ఓం భం ముఖాయ నమః (ముఖాం) ।
ఓం గం కంఠాయ నమః (కంఠః) ।
ఓం-వంఀ హృదయాయ నమః (హృదయః) ।
ఓం తేం దక్షిణ హస్తాయ నమః (దక్షిణ హస్తః) ।
ఓం రుం-వాఀమ హస్తాయ నమః (వామ హస్తః) ।
ఓం ద్రాం నాభ్యై నమః (నాభ్హీ) ।
ఓం-యంఀ పాదాభ్యాం నమః (పాదౌ) ॥
———–ఇతి ద్వితీయ న్యాసః———-
మూర్ధాది పాదాంతం దశాంగ న్యాసః ద్వితీయః
5. తృతీయన్యాసః
స॒ద్యో జా॒తం ప్ర॑పద్యా॒మి॒ స॒ద్యో జా॒తాయ॒ వై నమో॒ నమః॑ । భ॒వే భ॑వే॒ నాతి॑భవే భవస్వ॒ మామ్ । భ॒వో-ద్భ॑వాయ॒ నమః॑ ॥ (పాదాభ్యాం నమః) । 1
వా॒మ॒దే॒వాయ॒ నమో᳚ జ్యే॒ష్ఠాయ॒ నమః॑ శ్రే॒ష్ఠాయ॒ నమో॑ రు॒ద్రాయ॒ నమః॒ కాలా॑య॒ నమః॒ కల॑వికరణాయ॒ నమో॒ బల॑వికరణాయ॒ నమో॒ బలా॑య॒ నమో॒ బల॑ప్రమథనాయ॒ నమ॒ స్సర్వ॑భూతదమనాయ॒ నమో॑ మ॒నోన్మ॑నాయ॒ నమః॑ । (ఊరుభ్యాం నమః) । 2
అ॒ఘోరే᳚భ్యో ఽథ॒ఘోరే᳚భ్యో॒ ఘోర॒ఘోర॑తరేభ్యః । సర్వే᳚భ్యః సర్వ॒ శర్వే᳚భ్యో॒ నమ॑స్తే అస్తు రు॒ద్రరూ॑పేభ్యః ॥ (హృదయాయ నమః) । 3
తత్పురు॑షాయ వి॒ద్మహే॑ మహాదే॒వాయ॑ ధీమహి ।
తన్నో॑ రుద్రః ప్రచో॒దయా᳚త్ ॥ (ముఖాయ నమః) । 4
ఈశానః సర్వ॑విద్యా॒నా॒-మీశ్వరసర్వ॑ భూతా॒నాం॒ బ్రహ్మాధి॑పతి॒-ర్
బ్రహ్మ॒ణోఽధి॑పతి॒-ర్బ్రహ్మా॑ శి॒వో మే॑ అస్తు సదాశి॒వోమ్ ॥
హంస హంస । (మూర్ధ్నే నమః) । 5
5.1 హంస గాయత్రీ
అస్య శ్రీ హంసగాయత్రీ మహామంత్రస్య, అవ్యక్త పరబ్రహ్మ ఋషిః,
అనుష్టుప్ ఛందః, పరమహంసో దేవతా ।
హంసాం బీజం, హంసీం శక్తిః । హంసూం కీలకమ్ ।
పరమహంస ప్రసాద సిద్ధ్యర్థే జపే వినియోగః ॥ 1
హంసాం అగుంష్ఠాభ్యాం నమః । హంసీం తర్జనీభ్యాం నమః ।
హంసూం – మద్ధ్యమాభ్యాం నమః । హంసైం – అనామికాభ్యాం నమః ।
హంసౌం – కనిష్ఠికాభ్యాం నమః । హంసః-కరతల కరపృష్ఠాభ్యాం నమః । 2
హంసాం – హృదయాయ నమః । హంసీం – శిరసే స్వాహా ।
హంసూం – శిఖాయై వషట్ । హంసైం – కవచాయ హుమ్ ।
హంసౌం – నేత్రత్రయాయ వౌషట్ । హంసః – అస్త్రాయ ఫట్ ॥
ఓం భూర్భువ॒స్సువ॒రోమితి దిగ్బంధః । 3
॥ ధ్యానమ్ ॥
గమాగమస్థం గమనాదిశూన్యం చి-ద్రూపదీపం తిమిరాపహారమ్ ।
పశ్యామి తే సర్వజనాంతరస్థం నమామి హంసం పరమాత్మరూపమ్ ॥ 4
హం॒స హం॒సాయ॑ వి॒ద్మహే॑ పరమహం॒సాయ॑ ధీమహి । తన్నో॑ హంసః ప్రచో॒దయా᳚త్ ॥ 5
(ఇతి త్రివారం జపిత్వా)
హంస హం॒సేతి యో బ్రూయా-ధంసో (బ్రూయాద్ధంసో) నామ సదాశివః ।
ఏవం న్యాస విధిం కృత్వా తతః సంపుటమారభేత్ ॥ 6
5.2 దిక్ సంపుటన్యాసః
దేవతా – ఇంద్రః
దిక్ – పూర్వం
ఓం భూర్భువ॒స్సువ॒రోమ్ । లమ్ ।
త్రా॒తార॒మింద్ర॑-మవి॒తార॒-మింద్ర॒గ్ం॒ హవే॑ హవే సు॒హవ॒గ్ం॒ శూర॒మింద్ర᳚మ్ ।
హు॒వే ను శ॒క్రం పు॑రుహూ॒తమింద్రగ్గ్॑ స్వ॒స్తి నో॑ మ॒ఘవా॑ ధ॒॒త్వింద్రః॑ ॥
లం ఇంద్రాయ వజ్రహస్తాయ సురాధిపతయే ఐరావత వాహనాయ సాంగాయ సాయుధాయ సశక్తి పరివారాయ ఉమామహేశ్వర పార్షదాయ నమః । లం ఇంద్రాయ నమః ।
పూర్వ దిగ్భాగే (లలాటస్థానే) ఇంద్రః సుప్రీతో వరదో భవతు । 1
దేవతా- అగ్నిః దిక్- దక్షిణపూర్వం (ఆగ్నేయ దిక్)
ఓం భూర్భువ॒స్సువ॒రోమ్ । రమ్ ।
త్వన్నో॑ అగ్నే॒ వరు॑ణస్య వి॒ద్వాన్ దే॒వస్య॒ హేడోఽవ॑ యాసిసీష్ఠాః ।
యజి॑ష్ఠో॒ వహ్ని॑తమః॒ శోశు॑చానో॒ విశ్వా॒ ద్వేషాగ్ం॑సి॒ ప్రము॑ముగ్ద్ధ్య॒స్మత్ ॥
రం అగ్నయే శక్తిహస్తాయ తేజోఽధిపతయే అజవాహనాయ సాంగాయ సాయుధాయ సశక్తి పరివారాయ ఉమామహేశ్వర పార్షదాయ నమః । రం అగ్నయే నమః । ఆగ్నేయ దిగ్భాగే (నేత్రస్థానే) అగ్నిః సుప్రీతో వరదో భవతు । 2
దేవతా- యమః
దిక్ – దక్షిణం
ఓం భూర్భువ॒స్సువ॒రోమ్ । హమ్ ।
సు॒గన్నః॒ పంథా॒మభ॑యం కృణోతు । యస్మి॒న్నక్ష॑త్రే య॒మ ఏతి॒ రాజా᳚ ।
యస్మి॑న్నేన-మ॒భ్యషిం॑చంత దే॒వాః । తద॑స్య చి॒త్రగ్ం హ॒విషా॑ యజామ ।
అప॑ పా॒ప్మానం॒ భర॑ణీ ర్భరంతు ।
హం-యఀమాయ దండహస్తాయ ధర్మాధిపతయే మహిషవాహనాయ సాంగాయ సాయుధాయ సశక్తి పరివారాయ ఉమామహేశ్వర పార్షదాయ నమః । హం-యఀమాయ నమః । దక్షిణదిగ్భాగే (కర్ణస్థానే) యమః సుప్రీతో వరదో భవతు । 3
దేవతా- నిర్ఋతి
దిక్ – దక్షిణ పశ్చిమం
ఓం భూర్భువ॒స్సువ॒రోమ్ । షమ్ ।
అసు॑న్వంత॒మ య॑జమాన-మిచ్ఛ స్తే॒న-స్యే॒త్యాంత-స్క॑ర॒స్యాన్వే॑షి ।
అ॒న్య-మ॒స్మ-ది॑చ్ఛ॒ సా త॑ ఇ॒త్యా నమో॑ దేవి నిర్ఋతే॒ తుభ్య॑మస్తు ॥
షం నిర్ఋతయే ఖడ్గహస్తాయ రక్షోధిపతయే నరవాహనాయ సాంగాయ సాయుధాయ సశక్తి పరివారాయ ఉమామహేశ్వర పార్షదాయ నమః ।
షం నిర్ఋతయే నమః । నైర్ఋత దిగ్భాగే (ముఖస్థానే) నిర్ఋతిః సుప్రీతో
వరదో భవతు । 4
దేవతా- వరుణః
దిక్ – పశ్చిమం
ఓం భూర్భువ॒స్సువ॒రోమ్ । వమ్ ।
తత్వా॑ యామి॒ బ్రహ్మ॑ణా॒ వంద॑మాన॒స్తదా శా᳚స్తే॒ యజ॑మానో హ॒విర్భిః॑ ।
అహే॑డమానో వరుణే॒హ బో॒ద్ద్ధ్యురు॑శగ్ం స॒ మా న॒ ఆయుః॒ ప్రమో॑షీః ॥
వం-వఀరుణాయ పాశహస్తాయ జలాధిపతయే మకరవాహనాయ సాంగాయ సాయుధాయ సశక్తి పరివారాయ ఉమామహేశ్వర పార్షదాయ నమః । వం-వఀరుణాయ నమః । పశ్చిమదిగ్భాగే (బాహుస్థానే) వరుణః సుప్రీతో వరదో భవతు । 5
దేవతా – వాయుః
దిక్- ఉత్తర పశ్చిమం
ఓం భూర్భువ॒స్సువ॒రోమ్ । యమ్ ।
ఆ నో॑ ని॒యుద్భి॑-శ్శ॒తినీ॑-భిరధ్వ॒రమ్ । స॒హ॒స్రిణీ॑భి॒రుప॑యాహి య॒జ్ఞమ్ ।
వాయో॑ అ॒స్మిన్. హ॒విషి॑ మాదయస్వ । యూ॒యం పా॑త స్వ॒స్తిభి॒స్సదా॑ నః ॥
యం-వాఀయవే సాంకుశధ్వజ హస్తాయ ప్రాణాధిపతయే మృగవాహనాయ సాంగాయ సాయుధాయ సశక్తి పరివారాయ ఉమామహేశ్వర పార్షదాయ నమః ।
యం-వాఀయవే నమః । వాయవ్య దిగ్భాగే (నాసికాస్థానే) వాయుః సుప్రీతో వరదో భవతు ॥ 6
దేవతా – సోమః
దిక్ – ఉత్తరం
ఓం భూర్భువ॒స్సువ॒రోమ్ । సమ్ । వ॒యగ్ం సో॑మ వ్ర॒తే తవ॑ । మన॑స్త॒నూషు॒ బిభ్ర॑తః । ప్ర॒జావం॑తో అశీమహి ॥ సం సోమాయ అమృతకలశ హస్తాయ నక్షత్రాధిపతయే అశ్వవాహనాయ
సాంగాయ సాయుధాయ సశక్తి పరివారాయ ఉమామహేశ్వర పార్షదాయ నమః ।
సం సోమాయ నమః । ఉత్తర దిగ్భాగే (హృదయస్థానే) సోమః సుప్రీతో వరదో భవతు ॥ 7
దేవతా- ఈశానః
దిక్ -ఉత్తర పూర్వం
ఓం భూర్భువ॒స్సువ॒రోమ్ । శమ్ ।
తమీశా᳚నం॒ (తమీశా॑నం॒) జగ॑త-స్త॒స్థుష॒స్పతి᳚మ్ । ధి॒యం॒ జి॒న్వమవ॑సే హూమహే వ॒యమ్ । పూ॒షా నో॒ యథా॒ వేద॑ సా॒మస॑-ద్వృ॒ధే ర॑క్షి॒తా పా॒యురద॑బ్ధః స్వ॒స్తయే᳚ ॥
శం ఈశానాయ శూలహస్తాయ విద్యాధిపతయే వృషభవాహనాయ సాంగాయ సాయుధాయ సశక్తి పరివారాయ ఉమామహేశ్వర పార్షదాయ నమః ।
శం ఈశానాయ నమః । ఐశాన దిగ్భాగే (నాభిస్థానే) ఈశానః సుప్రీతో వరదో భవతు ॥ 8
దేవతా- బ్రహ్మ
దిక్ – ఊర్ధ్వం
ఓం భూర్భువ॒స్సువ॒రోమ్ । అమ్ ।
అ॒స్మే రు॒ద్రా మే॒హనా॒ పర్వ॑తాసో వృ॒త్రహత్యే॒ భర॑ హూతౌ స॒జోషాః᳚ । యశ్శంస॑తే స్తువ॒తే ధాయి॑ ప॒జ్ర ఇంద్ర॑జ్యేష్ఠా అ॒స్మా అ॑వంతు దే॒వాః ॥
అం బ్రహ్మణే పద్మహస్తాయ లోకాధిపతయే హంసవాహనాయ సాంగాయ సాయుధాయ సశక్తి పరివారాయ ఉమామహేశ్వర పార్షదాయ నమః । అం బ్రహ్మణే నమః । ఊర్ధ్వదిగ్భాగే (మూర్ధస్థానే) బ్రహ్మా సుప్రీతో వరదో భవతు ॥ 9
దేవతా-విష్ణుః
దిక్ – అధో దిక్
ఓం భూర్భువ॒స్సువ॒రోమ్ । హ్రీమ్ ।
స్యో॒నా పృ॑థి॒వి భవా॑ ఽనృక్ష॒రా ని॒వేశ॑నీ । యచ్ఛా॑ నః॒ శర్మ॑ స॒ప్రథాః᳚ ॥
హ్రీం-విఀష్ణవే చక్రహస్తాయ నాగాధిపతయే గరుడవాహనాయ సాంగాయ సాయుధాయ సశక్తి పరివారాయ ఉమామహేశ్వర పార్షదాయ నమః । హ్రీం-విఀష్ణవే నమః ।
అధో దిగ్భాగే (పాదస్థానే) విష్ణుస్సుప్రీతో వరదో భవతు ॥ 10
5.3 షోడశాంగ రౌద్రీకరణం
(తై. సం. 1.3.3.1 )
వి॒భూర॑సి ప్ర॒వాహ॑ణో॒ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 1
వహ్ని॑రసి హవ్య॒వాహ॑నో॒ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 2
శ్వా॒త్రో॑సి॒ ప్రచే॑తా॒ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 3
తు॒థో॑సి వి॒శ్వవే॑దా॒ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 4
ఉ॒శిగ॑సి క॒వీ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 5
అఘాం॑రిరసి॒ బంభా॑రీ॒ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 6
అ॒వ॒స్యు॑రసి॒ దువ॑స్వా॒న్ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 7
శుం॒ద్ధ్యూర॑సి మార్జా॒లీయో॒ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 8
స॒మ్రాడ॑సి కృ॒శానూ॒ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 9
ప॒రి॒షద్యో॑సి॒ పవ॑మానో॒ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 10
ప్ర॒తక్వా॑సి॒ నభ॑స్వా॒న్ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 11
అసం॑మృష్టోసి హవ్య॒సూదో॒ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 12
ఋ॒తధా॑మాసి॒ సువ॑ర్జ్యోతీ॒ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 13
బ్రహ్మ॑జ్యోతిరసి॒ సువ॑ర్ధామా॒ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 14
అ॒జో᳚స్యేక॑పా॒-ద్రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 15
అహి॑రసి బు॒ధ్నియో॒ రౌద్రే॒ణానీ॑కేన పా॒హి మా᳚ఽగ్నే
పిపృ॒హి మా॒ మా మా॑ హిగ్ంసీః । 16
త్వగస్థిగతైః సర్వపాపైః ప్రముచ్యతే । సర్వభూతేష్వపరాజితో భవతి ।
తథో భూత-ప్రేత-పిశాచ-బ్రహ్మరాక్షస-యక్ష-యమదూత-శాకినీ-డాకినీ-సర్ప-శ్వాపద-వృశ్చిక-తస్కరా-దుపద్రవా-దుపఘాతాః ।
సర్వే (గ్రహాః) జ్వలంతం పశ్యంతు । మాం రక్షంతు ।
యజమానం సకుటుంబం రక్షంతు । సర్వాన్ మహాజనాన్ రక్షంతు ।
———–ఇతి తృతీయః న్యాసః————
పాదాతి మూర్ధాంతం పంచాంగ న్యాసః
6. చతుర్థః న్యాసః
6.1 మనో జ్యోతిః
మనో॒ జ్యోతి॑ ర్జుషతా॒-మాజ్యం॒-విఀచ్ఛి॑న్నం-యఀ॒జ్ఞగ్ం సమి॒మం ద॑ధాతు ।
యా ఇ॒ష్టా ఉ॒షసో॑ ని॒మ్రుచ॑శ్చ॒ తాస్సంద॑ధామి హ॒విషా॑ ఘృ॒తేన॑ ।
(గుహ్యాయ నమః) । 1 (తై. సం. 1.5.10.2)
అబో᳚ద్ధ్య॒గ్నిః స॒మిధా॒ జనా॑నాం॒ ప్రతి॑ధే॒ను-మి॑వాయ॒తీ ము॒షాస᳚మ్ ।
య॒హ్వా ఇ॑వ॒ ప్రవ॒యా-ము॒జ్జిహా॑నాః॒ ప్రభా॒నవః॑ సిస్రతే॒ నాక॒మచ్ఛ॑ ।
(నాభ్యై నమః) । 2 (తై. సం. 4.4.4.2)
అ॒గ్ని ర్మూ॒ర్ధా ది॒వః క॒కుత్పతిః॑ పృథి॒వ్యా అ॒యమ్ ।
అ॒పాగ్ం రేతాగ్ం॑సి జిన్వతి । (హృదయాయ నమః) । 3 (తై. సం. 1.5.5.1)
మూ॒ర్ధానం॑ ది॒వో అ॑ర॒తిం పృ॑థి॒వ్యా వై᳚శ్వాన॒ర-మృ॒తాయ॑ జా॒తమ॒గ్నిమ్ ।
క॒విగ్ం స॒మ్రాజ॒-మతి॑థిం॒ జనా॑నా-మా॒సన్నా పాత్రం॑ జనయంత దే॒వాః । (కంఠాయ నమః) । 4 (తై. సం. 1.4.13.1)
మర్మా॑ణి తే॒ వర్మ॑భిశ్ఛా-దయామి॒ సోమ॑స్త్వా॒ రాజా॒ఽమృ॑తే నా॒భివ॑స్తామ్ ।
ఉ॒రో ర్వరీ॑యో॒ వరి॑వస్తే అస్తు॒ జ॑యంతం॒ త్వా మను॑మదంతు దే॒వాః ।
(ముఖాయ నమః) । 5 (తై. సం. 4.6.4.5)
జా॒తవే॑దా॒ యది॑ వా పావ॒కోఽసి॑ । వై॒శ్వా॒న॒రో యది॑ వా వైద్యు॒తోఽసి॑ ।
శం ప్ర॒జాభ్యో॒ యజ॑మానాయ లో॒కమ్ । ఊర్జం॒ పుష్టిం॒ దద॑ ద॒భ్యావ॑ వృథ్స్వ ॥ (శిరసే నమః) ॥ 6 (తై. బ్రా. 3.10.5.1)
6.2 ఆత్మరక్షా
(తై. బ్రా. 2.3.11.1 – తై. బ్రా. 2.3.11.4)
బ్రహ్మా᳚త్మ॒న్ వద॑సృజత । తద॑కామయత । సమా॒త్మనా॑ పద్యే॒యేతి॑ ।
ఆత్మ॒న్నా-త్మ॒న్నిత్యా-మం॑త్రయత । తస్మై॑ దశ॒మగ్ం హూ॒తః ప్రత్య॑శృణోత్ ।
స దశ॑హూతోఽభవత్ । దశ॑హూతో హ॒వై నామై॒షః । తం-వాఀ ఏ॒తం దశ॑హూత॒గ్ం॒ సంత᳚మ్ ।
దశ॑హో॒తేత్యా చ॑క్షతే ప॒రోక్షే॑ణ । ప॒రోక్ష॑ప్రియా ఇవ॒ హి దే॒వాః ॥ 1
ఆత్మ॒న్నా-త్మ॒న్నిత్యా-మం॑త్రయత । తస్మై॑ సప్త॒మగ్ం హూ॒తః ప్రత్య॑శృణోత్ ।
స స॒ప్తహూ॑తోఽభవత్ । స॒ప్తహూ॑తో హ॒వై నామై॒షః । తం-వాఀ ఏ॒తగ్ం స॒ప్తహూ॑త॒గ్ం॒ సంత᳚మ్ । స॒ప్తహో॒తేత్యా చ॑క్షతే ప॒రోక్షే॑ణ । ప॒రోక్ష॑ప్రియా ఇవ॒ హి దే॒వాః ॥ 2
ఆత్మ॒న్నా-త్మ॒న్నిత్యా-మం॑త్రయత । తస్మై॑ ష॒ష్ఠగ్ం హూ॒తః ప్రత్య॑శృణోత్ ।
స షడ్ఢూ॑తోఽభవత్ । షడ్ఢూ॑తో హ॒వై నామై॒షః । తం-వాఀ ఏ॒తగ్ం షడ్ఢూ॑త॒గ్ం॒ సంత᳚మ్ ।
షడ్ఢో॒తేత్యా చ॑క్షతే ప॒రోక్షే॑ణ । ప॒రోక్ష॑ప్రియా ఇవ॒ హి దే॒వాః ॥ 3
ఆత్మ॒న్నా-త్మ॒న్నిత్యా-మం॑త్రయత । తస్మై॑ పంచ॒మగ్ం హూ॒తః ప్రత్య॑శృణోత్ ।
స పంచ॑హూతోఽభవత్ । పంచ॑హూతో హ॒వై నామై॒షః । తం-వాఀ ఏ॒తం పంచ॑హూత॒గ్ం॒ సంత᳚మ్ । పంచ॑హో॒తేత్యా చ॑క్షతే ప॒రోక్షే॑ణ । ప॒రోక్ష॑ప్రియా ఇవ॒ హి దే॒వాః ॥ 4
ఆత్మ॒న్నా-త్మ॒న్నిత్యా-మం॑త్రయత । తస్మై॑ చతు॒ర్థగ్ం హూ॒తః ప్రత్య॑శృణోత్ ।
స చతు॑ర్హూతోఽభవత్ । చతు॑ర్హూతో హ॒వై నామై॒షః । తం-వాఀ ఏ॒తం చతు॑ర్హూత॒గ్ం॒
సంత᳚మ్ । చతు॑ర్హో॒తేత్యా చ॑క్షతే ప॒రోక్షే॑ణ । ప॒రోక్ష॑ప్రియా ఇవ॒ హి దే॒వాః ॥ 5
తమ॑బ్రవీత్ । త్వం-వైఀ మే॒ నేది॑ష్ఠగ్ం హూ॒తః ప్రత్య॑శ్రౌషీః ।
త్వయై॑ నానాఖ్యా॒తార॒ ఇతి॑ । తస్మా॒న్నుహై॑నా॒గ్గ్॒-శ్చ॑తు ర్హోతార॒ ఇత్యాచ॑క్షతే ।
తస్మా᳚చ్ఛుశ్రూ॒షుః పు॒త్రాణా॒గ్ం॒ హృద్య॑తమః । నేది॑ష్ఠో॒ హృద్య॑తమః ।
నేది॑ష్ఠో॒ బ్రహ్మ॑ణో భవతి । య ఏ॒వం-వేఀద॑ ॥ 6 (ఆత్మనే॒ నమః॑)
————ఇతి చతుర్థ న్యాసః————
గుహ్యాది మస్తకాంత షడంగన్యాసః చతుర్థః
7. పంచమః న్యాసః
7.1 శివ సంకల్పః
(ఋగ్ వేద ఖిల కాండం 4.11 9.1)
యేనే॒దం భూ॒తం భువ॑నం భవి॒ష్యత్ పరి॑గృహీత-మ॒మృతే॑న॒ సర్వ᳚మ్ । యేన॑ య॒జ్ఞస్తా॑యతే
(య॒జ్ఞస్త్రా॑యతే) స॒ప్తహో॑తా॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 1
యేన॒ కర్మా॑ణి ప్ర॒చరం॑తి॒ ధీరా॒ యతో॑ వా॒చా మన॑సా॒ చారు॒యంతి॑ ।
యథ్ స॒మ్మిత॒మను॑ సం॒యంఀతి॑ ప్రా॒ణిన॒స్తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 2
యేన॒ కర్మా᳚ణ్య॒పసో॑ మనీ॒షిణో॑ య॒జ్ఞే కృ॑ణ్వంతి వి॒దథే॑షు॒ ధీరాః᳚ ।
యద॑పూ॒ర్వం-యఀ॒క్ష్మమం॒తః ప్ర॒జానాం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 3
యత్ప్ర॒జ్ఞాన॑-ము॒త చేతో॒ ధృతి॑శ్చ॒ యజ్జ్యోతి॑ రం॒తర॒మృతం॑ ప్ర॒జాసు॑ ।
యస్మా॒న్న ఋ॒తే కించ॒న కర్మ॑ క్రి॒యతే॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 4
సు॒షా॒ర॒థి-రశ్వా॑నివ॒ యన్మ॑ను॒ష్యా᳚న్నే నీ॒యతే॑-ఽభీ॒శు॑భి ర్వా॒జిన॑ ఇవ ।
హృత్ప్ర॑తిష్ఠం॒-యఀద॑జిరం॒ జవి॑ష్ఠం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 5
యస్మి॒న్ ఋచ॒స్సామ॒-యజూగ్ం॑షి॒ యస్మి॑న్ ప్రతిష్ఠి॒తా ర॑థ॒నాభా॑ వి॒వారాః᳚ ।
యస్మిగ్గ్॑శ్చి॒త్తగ్ం సర్వ॒మోతం॑ ప్ర॒జానాం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 6
యదత్ర॑ ష॒ష్ఠం త్రి॒శతగ్ం॑ సు॒వీరం॑-యఀ॒జ్ఞస్య॑ గు॒హ్యం నవ॑ నావ॒మాయ్య᳚మ్ ।
దశ॒ పంచ॑ త్రి॒గ్ం॒శతం॒-యఀత్పరం॑ చ॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 7
యజ్జాగ్ర॑తో దూ॒రము॒దైతి॒ దైవం॒ తదు॑ సు॒ప్తస్య॒ తథై॒వైతి॑ ।
దూ॒ర॒గం॒మం జ్యోతి॑షాం॒ జ్యోతి॒రేకం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 8
యేనే॒దం-విఀశ్వం॒ జగ॑తో బ॒భూవ॒ యే దే॒వాపి॑ మహ॒తో జా॒తవే॑దాః ।
తదే॒వాగ్ని-స్తమ॑సో॒ జ్యోతి॒రేకం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 9
యేన॒ ద్యౌః పృ॑థి॒వీ చాం॒తరి॑క్షం చ॒ యే పర్వ॑తాః ప్ర॒దిశో॒ దిశ॑శ్చ ।
యేనే॒దం జగ॒-ద్వ్యాప్తం॑ ప్ర॒జానాం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 10
యే మ॑నో॒ హృద॑యం॒-యేఀ చ॑ దే॒వా యే ది॒వ్యా ఆపో॒ యే సూర్య॑రశ్మిః ।
తే శ్రోత్రే॒ చక్షు॑షీ సం॒చరం॑తం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 11
అచిం॑త్యం॒ చా ప్ర॑మేయం॒ చ వ్య॒క్తా-వ్యక్త॑ పరం॒ చ య॑త్ ।
సూక్ష్మా᳚త్ సూక్ష్మత॑రం జ్ఞే॒యం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 12
ఏకా॑ చ ద॒శ శ॒తం చ॑ స॒హస్రం॑ చా॒యుతం॑ చ ని॒యుతం॑ చ ప్ర॒యుతం॒
చార్బు॑దం చ॒ న్య॑ర్బుదం చ సము॒ద్రశ్చ॒ మద్ధ్యం॒ చాంత॑శ్చ పరా॒ర్ధశ్చ॒ తన్మే॒ మనః॑
శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 13
యే పం॑చ॒ పంచ॑ దశ శ॒తగ్ం స॒హస్ర॑-మ॒యుత॒-న్న్య॑ర్బుదం చ ।
తే అ॑గ్ని-చి॒త్యేష్ట॑కా॒స్తగ్ం శరీ॑రం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 14
వేదా॒హమే॒తం పు॑రుషం మ॒హాంత॑-మాది॒త్య-వ॑ర్ణం॒ తమ॑సః॒ పర॑స్తాత్ ।
యస్య॒ యోనిం॒ పరి॒పశ్యం॑తి॒ ధీరా॒స్తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 15
యస్యే॒దం ధీరాః᳚ పు॒నంతి॑ క॒వయో᳚ బ్ర॒హ్మాణ॑మే॒తం త్వా॑ వృణత॒ ఇందు᳚మ్ ।
స్థా॒వ॒రం జంగ॑మం॒-ద్యౌ॑రాకా॒శం తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 16
పరా᳚త్ ప॒రత॑రం చై॒వ॒ య॒త్ పరా᳚శ్చైవ॒ యత్ప॑రమ్ ।
య॒త్పరా᳚త్ పర॑తో జ్ఞే॒యం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 17
పరా᳚త్ పరత॑రో బ్ర॒హ్మా॒ త॒త్పరా᳚త్ పర॒తో హ॑రిః ।
త॒త్పరా᳚త్ పర॑తో ఽధీ॒శ॒స్తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 18
యా వే॑దా॒దిషు॑ గాయ॒త్రీ॒ స॒ర్వ॒వ్యాపి॑ మహే॒శ్వరీ ।
ఋగ్ య॑జు-స్సామా-థర్వై॒శ్చ॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 19
యో వై॑ దే॒వం మ॑హాదే॒వం॒ ప్ర॒ణవం॑ పర॒మేశ్వ॑రమ్ ।
యః సర్వే॑ సర్వ॑ వేదై॒శ్చ॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 20
ప్రయ॑తః॒ ప్రణ॑వోంకా॒రం॒ ప్ర॒ణవం॑ పురు॒షోత్త॑మమ్ ।
ఓకాం॑రం॒ ప్రణ॑వాత్మా॒నం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 21
యోఽసౌ॑ స॒ర్వేషు॑ వేదే॒షు॒ ప॒ఠ్యతే᳚ హ్యజ॒ ఈశ్వ॑రః । అ॒కాయో॑ నిర్గు॑ణో హ్యా॒త్మా॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 22
గోభి॒ ర్జుష్టం॒ ధనే॑న॒ హ్యాయు॑షా చ॒ బలే॑న చ । ప్ర॒జయా॑ ప॒శుభిః॑ పుష్కరా॒క్షం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 23
కైలా॑స॒ శిఖ॑రే ర॒మ్యే॒ శం॒కర॑స్య శి॒వాల॑యే ।
దే॒వతా᳚స్తత్ర॑ మోదం॒తే॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 24
త్ర్య॑బంకం-యఀజామహే సుగం॒ధిం పు॑ష్టి॒వర్ధ॑నమ్ । ఉ॒ర్వా॒రు॒కమి॑వ॒ బంధ॑నాన్ మృ॒త్యో-ర్ము॑క్షీయ॒ మాఽమృతా॒త్ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 25
వి॒శ్వత॑-శ్చక్షురు॒త వి॒శ్వతో॑ ముఖో వి॒శ్వతో॑ హస్త ఉ॒త వి॒శ్వత॑స్పాత్ ।
సంబా॒హుభ్యాం॒-నమ॑తి॒ సంప॑తత్రై॒ ర్ద్యావా॑ పృథి॒వీ జ॒నయ॑న్ దే॒వ ఏక॒స్తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 26
చ॒తురో॑ వే॒దాన॑ధీయీ॒త॒ స॒ర్వ శా᳚స్త్రమ॒యం-విఀ ॑దుః । ఇ॒తి॒హా॒స॒ పు॒రా॒ణా॒నాం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 27
మా నో॑ మ॒హాంత॑ము॒త మా నో॑ అర్భ॒కం మా న॒ ఉక్షం॑తము॒త మా న॑ ఉక్షి॒తమ్ । మా నో॑ వధీః పి॒తరం॒ మోత మా॒తరం॑ ప్రి॒యా మా న॑స్త॒నువో॑ రుద్ర రీరిష॒స్తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 28
మా న॑స్తో॒కే తన॑యే॒ మా న॒ ఆయు॑షి॒ మా నో॒ గోషు॒ మా నో॒ అశ్వే॑షు రీరిషః ।
వీ॒రాన్మానో॑ రుద్ర భామి॒తోవ॑ధీ ర్హ॒విష్మం॑తో॒ నమ॑సా విధేమ తే॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 29
ఋ॒తగ్ం స॒త్యం ప॑రం బ్ర॒హ్మ॒ పు॒రుషం॑ కృష్ణ॒పింగ॑లమ్ । ఊ॒ర్ధ్వరే॑తం-విఀ ॑రూపా॒క్షం॒
వి॒శ్వరూ॑పాయ॒ వై నమో॒ నమ॒స్తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 30
క-ద్రు॒ద్రాయ॒ ప్రచే॑తసే మీ॒ఢుష్ట॑మాయ॒ తవ్య॑సే । వో॒చేమ॒ శంత॑మగ్ం హృ॒దే ।
సర్వో॒ హ్యే॑ష రు॒ద్రస్తస్మై॑ రు॒ద్రాయ॒ నమో॑ అస్తు॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 31
బ్రహ్మ॑జజ్ఞా॒నం ప్ర॑థ॒మం పు॒రస్తా॒-ద్విసీ॑మ॒త-స్సు॒రుచో॑ వే॒న ఆ॑వః ।
స బు॒ధ్నియా॑ ఉప॒మా అ॑స్య వి॒ష్ఠా-స్స॒తశ్చ॒ యోని॒-మస॑తశ్చ॒ వివ॒స్తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 32
యః ప్రా॑ణ॒తో ని॑మిష॒తో మ॑హి॒త్వైక॒ ఇద్రాజా॒ జగ॑తో బ॒భూవ॑ । య ఈశే॑ అ॒స్య ద్వి॒పద॒-శ్చతు॑ష్పదః॒ కస్మై॑ దే॒వాయ॑ హ॒విషా॑ విధేమ॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 33
య ఆ᳚త్మ॒దా బ॑ల॒దా యస్య॒ విశ్వ॑ ఉ॒పాస॑తే ప్ర॒శిషం॒-యఀస్య॑ దే॒వాః ।
యస్య॑ ఛా॒యాఽమృతం॒-యఀస్య॑ మృ॒త్యుః కస్మై॑ దే॒వాయ॑ హ॒విషా॑ విధేమ॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 34
యో రు॒ద్రో అ॒గ్నౌ యో అ॒ఫ్సు య ఓష॑ధీషు॒ యో రు॒ద్రో విశ్వా॒ భువ॑నాఽఽవి॒వేశ॒ తస్మై॑ రు॒ద్రాయ॒ నమో॑ అస్తు॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 35
గం॒ధ॒ద్వా॒రాం దు॑రాధ॒ర్షాం॒ ని॒త్యపు॑ష్టాం కరీ॒షిణీ᳚మ్ । ఈ॒శ్వరీగ్ం॑ సర్వ॑ భూతా॒నాం॒ తామి॒హోప॑హ్వయే॒ శ్రియం॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 36
య ఇదగ్ం॑ శివ॑సంక॒ల్ప॒గ్ం॒ స॒దా ధ్యా॑యంతి॒ బ్రాహ్మ॑ణాః । తే ప॑రం మోక్షం॑ గమిష్యం॒తి॒ తన్మే॒ మనః॑ శి॒వసం॑క॒ల్పమ॑స్తు ॥ 37
(హృదయాయ నమః॑)
7.2 పురుష సూక్తం
(తై. అర. 3.12.1 – తై. అర. 3.12.7)
స॒హస్ర॑శీర్షా॒ పురు॑షః । స॒హ॒స్రా॒క్షః స॒హస్ర॑పాత్ । స భూమిం॑-విఀ॒శ్వతో॑ వృ॒త్వా । అత్య॑తిష్ఠ-ద్దశాంగు॒లమ్ । పురు॑ష ఏ॒వేదగ్ం సర్వ᳚మ్ । య-ద్భూ॒తం-యఀచ్చ॒ భవ్య᳚మ్ ।
ఉ॒తామృ॑త॒త్వస్యేశా॑నః । యదన్నే॑నా-తి॒రోహ॑తి ।
ఏ॒తావా॑నస్య మహి॒మా । అతో॒ జ్యాయాగ్గ్॑శ్చ॒ పూరు॑షః ॥ 1
పాదో᳚ఽస్య॒ విశ్వా॑ భూ॒తాని॑ । త్రి॒పాద॑స్యా॒-మృతం॑ ది॒వి । త్రి॒పాదూ॒ర్ధ్వ ఉదై॒త్ పురు॑షః । పాదో᳚ ఽస్యే॒హాఽఽభ॑వా॒త్ పునః॑ ।
తతో॒ విష్వం॒-వ్యఀ ॑క్రామత్ । సా॒శ॒నా॒న॒శ॒నే అ॒భి ॥ తస్మా᳚-ద్వి॒రాడ॑జాయత । వి॒రాజో॒ అధి॒ పూరు॑షః । స జా॒తో అత్య॑రిచ్యత । ప॒శ్చా-ద్భూమి॒మథో॑ పు॒రః ॥ 2
యత్పురు॑షేణ హ॒విషా᳚ । దే॒వా య॒జ్ఞమత॑న్వత । వ॒సం॒తో అ॑స్యాసీ॒దాజ్య᳚మ్ । గ్రీ॒ష్మ ఇ॒ద్ధ్మ శ్శ॒రద్ధ॒విః । స॒ప్తాస్యా॑సన్ పరి॒ధయః॑ । త్రిః స॒ప్త స॒మిధః॑ కృ॒తాః । దే॒వాయ-ద్య॒జ్ఞం త॑న్వా॒నాః । అబ॑ధ్న॒న్ పురు॑షం ప॒శుమ్ ॥
తం-యఀ॒జ్ఞం బ॒ర్హిషి॒ ప్రౌక్షన్న్॑ । పురు॑షం జా॒తమ॑గ్ర॒తః ॥ 3
తేన॑ దే॒వా అయ॑జంత । సా॒ద్ధ్యా ఋష॑యశ్చ॒ యే ।
తస్మా᳚-ద్య॒జ్ఞాత్ స॑ర్వ॒హుతః॑ । సంభృ॑తం పృషదా॒జ్యమ్ । ప॒శూగ్గ్స్తాగ్గ్శ్చ॑క్రే వాయ॒వ్యాన్॑ । ఆ॒ర॒ణ్యాన్ గ్రా॒మ్యాశ్చ॒ యే । తస్మా᳚-ద్య॒జ్ఞాత్ స॑ర్వ॒హుతః॑ । ఋచః॒ సామా॑ని జజ్ఞిరే ।
ఛందాగ్ం॑సి జజ్ఞిరే॒ తస్మా᳚త్ । యజు॒స్తస్మా॑-దజాయత ॥ 4
తస్మా॒దశ్వా॑ అజాయంత । యే కే చో॑భ॒యాద॑తః ।
గావో॑ హ జజ్ఞిరే॒ తస్మా᳚త్ । తస్మా᳚జ్జా॒తా అ॑జా॒వయః॑ ।
యత్పురు॑షం॒-వ్యఀ ॑దధుః । క॒తి॒ధా వ్య॑కల్పయన్న్ ।
ముఖం॒ కిమ॑స్య॒ కౌ బా॒హూ । కావూ॒రూ పాదా॑వుచ్యేతే । బ్రా॒హ్మ॒ణో᳚ఽస్య॒ ముఖ॑మాసీత్ । బా॒హూ రా॑జ॒న్యః॑ కృ॒తః ॥ 5
ఊ॒రూ తద॑స్య॒ య-ద్వైశ్యః॑ । ప॒ద్భ్యాగ్ం శూ॒ద్రో అ॑జాయత । చం॒ద్రమా॒ మన॑సో జా॒తః । చక్షోః॒ సూర్యో॑ అజాయత । ముఖా॒-దింద్ర॑శ్చా॒గ్నిశ్చ॑ ।
ప్రా॒ణా-ద్వా॒యుర॑జాయత । నాభ్యా॑ ఆసీదం॒తరి॑క్షమ్ । శీ॒ర్ష్ణో ద్యౌః సమ॑వర్తత । ప॒ద్భ్యాం భూమి॒ ర్దిశః॒ శ్రోత్రా᳚త్ । తథా॑ లో॒కాగ్ం అ॑కల్పయన్న్ ॥ 6
వేదా॒హమే॒తం పురు॑షం మ॒హాంత᳚మ్ । ఆ॒ది॒త్యవ॑ర్ణం॒ తమ॑స॒స్తు పా॒రే ।
సర్వా॑ణి రూ॒పాణి॑ వి॒చిత్య॒ ధీరః॑ । నామా॑ని కృ॒త్వాభి॒వద॒న్ యదాస్తే᳚ । ధా॒తా పు॒రస్తా॒-ద్యము॑దాజ॒హార॑ । శ॒క్రః ప్రవి॒ద్వాన్ ప్ర॒దిశ॒శ్చత॑స్రః । తమే॒వం-విఀ॒ద్వాన॒మృత॑ ఇ॒హ భ॑వతి । నాన్యః పంథా॒ అయ॑నాయ విద్యతే ।
య॒జ్ఞేన॑ య॒జ్ఞమ॑యజంత దే॒వాః । తాని॒ ధర్మా॑ణి ప్రథ॒మాన్యా॑సన్న్ । తే హ॒ నాకం॑ మహి॒మాన॑-స్సచంతే । యత్ర॒ పూర్వే॑ సా॒ద్ధ్యాః సంతి॑ దే॒వాః ॥ 7
(శిరసే స్వాహా)
7.3 ఉత్తర నారాయణం
(తై. అర. 3.13.1 – తై. అర. 3.13.2)
అ॒ద్భ్యః సంభూ॑తః పృథి॒వ్యై రసా᳚చ్చ । వి॒శ్వక॑ర్మణః॒ సమ॑వర్త॒తాధి॑ ।
తస్య॒ త్వష్టా॑ వి॒దధ॑-ద్రూ॒పమే॑తి । తత్పురు॑షస్య॒ విశ్వ॒మాజా॑న॒మగ్రే᳚ ।
వేదా॒హమే॒తం పురు॑షం మ॒హాంత᳚మ్ । ఆ॒ది॒త్యవ॑ర్ణం॒ తమ॑సః॒ పర॑స్తాత్ ।
తమే॒వం-విఀ॒ద్వాన॒మృత॑ ఇ॒హ భ॑వతి । నాన్యః పంథా॑ విద్య॒తేఽయ॑నాయ । ప్ర॒జాప॑తిశ్చరతి॒ గర్భే॑ అం॒తః । అ॒జాయ॑మానో బహు॒ధా విజా॑యతే ।
తస్య॒ ధీరాః॒ పరి॑జానంతి॒ యోని᳚మ్ । మరీ॑చీనాం ప॒దమి॑చ్ఛంతి వే॒ధసః॑ ॥ 1
యో దే॒వేభ్య॒ ఆత॑పతి । యో దే॒వానాం᳚ పు॒రోహి॑తః ।
పూర్వో॒ యో దే॒వేభ్యో॑ జా॒తః । నమో॑ రు॒చాయ॒ బ్రాహ్మ॑యే । రుచం॑ బ్రా॒హ్మం జ॒నయం॑తః । దే॒వా అగ్రే॒ తద॑బ్రువన్న్ । యస్త్వై॒వం బ్రా᳚హ్మ॒ణో వి॒ద్యాత్ । తస్య॑ దే॒వా అస॒న్ వశే᳚ । హ్రీశ్చ॑ తే ల॒క్ష్మీశ్చ॒ పత్న్యౌ᳚ । అ॒హో॒రా॒త్రే పా॒ర్శ్వే । నక్ష॑త్రాణి రూ॒పమ్ । అ॒శ్వినౌ॒ వ్యాత్త᳚మ్ । ఇ॒ష్టం మ॑నిషాణ ।
అ॒ముం మ॑నిషాణ । సర్వం॑ మనిషాణ ॥ 2
(శిఖాయై వషట్)
7.4 అప్రతిరథం
(తై. సం. 4.6.4.1 – తై. సం. 4.6.4.5)
ఆ॒శుః శిశా॑నో వృష॒భో న యు॒ధ్మో ఘ॑నాఘ॒నః క్షోభ॑ణ-శ్చర్షణీ॒నామ్ ।
సం॒॒క్రంద॑నో-ఽనిమి॒ష ఏ॑క వీ॒రశ్శ॒తగ్ం సేనా॑ అజయథ్సా॒-కమింద్రః॑ ।
సం॒క్రంద॑నేనా నిమి॒షేణ॑ జి॒ష్ణునా॑ యుత్కా॒రేణ॑ దుశ్చ్యవ॒నేన॑ ధృ॒ష్ణునా᳚ ।
తదింద్రే॑ణ జయత॒ తథ్స॑హధ్వం॒-యుఀధో॑ నర॒ ఇషు॑ హస్తేన॒ వృష్ణా᳚ ।
స ఇషు॑హస్తైః॒ స ని॑షం॒గిభి॑ ర్వ॒శీ సగ్గ్స్ర॑ష్టా॒ సయుధ॒ ఇంద్రో॑ గ॒ణేన॑ ।
స॒గ్ం॒సృ॒ష్ట॒-జిథ్సో॑మ॒పా బా॑హు శ॒ర్ధ్యూ᳚ర్ధ్వ-ధ॑న్వా॒ ప్రతి॑హితా-భి॒రస్తా᳚ ।
బృహ॑స్పతే॒ పరి॑దీయా॒ రథే॑న రక్షో॒హాఽమిత్రాగ్ం॑ అప॒ బాధ॑మానః । 1
ప్ర॒భం॒జన్ థ్సేనాః᳚ ప్రమృ॒ణో యు॒ధా జయ॑న్న॒స్మాక॑-మేద్ధ్యవి॒తా రథా॑నామ్ ।
గో॒త్ర॒భిదం॑ గో॒విదం॒-వఀజ్ర॑బాహుం॒ జయం॑త॒మజ్మ॑ ప్రమృ॒ణంత॒-మోజ॑సా ।
ఇ॒మగ్ం స॑జాతా॒ అను॑వీర-యధ్వ॒మింద్రగ్ం॑ సఖా॒యోఽను॒ సర॑భధ్వమ్ ।
బ॒ల॒వి॒జ్ఞా॒య-స్స్థవి॑రః॒ ప్రవీ॑ర॒-స్సహ॑స్వాన్ వా॒జీ సహ॑మాన ఉ॒గ్రః ।
అ॒భివీ॑రో అ॒భిస॑త్వా సహో॒జా జైత్ర॑మింద్ర॒ రథ॒మాతి॑ష్ఠ గో॒విత్ । 2
అ॒భి గో॒త్రాణి॒ సహ॑సా॒ గాహ॑మానో-ఽదా॒యో వీ॒ర శ్శ॒త-మ॑న్యు॒రింద్రః॑ ।
దు॒శ్చ్య॒వ॒నః పృ॑తనా॒షాడ॑ యు॒ద్ధ్యో᳚-ఽస్మాక॒గ్ం॒ సేనా॑ అవతు॒ ప్రయు॒థ్సు ।
ఇంద్ర॑ ఆసాం నే॒తా బృహ॒స్పతి॒ ర్దక్షి॑ణా య॒జ్ఞః పు॒ర ఏ॑తు॒ సోమః॑ ।
దే॒వ॒సే॒నానా॑-మభిభం జతీ॒నాం జయం॑తీనాం మ॒రుతో॑ యం॒త్వగ్రే᳚ ।
ఇంద్ర॑స్య॒ వృష్ణో॒ వరు॑ణస్య॒ రాజ్ఞ॑ ఆది॒త్యానాం᳚ మ॒రుతా॒గ్ం॒ శర్ధ॑ ఉ॒గ్రమ్ ।
మ॒హామ॑నసాం భువనచ్య॒వానాం॒ ఘోషో॑ దే॒వానాం॒ జయ॑తా॒ ముద॑స్థాత్ ।
అ॒స్మాక॒-మింద్రః॒-సమృ॑తేషు-ధ్వ॒జే-ష్వ॒స్మాకం॒-యాఀ ఇష॑వ॒స్తా జ॑యంతు । 3
అ॒స్మాకం॑-వీఀ॒రా ఉత్త॑రే భవంత్వ॒స్మాను॑ దేవా అవతా॒ హవే॑షు । ఉద్ధ॑ర్షయ మఘవ॒న్నా-యు॑ధా॒-న్యుథ్సత్వ॑నాం మామ॒కానాం॒ మహాగ్ం॑సి ।
ఉద్వృ॑త్రహన్ వా॒జినాం॒-వాఀజి॑నా॒-న్యుద్రథా॑నాం॒ జయ॑తామేతు॒ ఘోషః॑ ।
ఉప॒ప్రేత॒ జయ॑తా నరః స్థి॒రా వః॑ సంతు బా॒హవః॑ । ఇంద్రో॑ వః॒ శర్మ॑ యచ్ఛత్వనా-ధృ॒ష్యా యథాఽస॑థ । అవ॑సృష్టా॒ పరా॑పత॒ శర॑వ్యే॒ బ్రహ్మ॑ సగ్ంశితా । గచ్ఛా॒మిత్రా॒న్ ప్రవి॑శ॒ మైషాం॒ కంచ॒నోచ్ఛి॑షః ।
మర్మా॑ణి తే॒ వర్మ॑భిశ్ఛా-దయామి॒ సోమ॑స్త్వా॒ రాజా॒ఽమృతే॑నా॒-భివ॑స్తామ్ । ఉ॒రో ర్వరీ॑యో॒ వరి॑వస్తే అస్తు॒ జయం॑తం॒ త్వామను॑ మదంతు దే॒వాః । యత్ర॑ బా॒ణాః సం॒పతం॑తి కుమా॒రా వి॑శి॒ఖా ఇ॑వ ।
ఇంద్రో॑ న॒స్తత్ర॑ వృత్ర॒హా వి॑శ్వా॒హా శర్మ॑ యచ్ఛతు ॥ 4 ॥ (కవచాయ హుం)
7.5 ప్రతి పూరుషద్వయం
(తై. సం. 1.8.6.1 – తై. సం. 1.8.6.2)
(తై. బ్రా. 1.6.10.1 – తై. బ్రా. 1.6.10.5)
ప్ర॒తి॒పూ॒రు॒ష మేక॑కపాలా॒న్ నిర్వ॑ప॒త్యే-క॒మతి॑రిక్తం॒-యాఀవం॑తో గృ॒హ్యాః᳚ స్మస్తేభ్యః॒ కమ॑కరం పశూ॒నాగ్ం శర్మా॑సి॒ శర్మ॒ యజ॑మానస్య॒ శర్మ॑ మే
య॒చ్ఛైక॑ ఏ॒వ రు॒ద్రో న ద్వి॒తీయా॑య తస్థ ఆ॒ఖుస్తే॑ రుద్ర ప॒శుస్తం జు॑షస్వై॒ష తే॑ రుద్ర భా॒గః స॒హ స్వస్రాం-ఽబి॑కయా॒ తంజు॑షస్వ భేష॒జం గవేఽశ్వా॑య॒
పురు॑షాయ భేష॒జమథో॑ అ॒స్మభ్యం॑ భేష॒జగ్ం సుభే॑షజం॒-యఀథాఽస॑తి । 1
సు॒గం మే॒షాయ॑ మే॒ష్యా॑ అవా᳚బం రు॒ద్రమ॑ది-మ॒హ్యవ॑ దే॒వం త్ర్య॑బంకమ్ ।
యథా॑ నః॒ శ్రేయ॑సః॒ కర॒ద్యథా॑ నో॒ వస్య॑ సః॒ కర॒ద్యథా॑ నః పశు॒మతః॒
కర॒ద్యథా॑ నో వ్యవసా॒యయా᳚త్ । త్ర్య॑బంకం-యఀజామహే సుగం॒ధిం పు॑ష్టి॒వర్ధ॑నమ్ ।
ఉ॒ర్వా॒రు॒కమి॑వ॒ బంధ॑నాన్ మృ॒త్యో ర్ము॑క్షీయ॒ మాఽమృతా᳚త్ । ఏ॒షతే॑ రుద్ర భా॒గ స్తంజు॑షస్వ॒ తేనా॑వ॒సేన॑ ప॒రో మూజ॑వ॒తో-ఽతీ॒హ్యవ॑తత
ధన్వా॒ పినా॑కహస్తః॒ కృత్తి॑వాసాః ॥ 2
ప్ర॒తి॒పూ॒రు॒ష-మేక॑కపాలా॒న్ నిర్వ॑పతి । జా॒తా ఏ॒వ ప్ర॒జా రు॒ద్రాన్ ని॒రవ॑దయతే । ఏక॒మతి॑రిక్తమ్ । జ॒ని॒ష్యమా॑ణా ఏ॒వ ప్ర॒జా రు॒ద్రాన్ ని॒రవ॑దయతే । ఏక॑కపాలా భవంతి । ఏ॒క॒ధైవ రు॒ద్రం ని॒రవ॑దయతే । నాభిఘా॑రయతి । యద॑భిఘా॒రయే᳚త్ । అం॒త॒ర॒వ॒-చా॒రిణగ్ం॑ రు॒ద్రం కు॑ర్యాత్ ।
ఏ॒కో॒ల్ము॒కేన॑ యంతి । 3
తద్ధి రు॒ద్రస్య॑ భాగ॒ధేయ᳚మ్ । ఇ॒మాం దిశం॑-యంఀతి । ఏ॒షా వై రు॒ద్రస్య॒ దిక్ । స్వాయా॑ మే॒వ ది॒శి రు॒ద్రం ని॒రవ॑దయతే । రు॒ద్రో వా అ॑ప॒శుకా॑యా॒ ఆహు॑త్యై॒ నాతి॑ష్ఠత । అ॒సౌ తే॑ ప॒శురితి॒ నిర్ది॑శే॒ద్యం ద్వి॒ష్యాత్ । యమే॒వ ద్వేష్టి॑ ।
తమ॑స్మై ప॒శుం నిర్ది॑శతి । యది॒ న ద్వి॒ష్యాత్ ।
ఆ॒ఖుస్తే॑ ప॒శురితి॑ బ్రూయాత్ । 4
న గ్రా॒మ్యాన్ ప॒శూన్ హి॒నస్తి॑ । నార॒ణ్యాన్ । చ॒తు॒ష్ప॒థే జు॑హోతి । ఏ॒ష వా అ॑గ్నీ॒నాం పడ్బీ॑శో॒ నామ॑ । అ॒గ్ని॒వత్యే॒వ జు॑హోతి ।
మ॒ద్ధ్య॒మేన॑ ప॒ర్ణేన॑ జుహోతి । స్రుగ్ఘ్యే॑షా । అథో॒ ఖలు॑ । అం॒త॒మేనై॒వ హో॑త॒వ్య᳚మ్ । అం॒త॒త ఏ॒వ రు॒ద్రం ని॒రవ॑దయతే । 5
ఏష॒ తే॑ రుద్రభా॒గః స॒హస్వస్రాం-ఽబి॑క॒యేత్యా॑హ । శ॒రద్వా అ॒స్యాంబి॑కా॒ స్వసా᳚ ।
తయా॒ వా ఏ॒ష హి॑నస్తి । యగ్ం హి॒నస్తి॑ । తయై॒వైనగ్ం॑ స॒హ శ॑మయతి ।
భే॒ష॒జంగవ॒ ఇత్యా॑హ । యావం॑త ఏ॒వ గ్రా॒మ్యాః ప॒శవః॑ । తేభ్యో॑ భేష॒జం క॑రోతి । అవా᳚బం రు॒ద్రమ॑ది మ॒హీత్యా॑హ । ఆ॒శిష॑మే॒వై-తామా శా᳚స్తే । 6
త్ర్య॑బంకం-యఀజామహ॒ ఇత్యా॑హ । మృ॒త్యో ర్ము॑క్షీయ॒ మాఽమృతా॒-దితి॒ వా వై తదా॑హ ।
ఉత్కి॑రంతి । భగ॑స్య లీఫ్సంతే । మూతే॑ కృ॒త్వా స॑జంతి ।
యథా॒ జనం॑-యఀ॒తే॑ఽవ॒సం క॒రోతి॑ । తా॒దృగే॒వ తత్ । ఏ॒ష తే॑ రుద్రభా॒గ ఇత్యా॑హ ని॒రవ॑త్యై । అప్ర॑తీక్ష॒-మాయం॑తి । అ॒పః పరి॑షించతి । రు॒ద్రస్యాం॒త ర్హి॑త్యై । ప్రవా ఏ॒తే᳚ఽస్మా-ల్లో॒కా-చ్చ్య॑వంతే । యే త్ర్య॑బంకై॒-శ్చరం॑తి । ఆ॒ది॒త్యం చ॒రుం పున॒రేత్య॒ నిర్వ॑పతి । ఇ॒యం-వాఀ అది॑తిః । అ॒స్యామే॒వ ప్రతి॑తిష్ఠంతి ॥ 7 (నేత్రత్రయా॑య వౌ॒షట్)
7.6 శత రుద్రీయం
తై. బ్రా. 3.11.2.1 – తై. బ్రా. 3.11.2.4
త్వమ॑గ్నే రు॒ద్రో అసు॑రో మ॒హో ది॒వః । త్వగ్ం శర్ధో॒ మారు॑తం పృ॒క్ష ఈ॑శిషే ।
త్వం-వాఀతై॑రరు॒ణై ర్యా॑సి శంగ॒యః । త్వం పూ॒షా వి॑ధ॒తః పా॑సి॒ నుత్మనాః᳚ ।
దేవా॑ దే॒వేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । ప్రథ॑మా ద్వి॒తీయే॑షు శ్రయద్ధ్వమ్ ।
ద్వితీ॑యా-స్తృ॒తీయే॑షు శ్రయద్ధ్వమ్ । తృతీ॑యా-శ్చతు॒ర్థేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ ।
చ॒తు॒ర్థాః పం॑చ॒మేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । పం॒చ॒మాః ష॒ష్ఠేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । 1
ష॒ష్ఠాః స॑ప్త॒మేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । స॒ప్త॒మా అ॑ష్ట॒మేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ ।
అ॒ష్ట॒మా న॑వ॒మేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । న॒వ॒మా ద॑శ॒మేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ ।
ద॒శ॒మా ఏ॑కాద॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । ఏ॒క॒ద॒శా ద్వా॑ద॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ ।
ద్వా॒ద॒శా-స్త్ర॑యోద॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । త్ర॒యో॒ద॒శా-శ్చ॑తు ర్దే॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ ।
చ॒తు॒ర్ద॒శాః పం॑చద॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । పం॒చ॒ద॒శాః షో॑డ॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । 2
షో॒డ॒శాః స॑ప్తద॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । స॒ప్త॒ద॒శా అ॑ష్టాద॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ ।
అ॒ష్టా॒ద॒శా ఏ॑కాన్నవి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ ।
ఏ॒కా॒న్న॒వి॒గ్ం॒శా వి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ ।
వి॒గ్ం॒శా ఏ॑కవి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ ।
ఏ॒క॒వి॒గ్ం॒శా ద్వా॑వి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ ।
ద్వా॒వి॒గ్ం॒శా స్త్ర॑యోవి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ ।
త్ర॒యో॒వి॒గ్ం॒శా శ్చ॑తుర్వి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । చ॒తు॒ర్వి॒గ్ం॒శాః పం॑చవి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ ।
పం॒చ॒వి॒గ్ం॒శాః ష॑డ్వి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । 3
ష॒డ్వి॒గ్ం॒శా స్స॑ప్తవి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । స॒ప్త॒వి॒గ్ం॒శా అ॑ష్టావి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । అ॒ష్టా॒వి॒గ్ం॒శా ఏ॑కాన్నత్రి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । ఏ॒కా॒న్న॒త్రి॒గ్ం॒శా స్త్రి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । త్రి॒గ్ం॒శా ఏ॑కత్రి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । ఏ॒క॒త్రి॒గ్ం॒శా ద్వా᳚త్రి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । ద్వా॒త్రి॒గ్ం॒శా త్ర॑యస్త్రి॒గ్ం॒శేషు॑ శ్రయద్ధ్వమ్ । దేవా᳚స్త్రిరేకాదశా॒ స్త్రిస్త్ర॑యస్త్రిగ్ంశాః । ఉత్త॑రే భవత । ఉత్త॑ర వర్త్మాన॒ ఉత్త॑ర సత్వానః । యత్కా॑మ ఇ॒దం జు॒హోమి॑ । తన్మే॒ సమృ॑ద్ధ్యతామ్ । వ॒యగ్గ్స్యా॑మ॒ పత॑యో రయీ॒ణామ్ । భూర్భువ॒స్వ॑స్స్వాహా᳚ । 4
(అస్త్రాయ ఫట్ )
7.7 పంచాంగ జపః
హ॒గ్ం॒స॑-శ్శుచి॒ష-ద్వసు॑రంతరిక్ష॒ సద్ధోతా॑ వేది॒ష దతి॑థి-ర్దురోణ॒సత్ । నృ॒షద్వ॑ర॒-సధృ॑త॒-సద్వ్యో॑మ॒ సద॒బ్జా గో॒జా ఋ॑త॒జా
అ॑ద్రి॒జా ఋ॒తం బృ॒హత్ । 1 (తై. సం. 4.2.1.5)
ప్రతద్విష్ణు॑-స్తవతే వీ॒ర్యా॑య । మృ॒గో న భీ॒మః కు॑చ॒రో గి॑రి॒ష్ఠాః । యస్యో॒రుషు॑ త్రి॒షు వి॒క్రమ॑ణేషు । అధి॑క్షి॒యంతి॒ భువ॑నాని॒ విశ్వా᳚ ॥ 2 (తై. బ్రా. 2.4.3.4)
త్ర్య॑బంకం-యఀజామహే సుగం॒ధిం పు॑ష్టి॒వర్ధ॑నమ్ । ఉ॒ర్వా॒రు॒కమి॑వ॒ బంధ॑నాన్ మృ॒త్యో ర్ము॑క్షీయ॒ మాఽమృతా᳚త్ । 3
తథ్స॑వి॒తు ర్వృ॑ణీమహే । వ॒యం దే॒వస్య॒ భోజ॑నమ్ । శ్రేష్ఠగ్ం॑ సర్వ॒-ధాత॑మమ్ । తురం॒ భగ॑స్య ధీమహి । 4 (తై. అర. 1.11.3)
విష్ణు॒ ర్యోనిం॑ కల్పయతు । త్వష్టా॑ రూ॒పాణి॑ పిగ్ంశతు । ఆసిం॑చతు ప్ర॒జాప॑తిః । ధా॒తా గర్భం॑ దధాతు తే । 5 (ఏఆఖ్ 1.13.1)
7.8 అష్టాంగ ప్రణామః
హి॒ర॒ణ్య॒గ॒ర్భ-స్సమ॑వర్త॒-తాగ్రే॑ భూ॒తస్య॑ జా॒తః పతి॒రేక॑ ఆసీత్ । సదా॑ధార పృథి॒వీం ద్యాము॒తేమాం కస్మై॑ దే॒వాయ॑ హ॒విషా॑ విధేమ । (ఉమామహేశ్వరాభ్యాం నమః) । 1 (తై. సం. 4.1.8.3)
యః ప్రా॑ణ॒తో ని॑మిష॒తో మ॑హి॒త్వైక॒ ఇద్రాజా॒ జగ॑తో బ॒భూవ॑ । య ఈశే॑ అ॒స్య ద్వి॒పద॒-శ్చతు॑ష్పదః॒ కస్మై॑ దే॒వాయ॑ హ॒విషా॑ విధేమ ॥ (ఉమామహేశ్వరాభ్యాం నమః) । 2 (తై. సం. 4.1.8.4)
బ్రహ్మ॑జజ్ఞా॒నం ప్ర॑థ॒మం పు॒రస్తా॒-ద్విసీ॑మ॒త-స్సు॒రుచో॑ వే॒న ఆ॑వః ।
స బు॒ధ్నియా॑ ఉప॒మా అ॑స్య వి॒ష్ఠా-స్స॒తశ్చ॒ యోని॒మ-స॑తశ్చ॒ వివః॑ । (ఉమామహేశ్వరాభ్యాం నమః) । 3 (తై. సం. 4.2.8.2.)
మ॒హీ ద్యౌః పృ॑థి॒వీ చ॑ న ఇ॒మం-యఀ॒జ్ఞం మి॑మిక్షతామ్ । పి॒పృ॒తాన్నో॒ భరీ॑మభిః । (ఉమామహేశ్వరాభ్యాం నమః) । 4 (తై. సం. 3.3.10.2)
ఉప॑శ్వాసయ పృథి॒వీ-ము॒త ద్యాం పు॑రు॒త్రా తే॑ మనుతాం॒-విఀష్ఠి॑తం॒ జగ॑త్ ।
స దుం॑దుభే స॒జూరింద్రే॑ణ దే॒వై-ర్దూ॒రాద్దవీ॑యో॒ అప॑సేధ॒ శత్రూన్॑ । (ఉమామహేశ్వరాభ్యాం నమః) । 5 (తై. సం. 4.6.6.6)
అగ్నే॒ నయ॑ సు॒పథా॑ రా॒యే అ॒స్మాన్ విశ్వా॑ని దేవ వ॒యునా॑ని వి॒ద్వాన్ । యు॒యో॒ద్ధ్య॑స్మ-జ్జు॑హురా॒ణ-మేనో॒ భూయి॑ష్ఠాంతే॒ నమ॑ ఉక్తిం-విఀధేమ ॥ (ఉమామహేశ్వరాభ్యాం నమః) । 6 (తై. సం. 1.1.14.3)
యా తే॑ అగ్నే॒ రుద్రి॑యా త॒నూస్తయా॑ నః పాహి॒ తస్యా᳚స్తే॒ స్వాహా᳚ । (ఉమామహేశ్వరాభ్యాం నమః) । 7 (తై. సం. 1.2.11.2)
ఇ॒మం-యఀ ॑మ ప్రస్త॒రమాహి సీదాంగి॑రోభిః పి॒తృభి॑-స్సంవిఀదా॒నః । ఆత్వా॒ మంత్రాః᳚ కవిశ॒స్తా వ॑హంత్వే॒నా రా॑జన్ హ॒విషా॑ మాదయస్వ ॥ (ఉమామహేశ్వరాభ్యాం నమః) । 8 (తై. సం. 2.6.12.6)