కృష్ణ యజుర్వేదీయ తైత్తిరీయ సంహితాయా-న్ద్వితీయకాణ్డే చతుర్థః ప్రశ్నః – ఇష్టివిధానం
ఓ-న్నమః పరమాత్మనే, శ్రీ మహాగణపతయే నమః,
శ్రీ గురుభ్యో నమః । హ॒రిః॒ ఓమ్ ॥
దే॒వా మ॑ను॒ష్యాః᳚ పి॒తర॒స్తే᳚-ఽన్యత॑ ఆస॒న్నసు॑రా॒ రఖ్షాగ్ం॑సి పిశా॒చాస్తే᳚ ఽన్యత॒స్తేషా᳚-న్దే॒వానా॑ము॒త యదల్పం॒-లోఀహి॑త॒మకు॑ర్వ॒-న్త-ద్రఖ్షాగ్ం॑సి॒ రాత్రీ॑భిరసుభ్న॒-న్తాన్-థ్సు॒బ్ధా-న్మృ॒తాన॒భి వ్యౌ᳚చ్ఛ॒-త్తే దే॒వా అ॑విదు॒ర్యో వై నో॒-ఽయ-మ్మ్రి॒యతే॒ రఖ్షాగ్ం॑సి॒ వా ఇ॒మ-ఙ్ఘ్న॒న్తీతి॒ తే రఖ్షా॒గ్॒స్యుపా॑మన్త్రయన్త॒ తాన్య॑బ్రువ॒న్. వరం॑-వృఀణామహై॒ య- [యత్, అసు॑రా॒న్ జయా॑మ॒] 1
-దసు॑రా॒న్ జయా॑మ॒ తన్న॑-స్స॒హాస॒దితి॒ తతో॒ వై దే॒వా అసు॑రానజయ॒-న్తే-ఽసు॑రాన్ జి॒త్వారఖ్షా॒గ్॒స్యపా॑నుదన్త॒ తాని॒ రఖ్షా॒గ్॒స్యనృ॑తమ క॒ర్తేతి॑ సమ॒న్త-న్దే॒వా-న్పర్య॑విశ॒-న్తే దే॒వా అ॒గ్నావ॑నాథన్త॒ తే᳚-ఽగ్నయే॒ ప్రవ॑తే పురో॒డాశ॑మ॒ష్టాక॑పాల॒-న్నిర॑వపన్న॒గ్నయే॑ విబా॒ధవ॑తే॒-ఽగ్నయే॒ ప్రతీ॑కవతే॒ యద॒గ్నయే॒ ప్రవ॑తే ని॒రవ॑ప॒న్॒. యాన్యే॒వ పు॒రస్తా॒-ద్రఖ్షా॒గ్॒- [పు॒రస్తా॒-ద్రఖ్షా॒గ్ం॑సి, ఆ॒స॒న్తాని॒ తేన॒] 2
-స్యాస॒న్తాని॒ తేన॒ ప్రాణు॑దన్త॒ యద॒గ్నయే॑ విబా॒ధవ॑తే॒ యాన్యే॒వాభితో॒ రఖ్షా॒గ్॒స్యాస॒-న్తాని॒ తేన॒ వ్య॑బాధన్త॒ యద॒గ్నయే॒ ప్రతీ॑కవతే॒ యాన్యే॒వ ప॒శ్చా-ద్రఖ్షా॒గ్॒స్యాస॒-న్తాని॒ తేనాపా॑నుదన్త॒ తతో॑ దే॒వా అభ॑వ॒-న్పరాసు॑రా॒ యో భ్రాతృ॑వ్యవా॒న్-థ్స్యా-థ్స స్పర్ధ॑మాన ఏ॒తయేష్ట్యా॑ యజేతా॒గ్నయే॒ ప్రవ॑తే పురో॒డాశ॑మ॒ష్టాక॑పాల॒-న్నిర్వ॑పేద॒గ్నయే॑ విబా॒ధవ॑తే॒- [విబా॒ధవ॑తే॒, అ॒గ్నయే॒ ప్రతీ॑కవతే॒] 3
-ఽగ్నయే॒ ప్రతీ॑కవతే॒ యద॒గ్నయే॒ ప్రవ॑తే ని॒ర్వప॑తి॒ య ఏ॒వాస్మా॒చ్ఛ్రేయా॒న్-భ్రాతృ॑వ్య॒స్త-న్తేన॒ ప్రణు॑దతే॒ యద॒గ్నయే॑ విబా॒ధవ॑తే॒ య ఏ॒వైనే॑న స॒దృన్త-న్తేన॒ వి బా॑ధతే॒ యద॒గ్నయే॒ ప్రతీ॑కవతే॒ య ఏ॒వాస్మా॒-త్పాపీ॑యా॒-న్త-న్తేనాప॑ నుదతే॒ ప్ర శ్రేయాగ్ం॑స॒-మ్భ్రాతృ॑వ్య-న్నుద॒తేతి॑ స॒దృశ॑-ఙ్క్రామతి॒ నైన॒-మ్పాపీ॑యానాప్నోతి॒ య ఏ॒వం విఀ॒ద్వానే॒తయేష్ట్యా॒ యజ॑తే ॥ 4 ॥
(వృ॒ణా॒మ॒హై॒ యత్ – పు॒రస్తా॒-ద్రఖ్షాగ్ం॑సి- వపేద॒గ్నయే॑ విబా॒ధవ॑త – ఏ॒వం – చ॒త్వారి॑ చ) (అ. 1)
దే॒వా॒సు॒రా-స్సంయఀ ॑త్తా ఆస॒-న్తే దే॒వా అ॑బ్రువ॒న్॒. యో నో॑ వీ॒ర్యా॑వత్తమ॒స్తమను॑ స॒మార॑భామహా॒ ఇతి॒ త ఇన్ద్ర॑మబ్రువ॒-న్త్వం-వైఀ నో॑ వీ॒ర్యా॑వత్తమో-ఽసి॒ త్వామను॑ స॒మార॑భామహా॒ ఇతి॒ సో᳚-ఽబ్రవీ-త్తి॒స్రో మ॑ ఇ॒మాస్త॒నువో॑ వీ॒ర్యా॑వతీ॒స్తాః ప్రీ॑ణీ॒తాథా-సు॑రాన॒భి భ॑విష్య॒థేతి॒ తా వై బ్రూ॒హీత్య॑బ్రువన్ని॒యమగ్ం॑ హో॒ముగి॒యం-విఀ ॑మృ॒ధేయ-మి॑న్ద్రి॒యావ॒తీ- [-మి॑న్ద్రి॒యావ॒తీ, ఇత్య॑బ్రవీ॒త్త] 5
-త్య॑బ్రవీ॒త్త ఇన్ద్రా॑యాగ్ం హో॒ముచే॑ పురో॒డాశ॒మేకా॑దశకపాల॒-న్నిర॑వప॒న్నిన్ద్రా॑య వైమృ॒ధాయే-న్ద్రా॑యేన్ద్రి॒యావ॑తే॒ యదిన్ద్రా॑యాగ్ం హో॒ముచే॑ ని॒రవ॑ప॒న్నగ్ంహ॑స ఏ॒వ తేనా॑ముచ్యన్త॒ యదిన్ద్రా॑య వై మృ॒ధాయ॒ మృధ॑ ఏ॒వ తేనాపా᳚ఘ్నత॒యదిన్ద్రా॑యేన్ద్రి॒యావ॑త ఇన్ద్రి॒యమే॒వ తేనా॒-ఽఽత్మన్న॑దధత॒ త్రయ॑స్త్రిగ్ంశత్కపాల-మ్పురో॒డాశ॒-న్నిర॑వప॒-న్త్రయ॑స్త్రిగ్ంశ॒ద్వై దే॒వతా॒స్తా ఇన్ద్ర॑ ఆ॒త్మన్నను॑ స॒మార॑భంయఀత॒ భూత్యై॒ [భూత్యై᳚, తాం-వాఀవ] 6
తాం-వాఀవ దే॒వా విజి॑తి-ముత్త॒మా-మసు॑రై॒-ర్వ్య॑జయన్త॒యో భ్రాతృ॑వ్యవా॒న్థ్- స్యా-థ్స స్పర్ధ॑మాన ఏ॒తయేష్ట్యా॑ యజే॒తేన్ద్రా॑యాగ్ం హో॒ముచే॑ పురో॒డాశ॒మేకా॑దశకపాల॒-న్నిర్వ॑పే॒దిన్ద్రా॑య వైమృ॒ధాయేన్ద్రా॑యేన్ద్రి॒యావ॒తే-ఽగ్ం హ॑సా॒ వా ఏ॒ష గృ॑హీ॒తో యస్మా॒చ్ఛ్రేయా॒-న్భ్రాతృ॑వ్యో॒యదిన్ద్రా॑యాగ్ం హో॒ముచే॑ ని॒ర్వప॒త్యగ్ంహ॑స ఏ॒వ తేన॑ ముచ్యతేమృ॒ధా వా ఏ॒షో॑-ఽభిష॑ణ్ణో॒ యస్మా᳚-థ్సమా॒నేష్వ॒న్య-శ్శ్రేయా॑ను॒తా- [శ్రేయా॑ను॒త, అ-ఽభ్రా॑తృవ్యో॒] 7
-ఽభ్రా॑తృవ్యో॒ యదిన్ద్రా॑య వైమృ॒ధాయ॒ మృధ॑ ఏ॒వ తేనాప॑ హతే॒యదిన్ద్రా॑యేన్ద్రి॒యావ॑త ఇన్ద్రి॒యమే॒వ తేనా॒త్మ-న్ధ॑త్తే॒ త్రయ॑స్త్రిగ్ంశత్కపాల-మ్పురో॒డాశ॒-న్నిర్వ॑పతి॒ త్రయ॑స్త్రిగ్ంశ॒ద్వై దే॒వతా॒స్తా ఏ॒వ యజ॑మాన ఆ॒త్మన్నను॑ స॒మార॑భంయఀతే॒ భూత్యై॒ సా వా ఏ॒షా విజి॑తి॒ర్నామేష్టి॒ర్య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వానే॒తయేష్ట్యా॒ యజ॑త ఉత్త॒మామే॒వ విజి॑తి॒-మ్భ్రాతృ॑వ్యేణ॒ వి జ॑యతే ॥ 8 ॥
(ఇ॒న్ద్రి॒యావ॑తీ॒ – భూత్యా॑ – ఉ॒తై – కా॒న్న ప॑ఞ్చా॒శచ్చ॑) (అ. 2)
దే॒వా॒సు॒రా-స్సంయఀ ॑త్తా ఆస॒-న్తేషా᳚-ఙ్గాయ॒త్ర్యోజో॒ బల॑మిన్ద్రి॒యం-వీఀ॒ర్య॑-మ్ప్ర॒జా-మ్ప॒శూన్-థ్స॒గృంహ్యా॒ ఽఽదాయా॑-ప॒క్రమ్యా॑తిష్ఠ॒-త్తే॑-ఽమన్యన్త యత॒రాన్. వా ఇ॒యము॑పావ॒ర్థ్స్యతి॒ త ఇ॒ద-మ్భ॑విష్య॒న్తీతి॒ తాం-వ్యఀ ॑హ్వయన్త॒ విశ్వ॑కర్మ॒న్నితి॑ దే॒వా దాభీత్యసు॑రా॒-స్సా నాన్య॑త॒రాగ్శ్చ॒-నోపావ॑ర్తత॒ తే దే॒వా ఏ॒త-ద్యజు॑రపశ్య॒న్నోజో॑-ఽసి॒ సహో॑-ఽసి॒ బల॑మసి॒ [బల॑మసి, భ్రాజో॑-ఽసి] 9
భ్రాజో॑-ఽసి దే॒వానా॒-న్ధామ॒ నామా॑-ఽసి॒ విశ్వ॑మసి వి॒శ్వాయు॒-స్సర్వ॑మసి స॒ర్వాయు॑రభి॒భూరితి॒ వావ దే॒వా అసు॑రాణా॒మోజో॒ బల॑మిన్ద్రి॒యం-వీఀ॒ర్య॑-మ్ప్ర॒జా-మ్ప॒శూన॑వృఞ్జత॒ య-ద్గా॑య॒త్ర్య॑ప॒క్రమ్యాతి॑ష్ఠ॒-త్తస్మా॑దే॒తా-ఙ్గా॑య॒త్రీతీష్టి॑మాహు-స్సంవఀథ్స॒రో వై గా॑య॒త్రీ సం॑వఀథ్స॒రో వై తద॑ప॒క్రమ్యా॑తిష్ఠ॒-ద్యదే॒తయా॑ దే॒వా అసు॑రాణా॒మోజో॒ బల॑మిన్ద్రి॒యం-వీఀ॒ర్య॑- [బల॑మిన్ద్రి॒యం-వీఀ॒ర్య᳚మ్, ప్ర॒జా-మ్ప॒శూ-] 10
-మ్ప్ర॒జా-మ్ప॒శూ-నవృ॑ఞ్జత॒ తస్మా॑దే॒తాగ్ం సం॑వఀ॒ర్గ ఇతీష్టి॑మాహు॒ర్యో భ్రాతృ॑వ్యవా॒న్థ్స్యా-థ్సస్పర్ధ॑మాన ఏ॒తయేష్ట్యా॑ యజేతా॒గ్నయే॑ సంవఀ॒ర్గాయ॑ పురో॒డాశ॑మ॒ష్టాక॑పాల॒-న్నిర్వ॑పే॒త్తగ్ంశృ॒తమాస॑న్నమే॒తేన॒ యజు॑షా॒-ఽభి మృ॑శే॒దోజ॑ ఏ॒వ బల॑మిన్ద్రి॒యం-వీఀ॒ర్య॑-మ్ప్ర॒జా-మ్ప॒శూ-న్భ్రాతృ॑వ్యస్య వృఙ్క్తే॒ భవ॑త్యా॒త్మనా॒ పరా᳚స్య॒ భ్రాతృ॑వ్యో భవతి ॥ 11
(బల॑మస్యే॒ – తయా॑ దే॒వా అసు॑రాణా॒మోజో॒ బల॑మిన్ద్రి॒యం-వీఀ॒ర్యం॑ – పఞ్చ॑చత్వారిగ్ంశచ్చ) (అ. 3)
ప్ర॒జాప॑తిః ప్ర॒జా అ॑సృజత॒ తా అ॑స్మా-థ్సృ॒ష్టాః పరా॑చీరాయ॒-న్తా యత్రావ॑స॒-న్తతో॑ గ॒ర్ముదుద॑తిష్ఠ॒-త్తా బృహ॒స్పతి॑శ్చా॒న్వవై॑తా॒గ్ం॒ సో᳚-ఽబ్రవీ॒-ద్బృహ॒స్పతి॑ర॒నయా᳚ త్వా॒ ప్రతి॑ష్ఠా॒న్యథ॑ త్వా ప్ర॒జా ఉ॒పావ॑ర్థ్స్య॒న్తీతి॒ త-మ్ప్రాతి॑ష్ఠ॒-త్తతో॒ వై ప్ర॒జాప॑తి-మ్ప్ర॒జా ఉ॒పావ॑ర్తన్త॒ యః ప్ర॒జాకా॑మ॒-స్స్యా-త్తస్మా॑ ఏ॒త-మ్ప్రా॑జాప॒త్య-ఙ్గా᳚ర్ము॒త-ఞ్చ॒రు-న్నిర్వ॑పే-త్ప్ర॒జాప॑తి- [-నిర్వ॑పే-త్ప్ర॒జాప॑తిమ్, ఏ॒వ స్వేన॑] 12
-మే॒వ స్వేన॑ భాగ॒ధేయే॒నోప॑ ధావతి॒ స ఏ॒వాస్మై᳚ ప్ర॒జా-మ్ప్రజ॑నయతిప్ర॒జాప॑తిః ప॒శూన॑సృజత॒ తే᳚-ఽస్మా-థ్సృ॒ష్టాః పరా᳚ఞ్చ ఆయ॒-న్తే యత్రావ॑స॒-న్తతో॑ గ॒ర్ముదుద॑తిష్ఠ॒-త్తా-న్పూ॒షా చా॒న్వవై॑తా॒గ్ం॒ సో᳚-ఽబ్రవీ-త్పూ॒షా-ఽనయా॑ మా॒ ప్రతి॒ష్ఠాథ॑ త్వా ప॒శవ॑ ఉ॒పావ॑ర్థ్స్య॒న్తీతి॒ మా-మ్ప్రతి॒ష్ఠేతి॒ సోమో᳚-ఽబ్రవీ॒-న్మమ॒ వా [-మమ॒ వై, అ॒కృ॒ష్ట॒ప॒చ్యమిత్యు॒భౌ] 13
అ॑కృష్టప॒చ్యమిత్యు॒భౌ వా॒-మ్ప్రతి॑ష్ఠా॒నీత్య॑బ్రవీ॒-త్తౌ ప్రాతి॑ష్ఠ॒-త్తతో॒ వై ప్ర॒జాప॑తి-మ్ప॒శవ॑ ఉ॒పావ॑ర్తన్త॒ యః ప॒శుకా॑మ॒-స్స్యా-త్తస్మా॑ ఏ॒తగ్ం సో॑మాపౌ॒ష్ణ-ఙ్గా᳚ర్ము॒త-ఞ్చ॒రు-న్నిర్వ॑పే-థ్సోమాపూ॒షణా॑వే॒వ స్వేన॑ భాగ॒ధేయే॒నోప॑ ధావతి॒ తావే॒వాస్మై॑ ప॒శూ-న్ప్రజ॑నయత॒-స్సోమో॒ వై రే॑తో॒ధాః పూ॒షా ప॑శూ॒నా-మ్ప్ర॑జనయి॒తా సోమ॑ ఏ॒వాస్మై॒ రేతో॒ దధా॑తి పూ॒షా ప॒శూ-న్ప్రజ॑నయతి ॥ 14 ॥
(వ॒పే॒-త్ప్ర॒జాప॑తిం॒ – వైఀ – దధా॑తి పూ॒షా – త్రీణి॑ చ) (అ. 4)
అగ్నే॒ గోభి॑ర్న॒ ఆ గ॒హీన్దో॑ పు॒ష్ట్యా జు॑షస్వ నః । ఇన్ద్రో॑ ధ॒ర్తా గృ॒హేషు॑ నః ॥ స॒వి॒తా య-స్స॑హ॒స్రియ॒-స్స నో॑ గృ॒హేషు॑ రారణత్ । ఆ పూ॒షా ఏ॒త్వా వసు॑ ॥ ధా॒తా ద॑దాతు నో ర॒యిమీశా॑నో॒ జగ॑త॒స్పతిః॑ । స నః॑ పూ॒ర్ణేన॑ వావనత్ ॥ త్వష్టా॒ యో వృ॑ష॒భో వృషా॒ స నో॑ గృ॒హేషు॑ రారణత్ । స॒హస్రే॑ణా॒యుతే॑న చ ॥ యేన॑ దే॒వా అ॒మృత॑- [అ॒మృత᳚మ్, దీ॒ర్ఘగ్గ్ శ్రవో॑ ది॒వ్యైర॑యన్త ।] 15
-న్దీ॒ర్ఘగ్గ్ శ్రవో॑ ది॒వ్యైర॑యన్త । రాయ॑స్పోష॒ త్వమ॒స్మభ్య॒-ఙ్గవా᳚ఙ్కు॒ల్మి-ఞ్జీ॒వస॒ ఆ యు॑వస్వ ॥ అ॒గ్ని ర్గృ॒హప॑తి॒-స్సోమో॑ విశ్వ॒వని॑-స్సవి॒తా సు॑మే॒ధా-స్స్వాహా᳚ ॥ అగ్నే॑ గృహపతే॒ యస్తే॒ ఘృత్యో॑ భా॒గస్తేన॒ సహ॒ ఓజ॑ ఆ॒క్రమ॑మాణాయ ధేహి॒ శ్రైష్ఠ్యా᳚త్ప॒థో మా యో॑ష-మ్మూ॒ర్ధా భూ॑యాస॒గ్గ్॒ స్వాహా᳚ ॥ 16 ॥
(అ॒మృత॑ – మ॒ష్టాత్రిగ్ం॑శచ్చ) (అ. 5)
చి॒త్రయా॑ యజేత ప॒శుకా॑మ ఇ॒యం-వైఀ చి॒త్రా యద్వా అ॒స్యాం-విఀశ్వ॑-మ్భూ॒తమధి॑ ప్ర॒జాయ॑తే॒ తే నే॒యఞ్చి॒త్రా య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ శ్చి॒త్రయా॑ ప॒శుకా॑మో॒ యజ॑తే॒ ప్ర ప్ర॒జయా॑ ప॒శుభి॑ ర్మిథు॒నై ర్జా॑యతే॒ ప్రైవాగ్నే॒యేన॑ వాపయతి॒ రేత॑-స్సౌ॒మ్యేన॑ దధాతి॒ రేత॑ ఏ॒వ హి॒త-న్త్వష్టా॑ రూ॒పాణి॒ వి క॑రోతిసారస్వ॒తౌ భ॑వత ఏ॒తద్వై దైవ్య॑-మ్మిథు॒న-న్దైవ్య॑మే॒వాస్మై॑ [-దైవ్య॑మే॒వాస్మై᳚, మి॒థు॒న-మ్మ॑ద్ధ్య॒తో] 17
మిథు॒న-మ్మ॑ద్ధ్య॒తో ద॑ధాతి॒ పుష్ట్యై᳚ ప్ర॒జన॑నాయ సినీవా॒ల్యై చ॒రుర్భ॑వతి॒ వాగ్వై సి॑నీవా॒లీ పుష్టిః॒ ఖలు॒ వై వాక్పుష్టి॑మే॒వ వాచ॒ముపై᳚త్యై॒న్ద్ర ఉ॑త్త॒మో భ॑వతి॒ తేనై॒వ తన్మి॑థు॒నగ్ం స॒ప్తైతాని॑ హ॒వీగ్ంషి॑ భవన్తి స॒ప్త గ్రా॒మ్యాః ప॒శవ॑-స్స॒ప్తార॒ణ్యా-స్స॒ప్త ఛన్దాగ్॑స్యు॒-భయ॒స్యా-వ॑రుద్ధ్యా॒ అథై॒తా ఆహు॑తీ ర్జుహోత్యే॒తే వై దే॒వాః పుష్టి॑పతయ॒స్త ఏ॒వా స్మి॒-న్పుష్టి॑-న్దధతి॒ పుష్య॑తి ప్ర॒జయా॑ ప॒శుభి॒రథో॒ యదే॒తా ఆహు॑తీ ర్జు॒హోతి॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యై ॥ 18 ॥
(అ॒స్మై॒ – త ఏ॒వ – ద్వాద॑శ చ) (అ. 6)
మా॒రు॒తమ॑సి మ॒రుతా॒మోజో॒-ఽపా-న్ధారా᳚-మ్భిన్ధి ర॒మయ॑త మరుత-శ్శ్యే॒నమా॒యిన॒-మ్మనో॑జవ సం॒-వృఀష॑ణగ్ం సువృ॒క్తిమ్ ॥ యేన॒ శర్ధ॑ ఉ॒గ్రమవ॑-సృష్ట॒మేతి॒ తద॑శ్వినా॒ పరి॑ ధత్తగ్గ్ స్వ॒స్తి । పు॒రో॒వా॒తో వర్ష॑ఞ్జి॒న్వరా॒వృ-థ్స్వాహా॑ వా॒తావద్- వర్ష॑న్ను॒గ్రరా॒వృ-థ్స్వాహా᳚ స్త॒నయ॒న్ వర్ష॑-న్భీ॒మరా॒వథ్స్వాహా॑ ఽనశ॒న్య॑వ॒స్ఫూర్జ॑న్-ది॒ద్యు-ద్వర్ష॑న్-త్వే॒షరా॒వృ-థ్స్వాహా॑ ఽతిరా॒త్రం॒-వఀర్ష॑-న్పూ॒ర్తిరా॒వృ- [-పూ॒ర్తిరా॒వృత్, స్వాహా॑ బ॒హు] 19
-థ్స్వాహా॑ బ॒హు హా॒యమ॑వృషా॒దితి॑ శ్రు॒తరా॒వృ-థ్స్వాహా॒ ఽఽతప॑తి॒ వర్ష॑న్-వి॒రాడా॒వృ-థ్స్వాహా॑ ఽవ॒స్ఫూర్జ॑న్-ది॒ద్యు-ద్వర్ష॑-న్భూ॒తరా॒వృ-థ్స్వాహా॒మాన్దా॒ వాశా॒-శ్శున్ధ్యూ॒రజి॑రాః । జ్యోతి॑ష్మతీ॒-స్తమ॑స్వరీ॒-రున్ద॑తీ॒-స్సుఫే॑నాః । మిత్ర॑భృతః॒, ఖ్షత్ర॑భృత॒-స్సురా᳚ష్ట్రా ఇ॒హ మా॑-ఽవత ॥వృష్ణో॒ అశ్వ॑స్య స॒న్దాన॑మసి॒ వృష్ట్యై॒ త్వోప॑ నహ్యామి ॥ 20 ॥
(పూ॒ర్తిరా॒వృ-ద్- ద్విచ॑త్వారిగ్ంశచ్చ) (అ. 7)
దేవా॑ వసవ్యా॒ అగ్నే॑ సోమ సూర్య ॥ దేవా᳚-శ్శర్మణ్యా॒ మిత్రా॑వరుణా-ఽర్యమన్న్ ॥ దేవా᳚-స్సపీత॒యో ఽపా᳚-న్నపాదాశుహేమన్న్ । ఉ॒ద్నో ద॑త్తోద॒ధి-మ్భి॑న్త్త ది॒వః ప॒ర్జన్యా॑ద॒న్తరి॑ఖ్షాత్-పృథి॒వ్యాస్తతో॑ నో॒ వృష్ట్యా॑-ఽవత ॥ దివా॑ చి॒త్తమః॑ కృణ్వన్తి ప॒ర్జన్యే॑నో-దవా॒హేన॑ । పృ॒థి॒వీం-యఀ-ద్వ్యు॒న్దన్తి॑ ॥ ఆయ-న్నర॑-స్సు॒దాన॑వో దదా॒శుషే॑ ది॒వః కోశ॒మచు॑చ్యవుః । వి ప॒ర్జన్యా᳚-స్సృజన్తి॒ రోద॑సీ॒ అను॒ ధన్వ॑నా యన్తి [ ] 21
వృ॒ష్టయః॑ ॥ ఉదీ॑రయథా మరుత-స్సముద్ర॒తో యూ॒యం-వృఀ॒ష్టిం-వఀ ॑ర్షయథా పురీషిణః । న వో॑ దస్రా॒ ఉప॑ దస్యన్తి ధే॒నవ॒-శ్శుభం॑-యాఀ॒తామను॒ రథా॑ అవృథ్సత ॥ సృ॒జా వృ॒ష్టి-న్ది॒వ ఆ-ఽద్భి-స్స॑ము॒ద్ర-మ్పృ॑ణ ॥ అ॒బ్జా అ॑సి ప్రథమ॒జా బల॑మసి సము॒ద్రియ᳚మ్ ॥ ఉన్న॑మ్భయ పృథి॒వీ-మ్భి॒న్ధీద-న్ది॒వ్య-న్నభః॑ । ఉ॒ద్నో ది॒వ్యస్య॑ నో దే॒హీశా॑నో॒ విసృ॑జా॒ దృతి᳚మ్ ॥ యే దే॒వా ది॒విభా॑గా॒ యే᳚-ఽన్తరి॑ఖ్ష భాగా॒ యే పృ॑థి॒వి భా॑గాః । త ఇ॒మం-యఀ॒జ్ఞమ॑వన్తు॒ త ఇ॒ద-ఙ్ఖ్షేత్ర॒మా వి॑శన్తు॒ త ఇ॒ద-ఙ్ఖ్షేత్ర॒మను॒ వి వి॑శన్తు ॥ 22 ॥
(య॒న్తి॒ – దే॒వా – విగ్ం॑శ॒తిశ్చ॑) (అ. 8)
మా॒రు॒తమ॑సి మ॒రుతా॒మోజ॒ ఇతి॑ కృ॒ష్ణం-వాఀసః॑ కృ॒ష్ణతూ॑ష॒-మ్పరి॑ ధత్త ఏ॒తద్వై వృష్ట్యై॑ రూ॒పగ్ం సరూ॑ప ఏ॒వ భూ॒త్వా ప॒ర్జన్యం॑-వఀర్షయతిర॒మయ॑త మరుత-శ్శ్యే॒నమా॒యిన॒మితి॑ పశ్చాద్వా॒త-మ్ప్రతి॑ మీవతి పురోవా॒తమే॒వ జ॑నయతి వ॒ర్॒షస్యా వ॑రుద్ధ్యై వాతనా॒మాని॑ జుహోతి వా॒యుర్వై వృష్ట్యా॑ ఈశే వా॒యుమే॒వ స్వేన॑ భాగ॒ధేయే॒నోప॑ ధావతి॒ స ఏ॒వాస్మై॑ ప॒ర్జన్యం॑-వఀర్షయత్య॒ష్టౌ [వర్షయత్య॒ష్టౌ, జు॒హో॒తి॒ చత॑స్రో॒ వై] 23
జు॑హోతి॒ చత॑స్రో॒ వై దిశ॒శ్చత॑స్రో-ఽవాన్తరది॒శా ది॒గ్భ్య ఏ॒వ వృష్టి॒గ్ం॒ స-మ్ప్ర చ్యా॑వయతి కృష్ణాజి॒నే సంయౌఀ ॑తి హ॒విరే॒వాక॑రన్తర్వే॒ది సంయౌఀ॒త్య వ॑రుద్ధ్యై॒ యతీ॑నామ॒ద్యమా॑నానాగ్ం శీ॒ర్॒షాణి॒ పరా॑-ఽపత॒న్తే ఖ॒ర్జూరా॑ అభవ॒న్-తేషా॒గ్ం॒ రస॑ ఊ॒ర్ధ్వో॑-ఽపత॒త్-తాని॑ క॒రీరా᳚ణ్య-భవన్-థ్సౌ॒మ్యాని॒ వై క॒రీరా॑ణి సౌ॒మ్యా ఖలు॒ వా ఆహు॑తి ర్ది॒వో వృష్టి॑-ఞ్చ్యావయతి॒ యత్క॒రీరా॑ణి॒ భవ॑న్తి [ ] 24
సౌ॒మ్యయై॒వా-ఽఽహు॑త్యా ది॒వో వృష్టి॒మవ॑ రున్ధే॒ మధు॑షా॒ సం-యౌఀ᳚త్య॒పాం-వాఀ ఏ॒ష ఓష॑ధీనా॒గ్ం॒ రసో॒ యన్మద్ధ్వ॒ద్భ్య ఏ॒వౌష॑ధీభ్యో వర్ష॒త్యథో॑ అ॒ద్భ్య ఏ॒వౌష॑ధీభ్యో॒ వృష్టి॒ని-న్న॑యతి॒ మాన్దా॒ వాశా॒ ఇతి॒ సంయౌఀ ॑తి నామ॒ధేయై॑రే॒వైనా॒ అచ్ఛై॒త్యథో॒ యథా᳚ బ్రూ॒యాదసా॒ వేహీత్యే॒వమే॒వైనా॑ నామ॒ధేయై॒రా – [నామ॒ధేయై॒రా, చ్యా॒వ॒య॒తి॒ వృష్ణో॒] 25
చ్యా॑వయతి॒ వృష్ణో॒ అశ్వ॑స్య స॒న్దాన॑మసి॒ వృష్ట్యై॒ త్వోప॑ నహ్యా॒మీత్యా॑హ॒ వృషా॒ వా అశ్వో॒ వృషా॑ ప॒ర్జన్యః॑ కృ॒ష్ణ ఇ॑వ॒ ఖలు॒ వై భూ॒త్వా వ॑ర్షతి రూ॒పేణై॒వైన॒గ్ం॒ సమ॑ర్ధయతి వ॒ర్॒షస్యా వ॑రుద్ధ్యై ॥ 26 ॥
(అ॒ష్టౌ – భవ॑న్తి – నామ॒ధేయై॒రై – కా॒న్న త్రి॒గ్ం॒శచ్చ॑) (అ. 9)
దేవా॑ వసవ్యా॒ దేవా᳚-శ్శర్మణ్యా॒ దేవా᳚-స్సపీతయ॒ ఇత్యా బ॑ద్ధ్నాతి దే॒వతా॑భిరే॒వాన్వ॒హం-వృఀష్టి॑మిచ్ఛతి॒ యది॒ వర్షే॒త్-తావ॑త్యే॒వ హో॑త॒వ్యం॑-యఀది॒ న వర్షే॒చ్ఛ్వో భూ॒తే హ॒విర్నిర్వ॑పేదహోరా॒త్రే వై మి॒త్రావరు॑ణావహోరా॒త్రాభ్యా॒-ఙ్ఖలు॒ వై ప॒ర్జన్యో॑ వర్షతి॒ నక్తం॑-వాఀ॒ హి దివా॑ వా॒ వర్ష॑తి మి॒త్రావరు॑ణావే॒వ స్వేన॑ భాగ॒ధేయే॒నోప॑ ధావతి॒ తావే॒వాస్మా॑ [తావే॒వాస్మై᳚, అ॒హో॒రా॒త్రాభ్యాం᳚-] 27
అహోరా॒త్రాభ్యా᳚-మ్ప॒ర్జన్యం॑ వఀర్షయతో॒-ఽగ్నయే॑ ధామ॒చ్ఛదే॑ పురో॒డాశ॑మ॒ష్టాక॑పాల॒-న్నిర్వ॑పేన్మారు॒తగ్ం స॒ప్తక॑పాలగ్ం సౌ॒ర్యమేక॑కపాలమ॒గ్నిర్వా ఇ॒తో వృష్టి॒ముదీ॑రయతి మ॒రుత॑-స్సృ॒ష్టా-న్న॑యన్తి య॒దా ఖలు॒ వా అ॒సావా॑ది॒త్యో న్యం॑-ర॒శ్మిభిః॑ పర్యా॒వర్త॒తే-ఽథ॑వర్షతిధామ॒చ్ఛది॑వ॒ ఖలు॒ వై భూ॒త్వా వ॑ర్షత్యే॒తా వై దే॒వతా॒ వృష్ట్యా॑ ఈశతే॒ తా ఏ॒వ స్వేన॑ భాగ॒ధేయే॒నోప॑ ధావతి॒ తా [భాగ॒ధేయే॒నోప॑ ధావతి॒ తాః, ఏ॒వాస్మై॑] 28
ఏ॒వాస్మై॑ ప॒ర్జన్యం॑-వఀర్షయన్త్యు॒తా వ॑ర్షిష్య॒న్ వర్ష॑త్యే॒వ సృ॒జా వృ॒ష్టి-న్ది॒వ ఆ-ఽద్భి-స్స॑ము॒ద్ర-మ్పృ॒ణేత్యా॑హే॒మాశ్చై॒వా-మూశ్చా॒ప-స్సమ॑ర్ధయ॒త్యథో॑ ఆ॒భిరే॒వా-మూరచ్ఛై᳚త్య॒బ్జా అ॑సి ప్రథమ॒జా బల॑మసి సము॒ద్రియ॒మిత్యా॑హ యథాయ॒జురే॒వైత-దున్న॑-మ్భయ పృథి॒వీమితి॑ వర్షా॒హ్వా-ఞ్జు॑హోత్యే॒షా వా ఓష॑ధీనాం-వృఀష్టి॒వని॒స్తయై॒వ వృష్టి॒మా చ్యా॑వయతి॒ యే దే॒వా ది॒విభా॑గా॒ ఇతి॑ కృష్ణాజి॒నమవ॑ ధూనోతీ॒మ ఏ॒వాస్మై॑ లో॒కాః ప్రీ॒తా అ॒భీష్టా॑ భవన్తి ॥ 29 ॥
(అ॒స్మై॒ – ధా॒వ॒తి॒ తా – వా – ఏక॑విగ్ంశతిశ్చ ) (అ. 10)
సర్వా॑ణి॒ ఛన్దాగ్॑స్యే॒తస్యా॒-మిష్ట్యా॑-మ॒నూచ్యా॒నీత్యా॑హు-స్త్రి॒ష్టుభో॒ వా ఏ॒తద్వీ॒ర్యం॑-యఀ-త్క॒కుదు॒ష్ణిహా॒ జగ॑త్యై॒ యదు॑ష్ణిహ-క॒కుభా॑వ॒న్వాహ॒ తేనై॒వ సర్వా॑ణి॒ ఛన్దా॒గ్॒స్యవ॑ రున్ధే గాయ॒త్రీ వా ఏ॒షా యదు॒ష్ణిహా॒ యాని॑ చ॒త్వార్యద్ధ్య॒ఖ్షరా॑ణి॒ చతు॑ష్పాద ఏ॒వ తే ప॒శవో॒యథా॑ పురో॒డాశే॑ పురో॒డాశో-ఽద్ధ్యే॒వమే॒వ త-ద్యద్-ఋ॒చ్యద్ధ్య॒ఖ్షరా॑ణి॒ యజ్జగ॑త్యా [యజ్జగ॑త్యా, ప॒రి॒ద॒ద్ధ్యాదన్తం॑-] 30
పరిద॒ద్ధ్యాదన్తం॑-యఀ॒జ్ఞ-ఙ్గ॑మయే-త్త్రి॒ష్టుభా॒ పరి॑ దధాతీన్ద్రి॒యం-వైఀ వీ॒ర్య॑-న్త్రి॒ష్టుగి॑న్ద్రి॒య ఏ॒వ వీ॒ర్యే॑ య॒జ్ఞ-మ్ప్రతి॑ష్ఠాపయతి॒ నాన్త॑-ఙ్గమయ॒త్యగ్నే॒ త్రీ తే॒ వాజి॑నా॒ త్రీ ష॒ధస్థేతి॒ త్రివ॑త్యా॒ పరి॑ దధాతి సరూప॒త్వాయ॒ సర్వో॒ వా ఏ॒ష య॒జ్ఞో య-త్త్రై॑ధాత॒వీయ॒-ఙ్కామా॑య-కామాయ॒ ప్రయు॑జ్యతే॒ సర్వే᳚భ్యో॒ హి కామే᳚భ్యో య॒జ్ఞః ప్ర॑యు॒జ్యతే᳚ త్రైధాత॒వీయే॑న యజేతాభి॒చర॒న్-థ్సర్వో॒ వా [సర్వో॒ వై, ఏ॒ష] 31
ఏ॒ష య॒జ్ఞో య-త్త్రై॑ధాత॒వీయ॒గ్ం॒ సర్వే॑ణై॒వైనం॑-యఀ॒జ్ఞేనా॒భి చ॑రతి స్తృణు॒త ఏ॒వైన॑మే॒తయై॒వ య॑జేతాభిచ॒ర్యమా॑ణ॒-స్సర్వో॒ వా ఏ॒ష య॒జ్ఞో య-త్త్రై॑ధాత॒వీయ॒గ్ం॒ సర్వే॑ణై॒వ య॒జ్ఞేన॑ యజతే॒ నైన॑మభి॒చర᳚న్-థ్స్తృణుత ఏ॒తయై॒వ య॑జేత స॒హస్రే॑ణ య॒ఖ్ష్యమా॑ణః॒ ప్రజా॑తమే॒వైన॑-ద్దదాత్యే॒తయై॒వ య॑జేత స॒హస్రే॑ణేజా॒నో-ఽన్తం॒-వాఀ ఏ॒ష ప॑శూ॒నా-ఙ్గ॑చ్ఛతి॒ [-గ॑చ్ఛతి, య-స్స॒హస్రే॑ణ॒] 32
య-స్స॒హస్రే॑ణ॒ యజ॑తే ప్ర॒జాప॑తిః॒ ఖలు॒ వై ప॒శూన॑సృజత॒ తాగ్స్త్రై॑ధాత॒ వీయే॑-నై॒వాసృ॑జత॒ య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ స్త్రై॑ధాత॒వీయే॑నప॒శుకా॑మో॒ యజ॑తే॒ యస్మా॑దే॒వ యోనేః᳚ ప్ర॒జాప॑తిః ప॒శూనసృ॑జత॒ తస్మా॑దే॒వైనా᳚న్-థ్సృజత॒ ఉపై॑న॒ముత్త॑రగ్ం స॒హస్ర॑-న్నమతి దే॒వతా᳚భ్యో॒ వా ఏ॒ష ఆ వృ॑శ్చ్యతే॒ యో య॒ఖ్ష్య ఇత్యు॒క్త్వా న యజ॑తే త్రైధాత॒వీయే॑న యజేత॒ సర్వో॒ వా ఏ॒ష య॒జ్ఞో [య॒జ్ఞః, య-త్త్రై॑ధాత॒వీయ॒గ్ం॒] 33
య-త్త్రై॑ధాత॒వీయ॒గ్ం॒ సర్వే॑ణై॒వ య॒జ్ఞేన॑ యజతే॒ న దే॒వతా᳚భ్య॒ ఆ వృ॑శ్చ్యతే॒ ద్వాద॑శకపాలః పురో॒డాశో॑ భవతి॒ తే త్రయ॒శ్చతు॑ష్కపాలా-స్త్రిష్షమృద్ధ॒త్వాయ॒ త్రయః॑ పురో॒డాశా॑ భవన్తి॒ త్రయ॑ ఇ॒మే లో॒కా ఏ॒షాం-లోఀ॒కానా॒మాప్త్యా॒ ఉత్త॑ర-ఉత్తరో॒ జ్యాయా᳚-న్భవత్యే॒వమి॑వ॒ హీమే లో॒కా య॑వ॒మయో॒ మద్ధ్య॑ ఏ॒తద్వా అ॒న్తరి॑ఖ్షస్య రూ॒పగ్ం సమృ॑ద్ధ్యై॒ సర్వే॑షామభిగ॒మయ॒న్నవ॑ ద్య॒త్యఛ॑బణ్ట్కార॒గ్ం॒ హిర॑ణ్య-న్దదాతి॒ తేజ॑ ఏ॒వా- [ఏ॒వ, అవ॑ రున్ధే] 34
-ఽవ॑ రున్ధే తా॒ర్ప్య-న్ద॑దాతి ప॒శూనే॒వావ॑ రున్ధే ధే॒ను-న్ద॑దాత్యా॒శిష॑ ఏ॒వావ॑ రున్ధే॒ సామ్నో॒ వా ఏ॒ష వర్ణో॒ యద్ధిర॑ణ్యం॒-యఀజు॑షా-న్తా॒ర్ప్యము॑క్థామ॒దానా᳚-న్ధే॒నురే॒తానే॒వ సర్వా॒న్॒. వర్ణా॒నవ॑ రున్ధే ॥ 35 ॥
(జగ॑త్యా – ఽభి॒చర॒న్-థ్సర్వో॒ వై – గ॑చ్ఛతి – య॒జ్ఞ – స్తేజ॑ ఏ॒వ – త్రి॒గ్ం॒శచ్చ॑) (అ. 11)
త్వష్టా॑ హ॒తపు॑త్రో॒ వీన్ద్ర॒గ్ం॒ సోమ॒మా-ఽహ॑ర॒-త్తస్మి॒న్నిన్ద్ర॑ ఉపహ॒వమై᳚చ్ఛత॒ త-న్నోపా᳚హ్వయత పు॒త్ర-మ్మే॑-ఽవధీ॒రితి॒ స య॑జ్ఞవేశ॒స-ఙ్కృ॒త్వా ప్రా॒సహా॒ సోమ॑మపిబ॒-త్తస్య॒ యద॒త్యశి॑ష్యత॒ త-త్త్వష్టా॑-ఽఽహవ॒నీయ॒ముప॒ ప్రావ॑ర్తయ॒-థ్స్వాహేన్ద్ర॑శత్రుర్వర్ధ॒స్వేతి॒ స యావ॑దూ॒ర్ధ్వః ప॑రా॒విద్ధ్య॑తి॒ తావ॑తి స్వ॒యమే॒వ వ్య॑రమత॒ యది॑ వా॒ తావ॑-త్ప్రవ॒ణ- [తావ॑-త్ప్రవ॒ణమ్, ఆసీ॒ద్యది॑] 36
-మాసీ॒ద్యది॑ వా॒ తావ॒దద్ధ్య॒గ్నేరాసీ॒-థ్స స॒మ్భవ॑న్న॒గ్నీషోమా॑వ॒భి సమ॑భవ॒-థ్స ఇ॑షుమా॒త్రమి॑షుమాత్రం॒-విఀష్వ॑ఙ్ఙవర్ధత॒ స ఇ॒మాం-లోఀ॒కాన॑వృణో॒ద్య-ది॒మాం-లోఀ॒కానవృ॑ణో॒-త్త-ద్వృ॒త్రస్య॑ వృత్ర॒త్వ-న్తస్మా॒దిన్ద్రో॑-ఽబిభే॒దపి॒ త్వష్టా॒ తస్మై॒ త్వష్టా॒ వజ్ర॑మసిఞ్చ॒-త్తపో॒ వై స వజ్ర॑ ఆసీ॒-త్తముద్య॑న్తు॒-న్నాశ॑క్నో॒దథ॒ వై తర్హి॒ విష్ణు॑- [విష్ణుః॑, అ॒న్యా] 37
-ర॒న్యా దే॒వతా॑ ఽఽసీ॒-థ్సో᳚-ఽబ్రవీ॒-ద్విష్ణ॒వేహీ॒దమా హ॑రిష్యావో॒ యేనా॒యమి॒దమితి॒స విష్ణు॑స్త్రే॒ధా-ఽఽత్మానం॒-విఀన్య॑ధత్త పృథి॒వ్యా-న్తృతీ॑యమ॒న్తరి॑ఖ్షే॒ తృతీ॑య-న్ది॒వి తృతీ॑య-మభిపర్యావ॒ర్తా-ద్ధ్యబి॑భే॒ద్యత్-పృ॑థి॒వ్యా-న్తృతీ॑య॒మాసీ॒-త్తేనేన్ద్రో॒ వజ్ర॒ముద॑యచ్ఛ॒-ద్విష్ణ్వ॑నుస్థిత॒-స్సో᳚-ఽబ్రవీ॒న్మా మే॒ ప్ర హా॒రస్తి॒ వా ఇ॒ద- [వా ఇ॒దమ్, మయి॑ వీ॒ర్య॑-న్త-త్తే॒] 38
-మ్మయి॑ వీ॒ర్య॑-న్త-త్తే॒ ప్రదా᳚స్యా॒మీతి॒ తద॑స్మై॒ ప్రాయ॑చ్ఛ॒-త్త-త్ప్రత్య॑గృహ్ణా॒దధా॒ మేతి॒ త-ద్విష్ణ॒వే-ఽతి॒ ప్రాయ॑చ్ఛ॒-త్త-ద్విష్ణుః॒ ప్రత్య॑గృహ్ణా-ద॒స్మాస్విన్ద్ర॑ ఇన్ద్రి॒య-న్ద॑ధా॒త్వితి॒ యద॒న్తరి॑ఖ్షే॒ తృతీ॑య॒మాసీ॒-త్తేనేన్ద్రో॒ వజ్ర॒ముద॑యచ్ఛ॒-ద్విష్ణ్వ॑నుస్థిత॒-స్సో᳚-ఽబ్రవీ॒న్మా మే॒ ప్రహా॒రస్తి॒ వా ఇ॒ద- [వా ఇ॒దమ్, మయి॑ వీ॒ర్య॑-న్త-త్తే॒] 39
-మ్మయి॑ వీ॒ర్య॑-న్త-త్తే॒ ప్ర దా᳚స్యా॒మీతి॒ తద॑స్మై॒ ప్రాయ॑చ్ఛ॒-త్త-త్ప్రత్య॑గృహ్ణా॒-ద్ద్విర్మా॑-ఽధా॒ ఇతి॒ త-ద్విష్ణ॒వే-ఽతి॒ ప్రాయ॑చ్ఛ॒-త్త-ద్విష్ణుః॒ ప్రత్య॑గృహ్ణాద॒స్మాస్విన్ద్ర॑ ఇన్ద్రి॒య-న్ద॑ధా॒త్వితి॒ యద్ది॒వి తృతీ॑య॒మాసీ॒-త్తేనేన్ద్రో॒ వజ్ర॒ముద॑యచ్ఛ॒-ద్విష్ణ్వ॑నుస్థిత॒-స్సో᳚-ఽబ్రవీ॒న్మా మే॒ ప్రహా॒ర్యేనా॒హ- [ప్రహా॒ర్యేనా॒హమ్, ఇ॒దమస్మి॒ త-త్తే॒] 40
-మి॒దమస్మి॒ త-త్తే॒ ప్రదా᳚స్యా॒మీతి॒ త్వీ(3) ఇత్య॑బ్రవీ-థ్స॒న్ధా-న్తు సన్ద॑ధావహై॒ త్వామే॒వ ప్రవి॑శా॒నీతి॒ యన్మా-మ్ప్ర॑వి॒శేః కి-మ్మా॑ భుఞ్జ్యా॒ ఇత్య॑బ్రవీ॒-త్త్వామే॒వేన్ధీ॑య॒ తవ॒ భోగా॑య॒ త్వా-మ్ప్రవి॑శేయ॒మిత్య॑బ్రవీ॒-త్తం-వృఀ॒త్రః ప్రావి॑శదు॒దరం॒-వైఀ వృ॒త్రః, ఖ్షు-త్ఖలు॒ వై మ॑ను॒ష్య॑స్య॒ భ్రాతృ॑వ్యో॒ య [భ్రాతృ॑వ్యో॒ యః, ఏ॒వం-వేఀద॒ హన్తి॒] 41
ఏ॒వం-వేఀద॒ హన్తి॒ ఖ్షుధ॒-మ్భ్రాతృ॑వ్య॒-న్తద॑స్మై॒ ప్రాయ॑చ్ఛ॒త్త-త్ప్రత్య॑గృహ్ణా॒త్- త్రిర్మా॑-ఽధా॒ ఇతి॒ త-ద్విష్ణ॒వే-ఽతి॒ ప్రాయ॑చ్ఛ॒-త్త-ద్విష్ణుః॒ ప్రత్య॑గృహ్ణాద॒స్మాస్విన్ద్ర॑ ఇన్ద్రి॒య-న్ద॑ధా॒త్వితి॒ యత్త్రిః ప్రాయ॑చ్ఛ॒-త్త్రిః ప్ర॒త్యగృ॑హ్ణా॒-త్త-త్త్రి॒ధాతో᳚స్త్రిధాతు॒త్వం-యఀ-ద్విష్ణు॑ర॒న్వతి॑ష్ఠత॒ విష్ణ॒వే-ఽతి॒ ప్రాయ॑చ్ఛ॒-త్తస్మా॑దైన్ద్రావైష్ణ॒వగ్ం హ॒విర్భ॑వతి॒ యద్వా ఇ॒ద-ఙ్కిఞ్చ॒ తద॑స్మై॒ త-త్ప్రాయ॑చ్ఛ॒-దృచ॒-స్సామా॑ని॒ యజూగ్ం॑షి స॒హస్రం॒-వాఀ అ॑స్మై॒ త-త్ప్రాయ॑చ్ఛ॒-త్తస్మా᳚-థ్స॒హస్ర॑దఖ్షిణమ్ ॥ 42 ॥
(ప్ర॒వ॒ణం – విఀష్ణు॒- ర్వా ఇ॒ద- మి॒ద – మ॒హం – యోఀ – భ॑వ॒ – త్యేక॑ విగ్ంశతిశ్చ) (అ. 12)
దే॒వా వై రా॑జ॒న్యా᳚-జ్జాయ॑మానా-దబిభయు॒-స్తమ॒న్తరే॒వ సన్త॒-న్దామ్నా ఽపౌ᳚మ్భ॒న్-థ్స వా ఏ॒షో-ఽపో᳚బ్ధో జాయతే॒ య-ద్రా॑జ॒న్యో॑ యద్వా ఏ॒షో-ఽన॑పోబ్ధో॒ జాయే॑త వృ॒త్రా-న్ఘ్నగ్గ్ శ్చ॑రే॒ద్య-ఙ్కా॒మయే॑త రాజ॒న్య॑మన॑పోబ్ధో జాయేత వృ॒త్రా-న్ఘ్నగ్గ్ శ్చ॑రే॒దితి॒ తస్మా॑ ఏ॒తమై᳚న్ద్రా బార్హస్ప॒త్య-ఞ్చ॒రు-న్నిర్వ॑పేదై॒న్ద్రో వై రా॑జ॒న్యో᳚ బ్రహ్మ॒ బృహ॒స్పతి॒ ర్బ్రహ్మ॑ణై॒వైన॒-న్దామ్నో॒-ఽపోమ్భ॑నా-న్ముఞ్చతి హిర॒ణ్మయ॒-న్దామ॒ దఖ్షి॑ణా సా॒ఖ్షాదే॒వైన॒-న్దామ్నో॒-ఽపోమ్భ॑నా-న్ముఞ్చతి ॥ 43 ॥
(ఏ॒నం॒ – ద్వాద॑శ చ) (అ. 13)
నవో॑నవో భవతి॒ జాయ॑మా॒నో-ఽహ్నా᳚-ఙ్కే॒తురు॒షసా॑ మే॒త్యగ్రే᳚ । భా॒గ-న్దే॒వేభ్యో॒ విద॑ధాత్యా॒య-న్ప్రచ॒న్ద్రమా᳚స్తిరతి దీ॒ర్ఘమాయుః॑ ॥ యమా॑ది॒త్యా అ॒గ్ం॒శుమా᳚ప్యా॒యయ॑న్తి॒ యమఖ్షి॑త॒-మఖ్షి॑తయః॒ పిబ॑న్తి । తేన॑ నో॒ రాజా॒ వరు॑ణో॒ బృహ॒స్పతి॒రా ప్యా॑యయన్తు॒ భువ॑నస్య గో॒పాః ॥ప్రాచ్యా᳚-న్ది॒శి త్వమి॑న్ద్రాసి॒ రాజో॒తోదీ᳚చ్యాం-వృఀత్రహన్ వృత్ర॒హా-ఽసి॑ । యత్ర॒ యన్తి॑ స్రో॒త్యాస్త- [యన్తి॑ స్రో॒త్యాస్తత్, జి॒త-న్తే॑] 44
-జ్జి॒త-న్తే॑ దఖ్షిణ॒తో వృ॑ష॒భ ఏ॑ధి॒ హవ్యః॑ ॥ ఇన్ద్రో॑ జయాతి॒ న పరా॑ జయాతా అధిరా॒జో రాజ॑సు రాజయాతి । విశ్వా॒ హి భూ॒యాః పృత॑నా అభి॒ష్టీరు॑ప॒సద్యో॑ నమ॒స్యో॑ యథా-ఽస॑త్ ॥ అ॒స్యేదే॒వ ప్రరి॑రిచే మహి॒త్వ-న్ది॒వః పృ॑థి॒వ్యాః పర్య॒న్తరి॑ఖ్షాత్ । స్వ॒రాడిన్ద్రో॒ దమ॒ ఆ వి॒శ్వగూ᳚ర్త-స్స్వ॒రిరమ॑త్రో వవఖ్షే॒ రణా॑య ॥ అ॒భి త్వా॑ శూర నోను॒మో-ఽదు॑గ్ధా ఇవ ధే॒నవః॑ । ఈశా॑న- [ఈశా॑నమ్, అ॒స్య] 45
-మ॒స్య జగ॑త-స్సువ॒ర్దృశ॒మీశా॑నమిన్ద్ర త॒స్థుషః॑ ॥ త్వామిద్ధి హవా॑మహే సా॒తా వాజ॑స్య కా॒రవః॑ । త్వాం-వృఀ॒త్రేష్వి॑న్ద్ర॒ సత్ప॑తి॒-న్నర॒స్త్వా-ఙ్కాష్ఠా॒స్వర్వ॑తః ॥ యద్ద్యావ॑ఇన్ద్రతేశ॒తగ్ం శ॒త-మ్భూమీ॑రు॒త స్యుః । న త్వా॑ వజ్రిన్-థ్స॒హస్ర॒గ్ం॒ సూర్యా॒ అను॒ న జా॒తమ॑ష్ట॒ రోద॑సీ ॥ పిబా॒ సోమ॑మిన్ద్ర॒ మన్ద॑తు త్వా॒ యన్తే॑ సు॒షావ॑ హర్య॒శ్వాద్రిః॑ । 46
సో॒తుర్బా॒హుభ్యా॒గ్ం॒ సుయ॑తో॒ నార్వా᳚ ॥ రే॒వతీ᳚ర్న-స్సధ॒మాద॒ ఇన్ద్రే॑ సన్తు తు॒వివా॑జాః । ఖ్షు॒మన్తో॒ యాభి॒ర్మదే॑మ ॥ ఉద॑గ్నే॒ శుచ॑య॒స్తవ॒ , వి జ్యోతి॒షో,దు॒ త్య-ఞ్జా॒తవే॑దసగ్ంస॒ప్త త్వా॑ హ॒రితో॒ రథే॒ వహ॑న్తి దేవ సూర్య । శో॒చిష్కే॑శం-విఀచఖ్షణ ॥ చి॒త్ర-న్దే॒వానా॒ముద॑గా॒దనీ॑క॒-ఞ్చఖ్షు॑ర్మి॒త్రస్య॒ వరు॑ణస్యా॒-ఽగ్నేః । ఆ-ఽప్రా॒ ద్యావా॑పృథి॒వీ అ॒న్తరి॑ఖ్ష॒గ్ం॒ సూర్య॑ ఆ॒త్మా జగ॑తస్త॒స్థుష॑- [జగ॑తస్త॒స్థుషః॑, చ ।] 47
-శ్చ ॥ విశ్వే॑ దే॒వా ఋ॑తా॒వృధ॑ ఋ॒తుభి॑ర్-హవన॒శ్రుతః॑ । జు॒షన్తాం॒-యుఀజ్య॒-మ్పయః॑ ॥ విశ్వే॑ దేవా-శ్శృణు॒తేమగ్ం హవ॑-మ్మే॒ యే అ॒న్తరి॑ఖ్షే॒ య ఉప॒ ద్యవి॒ష్ఠ । యే అ॑గ్నిజి॒హ్వా ఉ॒త వా॒ యజ॑త్రా ఆ॒సద్యా॒స్మి-న్బ॒ర్॒హిషి॑ మాదయద్ధ్వమ్ ॥ 48 ॥
(త – దీశా॑న॒ – మద్రి॑ – స్త॒స్థుష॑ – స్త్రి॒గ్ం॒శచ్చ॑) (అ. 14)
(దే॒వా మ॑ను॒ష్యా॑ – దేవసు॒రా అ॑బ్రువన్ – దేవాసు॒రాస్తేషా᳚-ఙ్గాయ॒త్రీ – ప్ర॒జాప॑తి॒స్తా యత్రా-ఽ – గ్నే॒ గోభిః॑ – చి॒త్రయా॑ – మారు॒తం – దేవా॑ వసవ్యా॒ అగ్నే॑ – మారు॒తమితి॒ – దేవా॑ వసవ్యా॒ దేవా᳚-శ్శర్మణ్యాః॒ – సర్వా॑ణి॒ – త్వష్టా॑ హ॒తపు॑త్రో – దే॒వా వై రా॑జ॒న్యా᳚న్ – నవో॑నవ॒ – శ్చతు॑ర్దశ )
(దే॒వా మ॑ను॒ష్యాః᳚ – ప్ర॒జా-మ్ప॒శున్ – దేవా॑ వసవ్యాః – పరిద॒ధ్యది॒ద- మస్మ్య॒ – ష్టా చ॑త్వారిగ్ంశత్ )
(దే॒వా మ॑ను॒ష్యా॑, మాదయధ్వం)
॥ హరిః॑ ఓమ్ ॥
॥ కృష్ణ యజుర్వేదీయ తైత్తిరీయ సంహితాయా-న్ద్వితీయకాణ్డే చతుర్థః ప్రశ్న-స్సమాప్తః ॥