కృష్ణ యజుర్వేదీయ తైత్తిరీయ సంహితాయా-న్ద్వితీయకాణ్డే షష్ఠః ప్రశ్నః – అవశిష్టకర్మాభిధానం
ఓ-న్నమః పరమాత్మనే, శ్రీ మహాగణపతయే నమః,
శ్రీ గురుభ్యో నమః । హ॒రిః॒ ఓమ్ ॥
స॒మిధో॑ యజతి వస॒న్తమే॒వర్తూ॒నామవ॑ రున్ధే॒ తనూ॒నపా॑తం-యఀజతి గ్రీ॒ష్మమే॒వావ॑ రున్ధ ఇ॒డో య॑జతి వ॒ర్॒షా ఏ॒వావ॑ రున్ధే బ॒ర్॒హిర్య॑జతి శ॒రద॑మే॒వావ॑ రున్ధే స్వాహాకా॒రం-యఀ ॑జతి హేమ॒న్తమే॒వావ॑ రున్ధే॒ తస్మా॒-థ్స్వాహా॑కృతా॒ హేమ॑-న్ప॒శవో-ఽవ॑ సీదన్తి స॒మిధో॑ యజత్యు॒షస॑ ఏ॒వ దే॒వతా॑నా॒మవ॑ రున్ధే॒ తనూ॒నపా॑తం-యఀజతి య॒జ్ఞమే॒వావ॑ రున్ధ [య॒జ్ఞమే॒వావ॑ రున్ధ, ఇ॒డో య॑జతి] 1
ఇ॒డో య॑జతి ప॒శూనే॒వావ॑ రున్ధే బ॒ర్హిర్య॑జతి ప్ర॒జామే॒వావ॑ రున్ధే స॒మాన॑యత ఉప॒భృత॒స్తేజో॒ వా ఆజ్య॑-మ్ప్ర॒జా బ॒ర్॒హిః ప్ర॒జాస్వే॒వ తేజో॑ దధాతి స్వాహాకా॒రం-యఀ ॑జతి॒ వాచ॑మే॒వావ॑ రున్ధే॒ దశ॒ స-మ్ప॑ద్యన్తే॒ దశా᳚ఖ్షరా వి॒రాడన్నం॑-విఀ॒రాడ్వి॒రాజై॒ వాన్నాద్య॒మవ॑ రున్ధే స॒మిధో॑ యజత్య॒స్మిన్నే॒వ లో॒కే ప్రతి॑తిష్ఠతి॒ తనూ॒నపా॑తం-యఀజతి [ ] 2
య॒జ్ఞ ఏ॒వాన్తరి॑ఖ్షే॒ ప్రతి॑ తిష్ఠతీ॒డో య॑జతి ప॒శుష్వే॒వ ప్రతి॑తిష్ఠతి బ॒ర॒ఃఇర్య॑జతి॒ య ఏ॒వ దే॑వ॒యానాః॒ పన్థా॑న॒స్తేష్వే॒వ ప్రతి॑తిష్ఠతి స్వాహాకా॒రం-యఀ ॑జతి సువ॒ర్గ ఏ॒వ లో॒కే ప్రతి॑ తిష్ఠత్యే॒తావ॑న్తో॒ వై దే॑వలో॒కాస్తేష్వే॒వ య॑థాపూ॒ర్వ-మ్ప్రతి॑తిష్ఠతి దేవాసు॒రా ఏ॒షు లో॒కేష్వ॑స్పర్ధన్త॒ తే దే॒వాః ప్ర॑యా॒జైరే॒భ్యో లో॒కేభ్యో ఽసు॑రా॒-న్ప్రాణు॑దన్త॒ త-త్ప్ర॑యా॒జానా᳚- [త-త్ప్ర॑యా॒జానా᳚మ్, ప్ర॒యా॒జ॒త్వ-] 3
-మ్ప్రయాజ॒త్వం-యఀస్యై॒వం-విఀ॒దుషః॑ ప్రయా॒జా ఇ॒జ్యన్తే॒ ప్రైభ్యో లో॒కేభ్యో॒ భ్రాతృ॑వ్యాన్నుదతే ఽభి॒క్రామ॑-ఞ్జుహోత్య॒భిజి॑త్యై॒ యో వై ప్ర॑యా॒జానా᳚-మ్మిథు॒నం-వేఀద॒ ప్ర ప్ర॒జయా॑ ప॒శుభి॑ ర్మిథు॒నై ర్జా॑యతే స॒మిధో॑ బ॒హ్వీరి॑వ యజతి॒ తనూ॒నపా॑త॒మేక॑మివ మిథు॒న-న్తది॒డో బ॒హ్వీరి॑వ యజతి బ॒ర్॒హిరేక॑మివ మిథు॒న-న్తదే॒తద్వై ప్ర॑యా॒జానా᳚-మ్మిథు॒నం-యఀ ఏ॒వం-వేఀద॒ ప్ర [ ] 4
ప్ర॒జయా॑ ప॒శుభి॑ ర్మిథు॒నై ర్జా॑యతే దే॒వానాం॒-వాఀ అని॑ష్టా దే॒వతా॒ ఆస॒న్నథాసు॑రా య॒జ్ఞమ॑జిఘాగ్ం స॒-న్తే దే॒వా గా॑య॒త్రీం-వ్యౌఀ ॑హ॒-న్పఞ్చా॒ఖ్షరా॑ణి ప్రా॒చీనా॑ని॒ త్రీణి॑ ప్రతీ॒చీనా॑ని॒ తతో॒ వర్మ॑ య॒జ్ఞాయాభ॑వ॒ద్వర్మ॒ యజ॑మానాయ॒ య-త్ప్ర॑యాజానూయా॒జా ఇ॒జ్యన్తే॒ వర్మై॒వ తద్య॒జ్ఞాయ॑ క్రియతే॒ వర్మ॒ యజ॑మానాయ॒ భ్రాతృ॑వ్యాభిభూత్యై॒ తస్మా॒-ద్వరూ॑థ-మ్పు॒రస్తా॒-ద్వర్షీ॑యః ప॒శ్చాద్ధ్రసీ॑యో దే॒వా వై పు॒రా రఖ్షో᳚భ్య॒ [పు॒రా రఖ్షో᳚భ్యః, ఇతి॑ స్వాహాకా॒రేణ॑] 5
ఇతి॑ స్వాహాకా॒రేణ॑ ప్రయా॒జేషు॑ య॒జ్ఞగ్ం స॒గ్గ్॒స్థాప్య॑మపశ్య॒-న్తగ్గ్ స్వా॑హాకా॒రేణ॑ ప్రయా॒జేషు॒ సమ॑స్థాపయ॒న్ వి వా ఏ॒త-ద్య॒జ్ఞ-ఞ్ఛి॑న్దన్తి॒ య-థ్స్వా॑హాకా॒రేణ॑ ప్రయా॒జేషు॑ సగ్గ్స్థా॒పయ॑న్తి ప్రయా॒జాని॒ష్ట్వా హ॒వీగ్ష్య॒భి ఘా॑రయతి య॒జ్ఞస్య॒ సన్త॑త్యా॒ అథో॑ హ॒విరే॒వాక॒రథో॑ యథాపూ॒ర్వముపై॑తి పి॒తా వై ప్ర॑యా॒జాః ప్ర॒జా-ఽనూ॑యా॒జా య-త్ప్ర॑యా॒జాని॒ష్ట్వా హ॒వీగ్ష్య॑భిఘా॒రయ॑తి పి॒తైవ త-త్పు॒త్రేణ॒ సాధా॑రణ- [సాధా॑రణమ్, కు॒రు॒తే॒ తస్మా॑దాహు॒-] 6
-ఙ్కురుతే॒ తస్మా॑దాహు॒-ర్యశ్చై॒వం-వేఀద॒ యశ్చ॒ న క॒థా పు॒త్రస్య॒ కేవ॑ల-ఙ్క॒థా సాధా॑రణ-మ్పి॒తురిత్యస్క॑న్నమే॒వ తద్య-త్ప్ర॑యా॒జేష్వి॒ష్టేషు॒ స్కన్ద॑తి గాయ॒త్ర్యే॑వ తేన॒ గర్భ॑-న్ధత్తే॒ సా ప్ర॒జా-మ్ప॒శూన్. యజ॑మానాయ॒ ప్రజ॑నయతి ॥ 7 ॥
(య॒జ॒తి॒ య॒జ్ఞామే॒వావ॑ రున్ధే॒ – తనూ॒నపా॑తం-యఀజతి – ప్రయా॒జానా॑ ట్ట మే॒వం-వేఀద॒ ప్ర – రఖ్షో᳚భ్యః॒ – సాధా॑రణం॒ – పఞ్చ॑త్రిగ్ంశచ్చ ) (అ. 1)
చఖ్షు॑షీ॒ వా ఏ॒తే య॒జ్ఞస్య॒ యదాజ్య॑భాగౌ॒ యదాజ్య॑భాగౌ॒ యజ॑తి॒ చఖ్షు॑షీ ఏ॒వ త-ద్య॒జ్ఞస్య॒ ప్రతి॑ దధాతి పూర్వా॒ర్ధే జు॑హోతి॒ తస్మా᳚-త్పూర్వా॒ర్ధే చఖ్షు॑షీ ప్ర॒బాహు॑గ్-జుహోతి॒ తస్మా᳚-త్ప్ర॒బాహు॒క్చఖ్షు॑షీ దేవలో॒కం-వాఀ అ॒గ్నినా॒ యజ॑మా॒నో-ఽను॑ పశ్యతి పితృలో॒కగ్ం సోమే॑నోత్తరా॒ర్ధే᳚ ఽగ్నయే॑ జుహోతి దఖ్షిణా॒ర్ధే సోమా॑యై॒వమి॑వ॒ హీమౌ లో॒కావ॒నయో᳚ ర్లో॒కయో॒రను॑ఖ్యాత్యై॒ రాజా॑నౌ॒ వా ఏ॒తౌ దే॒వతా॑నాం॒- [దే॒వతా॑నామ్, యద॒గ్నీషోమా॑వన్త॒రా] 8
యఀద॒గ్నీషోమా॑వన్త॒రా దే॒వతా॑ ఇజ్యేతే దే॒వతా॑నాం॒-విఀధృ॑త్యై॒ తస్మా॒-ద్రాజ్ఞా॑ మను॒ష్యా॑ విధృ॑తా బ్రహ్మవా॒దినో॑ వదన్తి॒ కి-న్త-ద్య॒జ్ఞే యజ॑మానః కురుతే॒ యేనా॒న్యతో॑దతశ్చ ప॒శూ-న్దా॒ధా-రో॑భ॒యతో॑దత॒-శ్చేత్యృచ॑-మ॒నూచ్యా ఽఽజ్య॑భాగస్య జుషా॒ణేన॑ యజతి॒ తేనా॒న్యతో॑దతో దాధా॒రర్చ॑మ॒నూచ్య॑ హ॒విష॑ ఋ॒చా య॑జతి॒ తేనో॑భ॒యతో॑దతో దాధార మూర్ధ॒న్వతీ॑ పురో-ఽనువా॒క్యా॑ భవతి మూ॒ర్ధాన॑మే॒వైనగ్ం॑ సమా॒నానా᳚-ఙ్కరోతి [ ] 9
ని॒యుత్వ॑త్యా యజతి॒ భ్రాతృ॑వ్యస్యై॒వ ప॒శూ-న్ని యు॑వతే కే॒శినగ్ం॑హ దా॒ర్భ్య-ఙ్కే॒శీ సాత్య॑కామిరువాచ స॒ప్తప॑దా-న్తే॒ శక్వ॑రీ॒గ్॒ శ్వో య॒జ్ఞే ప్ర॑యో॒క్తాసే॒ యస్యై॑ వీ॒ర్యే॑ణ॒ ప్ర జా॒తా-న్భ్రాతృ॑వ్యాన్ను॒దతే॒ ప్రతి॑ జని॒ష్యమా॑ణా॒న్॒. యస్యై॑ వీ॒ర్యే॑ణో॒భయో᳚ ర్లో॒కయో॒ ర్జ్యోతి॑ ర్ధ॒త్తే యస్యై॑ వీ॒ర్యే॑ణ పూర్వా॒ర్ధేనా॑న॒డ్వా-న్భు॒నక్తి॑ జఘనా॒ర్ధేన॑ ధే॒నురితి॑ పు॒రస్తా᳚ల్లఖ్ష్మా పురో-ఽనువా॒క్యా॑ భవతి జా॒తానే॒వ భ్రాతృ॑వ్యా॒-న్ప్రణు॑దత ఉ॒పరి॑ష్టాల్లఖ్ష్మా [ ] 10
యా॒జ్యా॑ జని॒ష్యమా॑ణానే॒వ ప్రతి॑నుదతే పు॒రస్తా᳚ల్లఖ్ష్మా పురో-ఽనువా॒క్యా॑ భవత్య॒స్మిన్నే॒వ లో॒కే జ్యోతి॑ర్ధత్త ఉ॒పరి॑ష్టాల్లఖ్ష్మా యా॒జ్యా॑-ఽముష్మి॑న్నే॒వ లో॒కే జ్యోతి॑ర్ధత్తే॒ జ్యోతి॑ష్మన్తావస్మా ఇ॒మౌ లో॒కౌ భ॑వతో॒ య ఏ॒వం-వేఀద॑ పు॒రస్తా᳚ల్లఖ్ష్మా పురో-ఽనువా॒క్యా॑ భవతి॒ తస్మా᳚-త్పూర్వా॒ర్ధేనా॑న॒డ్వా-న్భు॑నక్త్యు॒పరి॑ష్టాల్లఖ్ష్మా యా॒జ్యా॑ తస్మా᳚జ్జఘనా॒ర్ధేన॑ ధే॒నుర్య ఏ॒వం-వేఀద॑ భు॒ఙ్క్త ఏ॑నమే॒తౌ వజ్ర॒ ఆజ్యం॒-వఀజ్ర॒ ఆజ్య॑భాగౌ॒ [ఆజ్య॑భాగౌ॒, వజ్రో॑] 11
వజ్రో॑ వషట్కా॒రస్త్రి॒వృత॑మే॒వ వజ్రగ్ం॑ స॒మ్భృత్య॒ భ్రాతృ॑వ్యాయ॒ ప్ర హ॑ర॒త్యచ్ఛ॑మ్బట్కార-మప॒గూర్య॒ వష॑ట్కరోతి॒ స్తృత్యై॑ గాయ॒త్రీ పు॑రో-ఽనువా॒క్యా॑ భవతి త్రి॒ష్టుగ్ యా॒జ్యా᳚ బ్రహ్మ॑న్నే॒వ ఖ్ష॒త్రమ॒న్వార॑-మ్భయతి॒ తస్మా᳚ద్బ్రాహ్మ॒ణో ముఖ్యో॒ ముఖ్యో॑ భవతి॒ య ఏ॒వం-వేఀద॒ ప్రైవైన॑-మ్పురో-ఽనువా॒క్య॑యా ఽఽహ॒ ప్రణ॑యతి యా॒జ్య॑యా గ॒మయ॑తి వషట్కా॒రేణైవైన॑-మ్పురో-ఽనువా॒క్య॑యా దత్తే॒ ప్రయ॑చ్ఛతి యా॒జ్య॑యా॒ ప్రతి॑ [యా॒జ్య॑యా॒ ప్రతి॑, వ॒ష॒ట్కా॒రేణ॑] 12
వషట్కా॒రేణ॑ స్థాపయతి త్రి॒పదా॑ పురో-ఽనువా॒క్యా॑ భవతి॒ త్రయ॑ ఇ॒మే లో॒కా ఏ॒ష్వే॑వ లో॒కేషు॒ ప్రతి॑తిష్ఠతి॒ చతు॑ష్పదా యా॒జ్యా॑ చతు॑ష్పద ఏ॒వ ప॒శూనవ॑ రున్ధే ద్వ్యఖ్ష॒రో వ॑షట్కా॒రో ద్వి॒పా-ద్యజ॑మానః ప॒శుష్వే॒వోపరి॑ష్టా॒-త్ప్రతి॑తిష్ఠతి గాయ॒త్రీ పు॑రో-ఽనువా॒క్యా॑ భవతి త్రి॒ష్టుగ్ యా॒జ్యై॑షా వై స॒ప్తప॑దా॒ శక్వ॑రీ॒ యద్వా ఏ॒తయా॑ దే॒వా అశి॑ఖ్ష॒-న్తద॑శక్నువ॒న్॒. య ఏ॒వం-వేఀద॑ శ॒క్నోత్యే॒వ యచ్ఛిఖ్ష॑తి ॥ 13 ॥
(దే॒వతా॑నాం – కరోత్యు॒ – పరి॑ష్టాల్ల॒ఖ్ష్మా – ఽఽజ్య॑భాగౌ॒ – ప్రతి॑ – శ॒క్రోత్యే॒వ – ద్వే చ॑ ) (అ. 2)
ప్ర॒జాప॑తి ర్దే॒వేభ్యో॑ య॒జ్ఞాన్ వ్యాది॑శ॒-థ్స ఆ॒త్మన్నాజ్య॑మధత్త॒ త-న్దే॒వా అ॑బ్రువన్నే॒ష వావ య॒జ్ఞో యదాజ్య॒మప్యే॒వ నో-ఽత్రా॒స్త్వితి॒ సో᳚-ఽబ్రవీ॒-ద్యజాన్॑ వ॒ ఆజ్య॑భాగా॒వుప॑ స్తృణాన॒భి ఘా॑రయా॒నితి॒ తస్మా॒-ద్యజ॒న్త్యా-జ్య॑భాగా॒వుప॑ స్తృణన్త్య॒భి ఘా॑రయన్తి బ్రహ్మవా॒దినో॑ వదన్తి॒ కస్మా᳚-థ్స॒త్యా-ద్యా॒తయా॑మాన్య॒న్యాని॑ హ॒వీగ్-ష్యయా॑తయామ॒-మాజ్య॒మితి॑ ప్రాజాప॒త్య- [ప్రాజాప॒త్యమ్, ఇతి॑] 14
-మితి॑ బ్రూయా॒దయా॑తయామా॒ హి దే॒వానా᳚-మ్ప్ర॒జాప॑తి॒రితి॒ ఛన్దాగ్ం॑సి దే॒వేభ్యో-ఽపా᳚క్రామ॒-న్న వో॑-ఽభా॒గాని॑ హ॒వ్యం-వఀ ॑ఖ్ష్యామ॒ ఇతి॒ తేభ్య॑ ఏ॒త-చ్చ॑తురవ॒త్త-మ॑ధారయ-న్పురో-ఽనువా॒క్యా॑యై యా॒జ్యా॑యై దే॒వతా॑యై వషట్కా॒రాయ॒ యచ్చ॑తురవ॒త్త-ఞ్జు॒హోతి॒ ఛన్దాగ్॑స్యే॒వ త-త్ప్రీ॑ణాతి॒ తాన్య॑స్య ప్రీ॒తాని॑ దే॒వేభ్యో॑ హ॒వ్యం-వఀ ॑హ॒న్త్యఙ్గి॑రసో॒ వా ఇ॒త ఉ॑త్త॒మా-స్సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కమా॑య॒-న్తదృష॑యో యజ్ఞవా॒స్త్వ॑భ్య॒వాయ॒-న్తే॑- [యజ్ఞవా॒స్త్వ॑భ్య॒వాయ॒-న్తే, అ॒ప॒శ్య॒-న్పు॒రో॒డాశ॑-] 15
-ఽపశ్య-న్పురో॒డాశ॑-ఙ్కూ॒ర్మ-మ్భూ॒తగ్ం సర్ప॑న్త॒-న్తమ॑బ్రువ॒న్నిన్ద్రా॑య ధ్రియస్వ॒ బృ॒హస్పత॑యే ధ్రియస్వ॒ విశ్వే᳚భ్యో దే॒వేభ్యో᳚ ధ్రియ॒స్వేతి॒ స నాద్ధ్రి॑యత॒ తమ॑బ్రువన్న॒గ్నయే᳚ ధ్రియ॒స్వేతి॒ సో᳚-ఽగ్నయే᳚-ఽద్ధ్రియత॒ యదా᳚గ్నే॒యో᳚- ఽష్టాక॑పాలో- ఽమావా॒స్యా॑యా-ఞ్చ పౌర్ణమా॒స్యా-ఞ్చా᳚చ్యు॒తో భవ॑తి సువ॒ర్గస్య॑ లో॒కస్యా॒భిజి॑త్యై॒ తమ॑బ్రువన్ క॒థా-ఽహా᳚స్థా॒ ఇత్యను॑పాక్తో ఽభూవ॒మిత్య॑బ్రవీ॒-ద్యథా-ఽఖ్షో-ఽను॑పాక్తో॒- [-ఽను॑పాక్తః, అ॒వార్చ్ఛ॑త్యే॒వ-] 16
-ఽవార్చ్ఛ॑త్యే॒వ-మవా॑-ఽఽర॒మిత్యు॒పరి॑ష్టా-ద॒భ్యజ్యా॒ధస్తా॒-దుపా॑నక్తి సువ॒ర్గస్య॑ లో॒కస్య॒ సమ॑ష్ట్యై॒ సర్వా॑ణి క॒పాలా᳚న్య॒భి ప్ర॑థయతి॒ తావ॑తః పురో॒డాశా॑న॒ముష్మి॑-ల్లోఀ॒కే॑-ఽభి జ॑యతి॒ యో విద॑గ్ధ॒-స్స నై॑ర్-ఋ॒తో యో-ఽశృ॑త॒-స్స రౌ॒ద్రో య-శ్శృ॒త-స్స సదే॑వ॒స్తస్మా॒దవి॑దహతా శృత॒కృన్త్య॑-స్సదేవ॒త్వాయ॒ భస్మ॑నా॒-ఽభి వా॑సయతి॒ తస్మా᳚న్మా॒గ్ం॒ సేనాస్థి॑ ఛ॒న్నం-వేఀ॒దేనా॒భి వా॑సయతి॒ తస్మా॒- [తస్మా᳚త్, కేశై॒-] 17
-త్కేశై॒-శ్శిర॑-శ్ఛ॒న్న-మ్ప్రచ్యు॑తం॒-వాఀ ఏ॒తద॒స్మా-ల్లో॒కాదగ॑త-న్దేవలో॒కం-యఀచ్ఛృ॒తగ్ం హ॒విరన॑భిఘారిత-మభి॒ఘార్యో-ద్వా॑సయతి దేవ॒త్రైవైన॑-ద్గమయతి॒ యద్యేక॑-ఙ్క॒పాల॒-న్నశ్యే॒దేకో॒ మాస॑-స్సంవఀథ్స॒రస్యాన॑వేత॒-స్స్యాదథ॒ యజ॑మానః॒ ప్రమీ॑యేత॒ య-ద్ద్వే నశ్యే॑తా॒-న్ద్వౌ మాసౌ॑ సంవఀథ్స॒రస్యాన॑వేతౌ॒ స్యాతా॒మథ॒ యజ॑మానః॒ ప్రమీ॑యేత స॒ఙ్ఖ్యాయో-ద్వా॑సయతి॒ యజ॑మానస్య [యజ॑మానస్య, గో॒పీ॒థాయ॒ యది॒] 18
గోపీ॒థాయ॒ యది॒ నశ్యే॑దాశ్వి॒న-న్ద్వి॑కపా॒ల-న్నిర్వ॑పే-ద్ద్యావాపృథి॒వ్య॑- మేక॑కపాలమ॒శ్వినౌ॒ వై దే॒వానా᳚-మ్భి॒షజౌ॒ తాభ్యా॑మే॒వాస్మై॑ భేష॒జ-ఙ్క॑రోతి ద్యావాపృథి॒వ్య॑ ఏక॑కపాలో భవత్య॒నయో॒ర్వా ఏ॒తన్న॑శ్యతి॒ యన్నశ్య॑- త్య॒నయో॑రే॒వైన॑-ద్విన్దతి॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యై ॥ 19 ॥
(ప్ర॒జా॒ప॒త్యం – తే – ఽఖ్షో-ఽను॑పాక్తో – వే॒దేనా॒భి వా॑సయతి॒ తస్మా॒–ద్యజ॑మానస్య॒ – ద్వాత్రిగ్ం॑శచ్చ) (అ. 3)
దే॒వస్య॑ త్వా సవి॒తుః ప్ర॑స॒వ ఇతి॒ స్ఫ్యమా ద॑త్తే॒ ప్రసూ᳚త్యా అ॒శ్వినో᳚ ర్బా॒హుభ్యా॒మిత్యా॑హా॒-శ్వినౌ॒ హి దే॒వానా॑మద్ధ్వ॒ర్యూ ఆస్తా᳚-మ్పూ॒ష్ణో హస్తా᳚భ్యా॒మిత్యా॑హ॒ యత్యై॑ శ॒తభృ॑ష్టిరసి వానస్ప॒త్యో ద్వి॑ష॒తో వ॒ధ ఇత్యా॑హ॒ వజ్ర॑మే॒వ త-థ్సగ్గ్శ్య॑తి॒ భ్రాతృ॑వ్యాయ ప్రహరి॒ష్యన్-థ్స్త॑మ్బ య॒జుర్-హ॑రత్యే॒తావ॑తీ॒ వై పృ॑థి॒వీ యావ॑తీ॒ వేది॒స్తస్యా॑ ఏ॒తావ॑త ఏ॒వ భ్రాతృ॑వ్య॒-న్నిర్భ॑జతి॒ [-నిర్భ॑జతి॒, తస్మా॒న్నాభా॒గ-] 20
తస్మా॒న్నాభా॒గ-న్నిర్భ॑జన్తి॒ త్రిర్హ॑రతి॒ త్రయ॑ ఇ॒మే లో॒కా ఏ॒భ్య ఏ॒వైనం॑-లోఀ॒కేభ్యో॒ నిర్భ॑జతి తూ॒ష్ణీ-ఞ్చ॑తు॒ర్థగ్ం హ॑ర॒త్యప॑రిమితాదే॒వైన॒-న్నిర్భ॑జ॒త్యుద్ధ॑న్తి॒ యదే॒వాస్యా॑ అమే॒ద్ధ్య-న్తదప॑ హ॒న్త్యుద్ధ॑న్తి॒ తస్మా॒దోష॑ధయః॒ పరా॑ భవన్తి॒ మూల॑-ఞ్ఛినత్తి॒ భ్రాతృ॑వ్యస్యై॒వ మూల॑-ఞ్ఛినత్తి పితృదేవ॒త్యా-ఽతి॑ఖా॒తేయ॑తీ-ఙ్ఖనతి ప్ర॒జాప॑తినా [ప్ర॒జాప॑తినా, యజ్ఞము॒ఖేన॒ సమ్మి॑తా॒మా] 21
యజ్ఞము॒ఖేన॒ సమ్మి॑తా॒మా ప్ర॑తి॒ష్ఠాయై॑ ఖనతి॒ యజ॑మానమే॒వ ప్ర॑తి॒ష్ఠా-ఙ్గ॑మయతి దఖ్షిణ॒తో వర్షీ॑యసీ-ఙ్కరోతి దేవ॒యజ॑నస్యై॒వ రూ॒పమ॑కః॒ పురీ॑షవతీ-ఙ్కరోతి ప్ర॒జావై ప॒శవః॒ పురీ॑ష-మ్ప్ర॒జయై॒వైన॑-మ్ప॒శుభిః॒ పురీ॑షవన్త-ఙ్కరో॒త్యుత్త॑ర-మ్పరిగ్రా॒హ-మ్పరి॑ గృహ్ణాత్యే॒తావ॑తీ॒ వై పృ॑థి॒వీ యావ॑తీ॒ వేది॒స్తస్యా॑ ఏ॒తావ॑త ఏ॒వ భ్రాతృ॑వ్య-న్ని॒ర్భజ్యా॒-ఽఽత్మన॒ ఉత్త॑ర-మ్పరిగ్రా॒హ-మ్పరి॑గృహ్ణాతి క్రూ॒రమి॑వ॒ వా [క్రూ॒రమి॑వ॒ వై, ఏ॒త-త్క॑రోతి॒] 22
ఏ॒త-త్క॑రోతి॒ యద్వేది॑-ఙ్క॒రోతి॒ ధా అ॑సి స్వ॒ధా అ॒సీతి॑ యోయుప్యతే॒ శాన్త్యై॒ ప్రోఖ్ష॑ణీ॒రా సా॑దయ॒త్యాపో॒ వై ర॑ఖ్షో॒ఘ్నీ రఖ్ష॑సా॒మప॑హత్యై॒ స్ఫ్యస్య॒వర్త్మన్᳚-థ్సాదయతి య॒జ్ఞస్య॒ సన్త॑త్యై॒య-న్ద్వి॒ష్యా-త్త-న్ధ్యా॑యేచ్ఛు॒చైవైన॑మర్పయతి ॥ 23 ॥
(భ॒జ॒తి॒ – ప్ర॒జాప॑తినే- వ॒ వై – త్రయ॑స్త్రిగ్ంశచ్చ) (అ. 4)
బ్ర॒హ్మ॒వా॒దినో॑ వదన్త్య॒ద్భిర్-హ॒వీగ్ంషి॒ ప్రౌఖ్షీః॒ కేనా॒ప ఇతి॒ బ్రహ్మ॒ణేతి॑ బ్రూయాద॒ద్భిర్-హ్యే॑వ హ॒వీగ్ంషి॑ ప్రో॒ఖ్షతి॒ బ్రహ్మ॑ణా॒-ఽప ఇ॒ద్ధ్మాబ॒ర్॒హిః ప్రోఖ్ష॑తి॒ మేద్ధ్య॑మే॒వైన॑-త్కరోతి॒ వేది॒-మ్ప్రోఖ్ష॑త్యృ॒ఖ్షా వా ॒షా-ఽలో॒మకా॑-ఽమే॒ద్ధ్యా య-ద్వేది॒ర్మేద్ధ్యా॑-మే॒వైనా᳚-ఙ్కరోతి ది॒వే త్వా॒-ఽన్తరి॑ఖ్షాయ త్వా పృథి॒వ్యై త్వేతి॑ బ॒ర్॒హి-రా॒సాద్య॒ ప్రో- [బ॒ర్॒హి-రా॒సాద్య॒ ప్ర, ఉఖ్ష॑త్యే॒భ్య] 24
-ఖ్ష॑త్యే॒భ్య ఏ॒వైన॑ల్లో॒కేభ్యః॒ ప్రోఖ్ష॑తి క్రూ॒రమి॑వ॒ వా ఏ॒త-త్క॑రోతి॒ య-త్ఖన॑త్య॒పో నిన॑యతి॒ శాన్త్యై॑ పు॒రస్తా᳚-త్ప్రస్త॒ర-ఙ్గృ॑హ్ణాతి॒ ముఖ్య॑మే॒వైన॑-ఙ్కరో॒తీయ॑న్త-ఙ్గృహ్ణాతి ప్ర॒జాప॑తినా యజ్ఞము॒ఖేన॒ సమ్మి॑త-మ్బ॒ర్॒హి-స్స్తృ॑ణాతి ప్ర॒జా వై బ॒ర్॒హిః పృ॑థి॒వీ వేదిః॑ ప్ర॒జా ఏ॒వ పృ॑థి॒వ్యా-మ్ప్రతి॑ష్ఠాపయ॒త్యన॑తిదృశ్ఞగ్గ్ స్తృణాతి ప్ర॒జయై॒వైన॑-మ్ప॒శుభి॒-రన॑తిదృశ్ఞ-ఙ్కరో॒- [-రన॑తిదృశ్ఞ-ఙ్కరోతి, ఉత్త॑ర-మ్బ॒ర్॒హిషః॑] 25
-త్యుత్త॑ర-మ్బ॒ర్॒హిషః॑ ప్రస్త॒రగ్ం సా॑దయతి ప్ర॒జా వై బ॒ర్॒హి ర్యజ॑మానః ప్రస్త॒రోయజ॑మాన-మే॒వాయ॑జమానా॒-దుత్త॑ర-ఙ్కరోతి॒ తస్మా॒-ద్యజ॑మా॒నో-ఽయ॑జమానా॒దుత్త॑రో॒-ఽన్తర్ద॑ధాతి॒ వ్యావృ॑త్త్యా అ॒నక్తి॑ హ॒విష్కృ॑తమే॒వైనగ్ం॑ సువ॒ర్గం-లోఀ॒క-ఙ్గ॑మయతిత్రే॒ధా-ఽన॑క్తి॒ త్రయ॑ ఇ॒మే లో॒కా ఏ॒భ్య ఏ॒వైనం॑-లోఀ॒కేభ్యో॑-ఽనక్తి॒ న ప్రతి॑ శృణాతి॒య-త్ప్ర॑తిశృణీ॒యాదనూ᳚ర్ధ్వ-మ్భావుకం॒-యఀజ॑మానస్య స్యాదు॒పరీ॑వ॒ ప్ర హ॑ర- [ప్ర హ॑రతి, ఉ॒పరీ॑వ॒ హి] 26
-త్యు॒పరీ॑వ॒ హి సు॑వ॒ర్గో లో॒కో నియ॑చ్ఛతి॒ వృష్టి॑మే॒వాస్మై॒ నియ॑చ్ఛతి॒ నాత్య॑గ్ర॒-మ్ప్ర హ॑రే॒ద్యదత్య॑గ్ర-మ్ప్ర॒హరే॑ద-త్యాసా॒రిణ్య॑ద్ధ్వ॒ర్యో-ర్నాశు॑కా స్యా॒న్న పు॒రస్తా॒-త్ప్రత్య॑స్యే॒ద్య-త్పు॒రస్తా᳚-త్ప్ర॒త్యస్యే᳚-థ్సువ॒ర్గాల్లో॒కా-ద్యజ॑మాన॒-మ్ప్రతి॑ నుదే॒-త్ప్రాఞ్చ॒-మ్ప్రహ॑రతి॒ యజ॑మానమే॒వ సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒క-ఙ్గ॑మయతి॒ న విష్వ॑ఞ్చం॒-విఀ యు॑యా॒-ద్య-ద్విష్వ॑ఞ్చం-విఀయు॒యా- [-వియు॒యాత్, స్త్ర్య॑స్య జాయేతో॒ర్ధ్వ-] 27
-థ్స్త్ర్య॑స్య జాయేతో॒ర్ధ్వ-ముద్యౌ᳚త్యూ॒ర్ధ్వమి॑వ॒ హి పు॒గ్ం॒సః పుమా॑నే॒వాస్య॑ జాయతే॒ య-థ్స్ఫ్యేన॑ వోపవే॒షేణ॑ వా యోయు॒ప్యేత॒ స్తృతి॑రే॒వాస్య॒ సా హస్తే॑న యోయుప్యతే॒ యజ॑మానస్య గోపీ॒థాయ॑ బ్రహ్మవా॒దినో॑ వదన్తి॒ కిం-యఀ॒జ్ఞస్య॒ యజ॑మాన॒ ఇతి॑ ప్రస్త॒ర ఇతి॒ తస్య॒ క్వ॑ సువ॒ర్గో లో॒క ఇత్యా॑హవ॒నీయ॒ ఇతి॑ బ్రూయా॒ద్య-త్ప్ర॑స్త॒రమా॑హవ॒నీయే᳚ ప్ర॒హర॑తి॒ యజ॑మానమే॒వ [యజ॑మానమే॒వ, సు॒వ॒ర్గం-లోఀ॒క-ఙ్గ॑మయతి॒] 28
సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒క-ఙ్గ॑మయతి॒ వి వా ఏ॒త-ద్యజ॑మానో లిశతే॒ య-త్ప్ర॑స్త॒రం-యోఀ ॑యు॒ప్యన్తే॑ బ॒ర్॒హిరను॒ ప్రహ॑రతి॒ శాన్త్యా॑ అనారమ్భ॒ణ ఇ॑వ॒ వా ఏ॒తర్హ్య॑ద్ధ్వ॒ర్యు-స్స ఈ᳚శ్వ॒రో వే॑ప॒నో భవి॑తోర్ధ్రు॒వా ఽసీతీ॒మామ॒భి మృ॑శతీ॒యం-వైఀ ధ్రు॒వా-ఽస్యామే॒వ ప్రతి॑తిష్ఠతి॒ న వే॑ప॒నో భ॑వ॒త్యగా(3)న॑గ్నీ॒దిత్యా॑హ॒ యద్బ్రూ॒యాద-గ॑న్న॒గ్నిరిత్య॒ -గ్నావ॒గ్ని-ఙ్గ॑మయే॒న్ని ర్యజ॑మానగ్ం సువ॒ర్గాల్లో॒కా-ద్భ॑జే॒దగ॒న్నిత్యే॒వ బ్రూ॑యా॒-ద్యజ॑మానమే॒వ సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒క-ఙ్గ॑మయతి ॥ 29 ॥
(ఆ॒సాద్య॒ ప్రా – న॑తిదృశ్ఞ-ఙ్కరోతి – హరతి – వియు॒యా–ద్యజ॑మానమే॒వా-ఽగ్నిరితి॑ – స॒ప్తద॑శ చ ) (అ. 5)
అ॒గ్నేస్త్రయో॒ జ్యాయాగ్ం॑సో॒ భ్రాత॑ర ఆస॒-న్తే దే॒వేభ్యో॑ హ॒వ్యం-వఀహ॑న్తః॒ ప్రామీ॑యన్త॒ సో᳚-ఽగ్నిర॑బిభేది॒త్థం-వాఀవ స్య ఆర్తి॒మా-ఽరి॑ష్య॒తీతి॒ స నిలా॑యత॒ సో॑-ఽపః ప్రావి॑శ॒-త్త-న్దే॒వతాః॒ ప్రైష॑మైచ్ఛ॒-న్త-మ్మథ్స్యః॒ ప్రాబ్ర॑వీ॒-త్తమ॑శపద్ధి॒యాధి॑యా త్వా వద్ధ్యాసు॒ర్యో మా॒ ప్రావో॑చ॒ ఇతి॒ తస్మా॒న్మథ్స్య॑-న్ధి॒యాధి॑యా ఘ్నన్తి శ॒ప్తో [శ॒ప్తః, హి] 30
హి తమన్వ॑విన్ద॒-న్తమ॑ బ్రువ॒న్నుప॑ న॒ ఆ వ॑ర్తస్వ హ॒వ్య-న్నో॑ వ॒హేతి॒ సో᳚-ఽబ్రవీ॒ద్వరం॑-వృఀణై॒ యదే॒వ గృ॑హీ॒తస్యాహు॑తస్యబహిః పరి॒ధి స్కన్దా॒-త్తన్మే॒ భ్రాతృ॑ణా-మ్భాగ॒ధేయ॑మస॒దితి॒ తస్మా॒ద్య-ద్గృ॑హీ॒తస్యాహు॑తస్య బహిః పరి॒ధి స్కన్ద॑తి॒ తేషా॒-న్త-ద్భా॑గ॒ధేయ॒-న్తానే॒వ తేన॑ ప్రీణాతి పరి॒ధీ-న్పరి॑ దధాతి॒ రఖ్ష॑సా॒మప॑హత్యై॒ సగ్గ్ స్ప॑ర్శయతి॒ [సగ్గ్ స్ప॑ర్శయతి, రఖ్ష॑సా॒-] 31
రఖ్ష॑సా॒-మన॑న్వవచారాయ॒ న పు॒రస్తా॒-త్పరి॑ దధాత్యాది॒త్యో హ్యే॑వోద్య-న్పు॒రస్తా॒-ద్రఖ్షాగ్॑స్యప॒హన్త్యూ॒ర్ధ్వే స॒మిధా॒వా ద॑ధాత్యు॒పరి॑ష్టాదే॒వ రఖ్షా॒గ్॒స్యప॑ హన్తి॒ యజు॑షా॒-ఽన్యా-న్తూ॒ష్ణీమ॒న్యా-మ్మి॑థున॒త్వాయ॒ ద్వే ఆ ద॑ధాతి ద్వి॒పా-ద్యజ॑మానః॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యై బ్రహ్మవా॒దినో॑ వదన్తి॒ స త్వై య॑జేత॒ యో య॒జ్ఞస్యా-ఽఽర్త్యా॒ వసీ॑యా॒న్-థ్స్యాదితి॒ భూప॑తయే॒ స్వాహా॒ భువ॑నపతయే॒ స్వాహా॑ భూ॒తానా॒- [భూ॒తానా᳚మ్, పత॑యే॒ స్వాహేతి॑] 32
-మ్పత॑యే॒ స్వాహేతి॑ స్క॒న్నమను॑ మన్త్రయేత య॒జ్ఞస్యై॒వ తదార్త్యా॒ యజ॑మానో॒ వసీ॑యా-న్భవతి॒ భూయ॑సీ॒ర్॒హి దే॒వతాః᳚ ప్రీ॒ణాతి॑ జా॒మి వా ఏ॒త-ద్య॒జ్ఞస్య॑ క్రియతే॒ యద॒న్వఞ్చౌ॑ పురో॒డాశా॑ వుపాగ్ంశుయా॒జమ॑న్త॒రా య॑జ॒త్యజా॑మిత్వా॒యాథో॑ మిథున॒త్వాయా॒గ్నిర॒ముష్మి॑-ల్లోఀ॒క ఆసీ᳚-ద్య॒మో᳚-ఽస్మి-న్తే దే॒వా అ॑బ్రువ॒న్నేతే॒మౌ వి పర్యూ॑హా॒మేత్య॒న్నాద్యే॑న దే॒వా అ॒గ్ని- [దే॒వా అ॒గ్నిమ్, ఉ॒పామ॑న్త్రయన్త] 33
-ము॒పామ॑న్త్రయన్త రా॒జ్యేన॑ పి॒తరో॑ య॒మ-న్తస్మా॑ద॒గ్ని ర్దే॒వానా॑మన్నా॒దో య॒మః పి॑తృ॒ణాగ్ం రాజా॒ య ఏ॒వం-వేఀద॒ ప్రరా॒జ్యమ॒న్నాద్య॑-మాప్నోతి॒ తస్మా॑ ఏ॒త-ద్భా॑గ॒ధేయ॒-మ్ప్రాయ॑చ్ఛ॒న్॒. యద॒గ్నయే᳚ స్విష్ట॒కృతే॑-ఽవ॒ద్యన్తి॒ యద॒గ్నయే᳚ స్విష్ట॒కృతే॑ ఽవ॒ద్యతి॑ భాగ॒ధేయే॑నై॒వ త-ద్రు॒ద్రగ్ం సమ॑ర్ధయతి స॒కృ-థ్స॑కృ॒దవ॑ ద్యతి స॒కృది॑వ॒ హి రు॒ద్ర ఉ॑త్తరా॒ర్ధాదవ॑ ద్యత్యే॒షా వై రు॒ద్రస్య॒ [వై రు॒ద్రస్య॑, దిఖ్-స్వాయా॑మే॒వ] 34
దిఖ్-స్వాయా॑మే॒వ ది॒శి రు॒ద్ర-న్ని॒రవ॑దయతే॒ ద్విర॒భి ఘా॑రయతి చతురవ॒త్తస్యా-ఽఽప్త్యై॑ప॒శవో॒ వై పూర్వా॒ ఆహు॑తయ ఏ॒ష రు॒ద్రో యద॒గ్నిర్య-త్పూర్వా॒ ఆహు॑తీర॒భి జు॑హు॒యా-ద్రు॒ద్రాయ॑ ప॒శూనపి॑ దధ్యాదప॒శుర్యజ॑మాన-స్స్యాదతి॒హాయ॒ పూర్వా॒ ఆహు॑తీర్జుహోతి పశూ॒నా-ఙ్గో॑పీ॒థాయ॑ ॥ 35 ॥
(శ॒ప్తః – స్ప॑ర్శయతి – భూ॒తానా॑ – మ॒గ్నిగ్ం – రు॒ద్రస్య॑ – స॒ప్తత్రిగ్ం॑శచ్చ ) (అ. 6)
మనుః॑ పృథి॒వ్యా య॒జ్ఞియ॑మైచ్ఛ॒-థ్స ఘృ॒త-న్నిషి॑క్తమవిన్ద॒-థ్సో᳚-ఽబ్రవీ॒-త్కో᳚-ఽస్యేశ్వ॒రో య॒జ్ఞే-ఽపి॒ కర్తో॒రితి॒ తావ॑బ్రూతా-మ్మి॒త్రావరు॑ణౌ॒ గోరే॒వా-ఽఽవమీ᳚శ్వ॒రౌ కర్తో᳚-స్స్వ॒ ఇతి॒ తౌ తతో॒ గాగ్ం సమై॑రయతా॒గ్ం॒ సా యత్ర॑ యత్ర॒ న్యక్రా॑మ॒-త్తతో॑ ఘృ॒తమ॑పీడ్యత॒ తస్మా᳚-ద్ఘృ॒తప॑ద్యుచ్యతే॒ తద॑స్యై॒ జన్మోప॑హూతగ్ం రథన్త॒రగ్ం స॒హ పృ॑థి॒వ్యేత్యా॑హే॒ [స॒హ పృ॑థి॒వ్యేత్యా॑హ, ఇయం-వైఀ] 36
యం-వైఀ ర॑థన్త॒రమి॒మామే॒వ స॒హాన్నా-ద్యే॒నోప॑ హ్వయత॒ ఉప॑హూతం-వాఀమదే॒వ్యగ్ం స॒హాన్తరి॑ఖ్షే॒ణేత్యా॑హ ప॒శవో॒ వై వా॑మదే॒వ్య-మ్ప॒శూనే॒వ స॒హాన్తరి॑ఖ్షే॒ణోప॑ హ్వయత॒ ఉప॑హూత-మ్బృ॒హ-థ్స॒హ ది॒వేత్యా॑హై॒రం-వైఀ బృ॒హదిరా॑మే॒వ స॒హ ది॒వోప॑ హ్వయత॒ ఉప॑హూతా-స్స॒ప్త హోత్రా॒ ఇత్యా॑హ॒ హోత్రా॑ ఏ॒వోప॑ హ్వయత॒ ఉప॑హూతా ధే॒ను- [ఉప॑హూతా ధే॒నుః, స॒హర్ష॒భేత్యా॑హ] 37
-స్స॒హర్ష॒భేత్యా॑హ మిథు॒నమే॒వోప॑ హ్వయత॒ ఉప॑హూతో భ॒ఖ్ష-స్సఖేత్యా॑హ సోమపీ॒థమే॒వోప॑ హ్వయత॒ ఉప॑హూ॒తా(4) హో ఇత్యా॑హా॒-ఽఽత్మాన॑మే॒వోప॑ హ్వయత ఆ॒త్మా హ్యుప॑హూతానాం॒-వఀసి॑ష్ఠ॒ ఇడా॒ముప॑ హ్వయతే ప॒శవో॒ వా ఇడా॑ ప॒శూనే॒వోప॑ హ్వయతే చ॒తురుప॑ హ్వయతే॒ చతు॑ష్పాదో॒ హి ప॒శవో॑ మాన॒వీత్యా॑హ॒ మను॒ర్హ్యే॑తా- [మను॒ర్హ్యే॑తామ్, అగ్రే ఽప॑శ్య-] 38
-మగ్రే ఽప॑శ్య-ద్ఘృ॒తప॒దీత్యా॑హ॒ య దే॒వాస్యై॑ ప॒దా-ద్ఘృ॒తమపీ᳚డ్యత॒ తస్మా॑దే॒వమా॑హ మైత్రావరు॒ణీత్యా॑హ మి॒త్రావరు॑ణౌ॒ హ్యే॑నాగ్ం స॒మైర॑యతా॒-మ్బ్రహ్మ॑ దే॒వకృ॑త॒-ముప॑హూత॒మిత్యా॑హ॒ బ్రహ్మై॒వోప॑ హ్వయతే॒ దైవ్యా॑ అద్ధ్వ॒ర్యవ॒ ఉప॑హూతా॒ ఉప॑హూతా మను॒ష్యా॑ ఇత్యా॑హ దేవమను॒ష్యానే॒వోప॑ హ్వయతే॒ య ఇ॒మం-యఀ॒జ్ఞమవా॒న్॒ యే య॒జ్ఞప॑తిం॒-వఀర్ధా॒నిత్యా॑హ [ ] 39
య॒జ్ఞాయ॑ చై॒వ యజ॑మానాయ చా॒ ఽఽశిష॒మా శా᳚స్త॒ ఉప॑హూతే॒ ద్యావా॑పృథి॒వీ ఇత్యా॑హ॒ ద్యావా॑పృథి॒వీ ఏ॒వోప॑ హ్వయతే పూర్వ॒జే ఋ॒తావ॑రీ॒ ఇత్యా॑హ పూర్వ॒జే హ్యే॑తే ఋ॒తావ॑రీ దే॒వీ దే॒వపు॑త్రే॒ ఇత్యా॑హ దే॒వీ హ్యే॑తే దే॒వపు॑త్రే॒ ఉప॑హూతో॒-ఽయం యఀజ॑మాన॒ ఇత్యా॑హ॒ యజ॑మానమే॒వోప॑ హ్వయత॒ ఉత్త॑రస్యా-న్దేవయ॒జ్యాయా॒ముప॑హూతో॒ భూయ॑సి హవి॒ష్కర॑ణ॒ ఉప॑హూతో ది॒వ్యే ధామ॒న్నుప॑హూత॒ [ధామ॒న్నుప॑హూతః, ఇత్యా॑హ] 40
ఇత్యా॑హ ప్ర॒జా వా ఉత్త॑రా దేవయ॒జ్యా ప॒శవో॒ భూయో॑ హవి॒ష్కర॑ణగ్ం సువ॒ర్గో లో॒కో ది॒వ్య-న్ధామే॒దమ॑-సీ॒దమ॒సీత్యే॒వ య॒జ్ఞస్య॑ ప్రి॒య-న్ధామోప॑ హ్వయతే॒ విశ్వ॑మస్య ప్రి॒య-ముప॑హూత॒మిత్యా॒హా-ఛ॑మ్బట్కారమే॒వోప॑ హ్వయతే ॥ 41 ॥
(ఆ॒హ॒ – ధే॒ను- రే॒తాం – వఀర్ధా॒నిత్యా॑హ॒ – ధామ॒న్నుప॑హూత॒ – శ్చతు॑స్త్రిగ్ంశచ్చ ) (అ. 7)
ప॒శవో॒ వా ఇడా᳚ స్వ॒యమా ద॑త్తే॒ కామ॑మే॒వా-ఽఽత్మనా॑ పశూ॒నామా ద॑త్తే॒ న హ్య॑న్యః కామ॑-మ్పశూ॒నా-మ్ప్ర॒యచ్ఛ॑తి వా॒చస్పత॑యే త్వా హు॒త-మ్ప్రా-ఽశ్ఞా॒మీత్యా॑హ॒ వాచ॑మే॒వ భా॑గ॒ధేయే॑న ప్రీణాతి॒ సద॑స॒స్పత॑యే త్వా హు॒త-మ్ప్రా-ఽశ్ఞా॒మీత్యా॑హ స్వ॒గాకృ॑త్యై చతురవ॒త్త-మ్భ॑వతి హ॒విర్వై చ॑తురవ॒త్త-మ్ప॒శవ॑శ్చతురవ॒త్తం-యఀద్ధోతా᳚ ప్రాశ్ఞీ॒యాద్ధోతా- [ప్రాశ్ఞీ॒యాద్ధోతా᳚, ఆర్తి॒మార్చ్ఛే॒ద్య-] 42
-ఽఽర్తి॒మార్చ్ఛే॒ద్య-ద॒గ్నౌ జు॑హు॒యా-ద్రు॒ద్రాయ॑ ప॒శూనపి॑ దద్ధ్యాదప॒శుర్యజ॑మాన-స్స్యా-ద్వా॒చస్పత॑యే త్వా హు॒త-మ్ప్రా-ఽశ్ఞా॒మీత్యా॑హ ప॒రోఖ్ష॑మే॒వైన॑-జ్జుహోతి॒ సద॑స॒స్పత॑యే త్వా హు॒త-మ్ప్రాశ్ఞా॒మీత్యా॑హ స్వ॒గాకృ॑త్యై॒ ప్రాశ్ఞ॑న్తి తీ॒ర్థ ఏ॒వ ప్రాశ్ఞ॑న్తి॒ దఖ్షి॑ణా-న్దదాతి తీ॒ర్థ ఏ॒వ దఖ్షి॑ణా-న్దదాతి॒ వి వా ఏ॒తద్య॒జ్ఞ- [వి వా ఏ॒తద్య॒జ్ఞమ్, ఛి॒న్ద॒న్తి॒ యన్మ॑ద్ధ్య॒తః] 43
-ఞ్ఛి॑న్దన్తి॒ యన్మ॑ద్ధ్య॒తః ప్రా॒శ్ఞన్త్య॒ద్భి-ర్మా᳚ర్జయన్త॒ ఆపో॒ వై సర్వా॑ దే॒వతా॑ దే॒వతా॑భిరే॒వ య॒జ్ఞగ్ం స-న్త॑న్వన్తి దే॒వా వై య॒జ్ఞా-ద్రు॒ద్రమ॒న్తరా॑య॒న్థ్స య॒జ్ఞమ॑విద్ధ్య॒-త్త-న్దే॒వా అ॒భి సమ॑గచ్ఛన్త॒ కల్ప॑తా-న్న ఇ॒దమితి॒ తే᳚-ఽబ్రువ॒న్-థ్స్వి॑ష్టం॒-వైఀ న॑ ఇ॒ద-మ్భ॑విష్యతి॒ యది॒మగ్ం రా॑ధయి॒ష్యామ॒ ఇతి॒ త-థ్స్వి॑ష్ట॒కృత॑-స్స్విష్టకృ॒త్త్వ-న్తస్యా ఽఽవి॑ద్ధ॒-న్ని- [-ఽఽవి॑ద్ధ॒-న్నిః, అ॒కృ॒న్త॒న్॒. యవే॑న॒] 44
-ర॑కృన్త॒న్॒. యవే॑న॒ సమ్మి॑త॒-న్తస్మా᳚-ద్యవమా॒త్రమవ॑ ద్యే॒-ద్యజ్జ్యాయో॑-ఽవ॒-ద్యే-ద్రో॒పయే॒-త్త-ద్య॒జ్ఞస్య॒ యదుప॑ చ స్తృణీ॒యాద॒భి చ॑ ఘా॒రయే॑దుభయత-స్సగ్గ్శ్వా॒యి కు॑ర్యాదవ॒దాయా॒భి ఘా॑రయతి॒ ద్వి-స్సమ్ప॑ద్యతే ద్వి॒పా-ద్యజ॑మానః॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యై॒ య-త్తి॑ర॒శ్చీన॑-మతి॒-హరే॒దన॑భి-విద్ధం-యఀ॒జ్ఞస్యా॒భి వి॑ద్ధ్యే॒దగ్రే॑ణ॒ పరి॑ హరతి తీ॒ర్థేనై॒వ పరి॑ హరతి॒ త-త్పూ॒ష్ణే పర్య॑హర॒న్త- [పర్య॑హర॒న్తత్, పూ॒షా] 45
-త్పూ॒షా ప్రాశ్య॑ ద॒తో॑-ఽరుణ॒-త్తస్మా᳚-త్పూ॒షా ప్ర॑పి॒ష్టభా॑గో-ఽద॒న్తకో॒ హి త-న్దే॒వా అ॑బ్రువ॒న్ వి వా అ॒యమా᳚ర్ధ్యప్రాశిత్రి॒యో వా అ॒యమ॑భూ॒దితి॒ త-ద్బృహ॒స్పత॑యే॒ పర్య॑హర॒న్-థ్సో॑-ఽబిభే॒-ద్బృహ॒స్పతి॑రి॒త్థం-వాఀవ స్య ఆర్తి॒మా-ఽరి॑ష్య॒తీతి॒ స ఏ॒త-మ్మన్త్ర॑మపశ్య॒-థ్సూర్య॑స్య త్వా॒ చఖ్షు॑షా॒ ప్రతి॑ పశ్యా॒మీత్య॑బ్రవీ॒న్న హి సూర్య॑స్య॒ చఖ్షుః॒ [చఖ్షుః॑, కి-ఞ్చ॒న] 46
కి-ఞ్చ॒న హి॒నస్తి॒ సో॑-ఽబిభే-త్ప్రతిగృ॒హ్ణన్త॑-మ్మా హిగ్ంసిష్య॒తీతి॑ దే॒వస్య॑ త్వా సవి॒తుః ప్ర॑స॒వే᳚-ఽశ్వినో᳚ ర్బా॒హుభ్యా᳚-మ్పూ॒ష్ణో హస్తా᳚భ్యా॒-మ్ప్రతి॑ గృహ్ణా॒మీత్య॑బ్రవీ-థ్సవి॒తృప్ర॑సూత ఏ॒వైన॒ద్బ్రహ్మ॑ణా దే॒వతా॑భిః॒ ప్రత్య॑గృహ్ణా॒-థ్సో॑-ఽబిభే-త్ప్రా॒శ్ఞన్త॑-మ్మా హిగ్ంసిష్య॒తీత్య॒గ్నేస్త్వా॒ ఽఽస్యే॑న॒ ప్రా-ఽశ్ఞా॒మీత్య॑బ్రవీ॒న్న హ్య॑గ్నేరా॒స్య॑-ఙ్కిఞ్చ॒న హి॒నస్తి॒ సో॑-ఽబిభే॒- [సో॑-ఽబిభేత్, ప్రాశి॑తమ్మా-] 47
-త్ప్రాశి॑తమ్మా-హిగ్ంసిష్య॒తీతి॑ బ్రాహ్మ॒ణస్యో॒దరే॒ణేత్య॑ బ్రవీ॒న్న హి బ్రా᳚హ్మ॒ణస్యో॒దర॒-ఙ్కి-ఞ్చ॒న హి॒నస్తి॒ బృహ॒స్పతే॒ర్బ్రహ్మ॒ణేతి॒ స హి బ్రహ్మి॒ష్ఠో-ఽప॒ వా ఏ॒తస్మా᳚-త్ప్రా॒ణాః క్రా॑మన్తి॒ యః ప్రా॑శి॒త్ర-మ్ప్రా॒శ్ఞాత్య॒ద్భి-ర్మా᳚ర్జయి॒త్వా ప్రా॒ణాన్-థ్స-మ్మృ॑శతే॒-ఽమృతం॒-వైఀ ప్రా॒ణా అ॒మృత॒మాపః॑ ప్రా॒ణానే॒వ య॑థాస్థా॒నముప॑ హ్వయతే ॥ 48 ॥
(ప్రా॒శ్ఞీ॒యాద్ధోతా॑ – య॒జ్ఞం – ని – ర॑హర॒న్త – చ్చఖ్షు॑ – రా॒స్య॑-ఙ్కిఞ్చ॒న హి॒నస్తి॒ సో॑-ఽబిభే॒ – చ్చతు॑శ్చత్వారిగ్ంశచ్చ ) (అ. 8)
అ॒గ్నీధ॒ ఆ ద॑ధా-త్య॒గ్నిము॑ఖా-నే॒వర్తూ-న్ప్రీ॑ణాతి స॒మిధ॒మా ద॑ధా॒త్యుత్త॑రాసా॒-మాహు॑తీనా॒-మ్ప్రతి॑ష్ఠిత్యా॒ అథో॑ స॒మిద్వ॑త్యే॒వ జు॑హోతి పరి॒ధీన్-థ్స-మ్మా᳚ర్ష్టి పు॒నాత్యే॒వైనా᳚న్-థ్స॒కృ-థ్స॑కృ॒-థ్స-మ్మా᳚ర్ష్టి॒ పరా॑ఙివ॒ హ్యే॑తర్హి॑ య॒జ్ఞశ్చ॒తు-స్సమ్ప॑ద్యతే॒ చతు॑ష్పాదః ప॒శవః॑ ప॒శూనే॒వావ॑ రున్ధే॒ బ్రహ్మ॒-న్ప్రస్థా᳚స్యామ॒ ఇత్యా॒హాత్ర॒ వా ఏ॒తర్హి॑ య॒జ్ఞ-శ్శ్రి॒తో [య॒జ్ఞ-శ్శ్రి॒తః, యత్ర॑ బ్ర॒హ్మా] 49
యత్ర॑ బ్ర॒హ్మా యత్రై॒వ య॒జ్ఞ-శ్శ్రి॒తస్తత॑ ఏ॒వైన॒మా ర॑భతే॒ యద్ధస్తే॑న ప్ర॒మీవే᳚ద్వేప॒న-స్స్యా॒ద్యచ్ఛీ॒ర్ష్ణా శీ॑ర్షక్తి॒మాన్-థ్స్యా॒ద్య-త్తూ॒ష్ణీమాసీ॒తా ఽస॑మ్ప్రత్తో య॒జ్ఞ-స్స్యా॒-త్ప్రతి॒ష్ఠేత్యే॒వ బ్రూ॑యా-ద్వా॒చి వై య॒జ్ఞ-శ్శ్రి॒తో యత్రై॒వ య॒జ్ఞ-శ్శ్రి॒తస్తత॑ ఏ॒వైన॒గ్ం॒ స-మ్ప్ర య॑చ్ఛతి॒ దేవ॑ సవితరే॒త-త్తే॒ ప్రా- [సవితరే॒త-త్తే॒ ప్ర, ఆ॒హేత్యా॑హ॒] 50
-ఽఽహేత్యా॑హ॒ ప్రసూ᳚త్యై॒ బృహ॒స్పతి॑ ర్బ్ర॒హ్మేత్యా॑హ॒ స హి బ్రహ్మి॑ష్ఠ॒-స్స య॒జ్ఞ-మ్పా॑హి॒ స య॒జ్ఞప॑తి-మ్పాహి॒ స మా-మ్పా॒హీత్యా॑హ య॒జ్ఞాయ॒ యజ॑మానాయా॒-ఽఽత్మనే॒ తేభ్య॑ ఏ॒వా-ఽఽశిష॒మా శా॒స్తే-ఽనా᳚ర్త్యా ఆ॒శ్రావ్యా॑-ఽఽహ దే॒వాన్. య॒జేతి॑ బ్రహ్మవా॒దినో॑ వదన్తీ॒ష్టా దే॒వతా॒ అథ॑ కత॒మ ఏ॒తే దే॒వా ఇతి॒ ఛన్దా॒గ్ం॒సీతి॑ బ్రూయా-ద్గాయ॒త్రీ-న్త్రి॒ష్టుభ॒- [బ్రూయా-ద్గాయ॒త్రీ-న్త్రి॒ష్టుభ᳚మ్, జగ॑తీ॒-] 51
ఞ్జగ॑తీ॒-మిత్యథో॒ ఖల్వా॑హుర్బ్రాహ్మ॒ణా వై ఛన్దా॒గ్ం॒సీతి॒ తానే॒వ త-ద్య॑జతి దే॒వానాం॒-వాఀ ఇ॒ష్టా దే॒వతా॒ ఆస॒న్నథా॒గ్నిర్నోద॑జ్వల॒-త్త-న్దే॒వా ఆహు॑తీభి-రనూయా॒జేష్వన్వ॑-విన్ద॒న్॒. యద॑నూయా॒జాన్. యజ॑త్య॒గ్నిమే॒వ త-థ్సమి॑న్ధ ఏ॒తదు॒ర్వై నామా॑-ఽఽసు॒ర ఆ॑సీ॒-థ్స ఏ॒తర్హి॑ య॒జ్ఞస్యా॒ ఽఽశిష॑మవృఙ్క్త॒ య-ద్బ్రూ॒యాదే॒త- [య-ద్బ్రూ॒యాదే॒తత్, ఉ॒ ద్యా॒వా॒పృ॒థి॒వీ॒ భ॒ద్ర-మ॑భూ॒-] 52
-దు॑ ద్యావాపృథివీ భ॒ద్ర-మ॑భూ॒-దిత్యే॒తదు॑-మే॒వా-ఽఽసు॒రం-యఀ॒జ్ఞస్యా॒-ఽఽశిష॑-ఙ్గమయేది॒ద-న్ద్యా॑వాపృథివీ భ॒ద్రమ॑భూ॒దిత్యే॒వ బ్రూ॑యా॒-ద్యజ॑మానమే॒వ య॒జ్ఞస్యా॒-ఽఽశిష॑-ఙ్గమయ॒త్యార్ధ్మ॑ సూక్తవా॒కము॒త న॑మోవా॒కమి-త్యా॑హే॒దమ॑రా॒-థ్స్మేతి॒ వావైతదా॒హోప॑శ్రితో ది॒వః పృ॑థి॒వ్యోరిత్యా॑హ॒ ద్యావా॑పృథి॒వ్యోర్హి య॒జ్ఞ ఉప॑శ్రిత॒ ఓమ॑న్వతీ తే॒-ఽస్మిన్. య॒జ్ఞే య॑జమాన॒ ద్యావా॑పృథి॒వీ [ ] 53
స్తా॒మిత్యా॑హా॒ ఽఽశిష॑మే॒వైతామా శా᳚స్తే॒ యద్బ్రూ॒యా-థ్సూ॑పావసా॒నా చ॑ స్వద్ధ్యవసా॒నా చేతి॑ ప్ర॒మాయు॑కో॒ యజ॑మాన-స్స్యాద్య॒దా హి ప్ర॒మీయ॒తే ఽథే॒మాము॑పావ॒స్యతి॑ సూపచర॒ణా చ॑ స్వధిచర॒ణా చేత్యే॒వ బ్రూ॑యా॒-ద్వరీ॑యసీమే॒వాస్మై॒ గవ్యూ॑తి॒మా శా᳚స్తే॒ న ప్ర॒మాయు॑కో భవతి॒ తయో॑రా॒విద్య॒గ్నిరి॒దగ్ం హ॒విర॑జుష॒తేత్యా॑హ॒ యా అయా᳚ఖ్ష్మ [ ] 54
దే॒వతా॒స్తా అ॑రీరధా॒మేతి॒ వావైతదా॑హ॒ యన్న ని॑ర్ది॒శే-త్ప్రతి॑వేశం-యఀ॒జ్ఞస్యా॒ ఽఽశీర్గ॑చ్ఛే॒దా శా᳚స్తే॒-ఽయం-యఀజ॑మానో॒-ఽసావిత్యా॑హ ని॒ర్దిశ్యై॒వైనగ్ం॑ సువ॒ర్గం-లోఀ॒క-ఙ్గ॑మయ॒త్యాయు॒రా శా᳚స్తే సుప్రజా॒స్త్వమా శా᳚స్త॒ ఇత్యా॑హా॒ ఽశిష॑మే॒వై తామా శా᳚స్తే సజాతవన॒స్యామా శా᳚స్త॒ ఇత్యా॑హ ప్రా॒ణా వై స॑జా॒తాః ప్రా॒ణానే॒వ [ ] 55
నాన్తరే॑తి॒ తద॒గ్నిర్దే॒వో దే॒వేభ్యో॒ వన॑తే వ॒యమ॒గ్నేర్మాను॑షా॒ ఇత్యా॑హా॒గ్నిర్దే॒వేభ్యో॑ వను॒తే వ॒య-మ్మ॑ను॒ష్యే᳚భ్య॒ ఇతి॒ వావైతదా॑హే॒హ గతి॑ర్వా॒మస్యే॒ద-ఞ్చ॒ నమో॑ దే॒వేభ్య॒ ఇత్యా॑హ॒ యాశ్చై॒వ దే॒వతా॒ యజ॑తి॒ యాశ్చ॒ న తాభ్య॑ ఏ॒వోభయీ᳚భ్యో॒ నమ॑స్కరోత్యా॒త్మనో-ఽనా᳚ర్త్యై ॥ 56 ॥
(శ్రి॒తః – తే॒ ప్ర – త్రి॒ష్టుభ॑ – మే॒త-ద్- ద్యావా॑పృథి॒వీ – యా అయా᳚ఖ్ష్మ- ప్రా॒ణానే॒వ – షట్చ॑త్వారిగ్ంశచ్చ ) (అ. 9)
దే॒వా వై య॒జ్ఞస్య॑ స్వగాక॒ర్తార॒-న్నావి॑న్ద॒-న్తే శం॒యుఀ-మ్బా॑ర్హస్ప॒త్యమ॑బ్రువన్ని॒మ-న్నో॑ య॒జ్ఞగ్గ్ స్వ॒గా కు॒ర్వితి॒ సో᳚-ఽబ్రవీ॒ద్వరం॑-వృఀణై॒ యదే॒వా-బ్రా᳚హ్మణో॒క్తో-ఽశ్ర॑ద్దధానో॒ యజా॑తై॒ సా మే॑ య॒జ్ఞస్యా॒-ఽఽశీర॑స॒దితి॒ తస్మా॒-ద్య-ద్బ్రా᳚హ్మణో॒క్తో-ఽశ్ర॑ద్దధానో॒ యజ॑తే శం॒యుఀమే॒వ తస్య॑ బార్హస్ప॒త్యం-యఀ॒జ్ఞస్యా॒ ఽఽశీర్గ॑చ్ఛత్యే॒త-న్మమేత్య॑బ్రవీ॒-త్కి-మ్మే᳚ ప్ర॒జాయా॒ [ప్ర॒జాయాః᳚, ఇతి॒ యో॑-ఽపగు॒రాతై॑] 57
ఇతి॒ యో॑-ఽపగు॒రాతై॑ శ॒తేన॑ యాతయా॒ద్యో ని॒హన॑-థ్స॒హస్రే॑ణ యాతయా॒ద్యో లోహి॑త-ఙ్క॒రవ॒ద్యావ॑తః ప్ర॒స్కద్య॑ పా॒గ్ం॒సూన్-థ్స॑-ఙ్గృ॒హ్ణా-త్తావ॑త-స్సంవఀథ్స॒రా-న్పి॑తృలో॒క-న్న ప్రజా॑నా॒దితి॒ తస్మా᳚-ద్బ్రాహ్మ॒ణాయ॒ నాప॑ గురేత॒ న ని హ॑న్యా॒న్న లోహి॑త-ఙ్కుర్యాదే॒తావ॑తా॒ హైన॑సా భవతి॒ తచ్ఛం॒యోఀరా వృ॑ణీమహ॒ ఇత్యా॑హ య॒జ్ఞమే॒వ త-థ్స్వ॒గా క॑రోతి॒ త- [త-థ్స్వ॒గా క॑రోతి॒ తత్, శం॒యోఀరా] 58
-చ్ఛం॒యోఀరా వృ॑ణీమహ॒ ఇత్యా॑హ శం॒యుఀమే॒వ బా॑ర్హస్ప॒త్య-మ్భా॑గ॒ధేయే॑న॒ సమ॑ర్ధయతి గా॒తుం-యఀ॒జ్ఞాయ॑ గా॒తుం-యఀ॒జ్ఞప॑తయ॒ ఇత్యా॑హా॒ ఽఽశిష॑మే॒వై తామా శా᳚స్తే॒ సోమం॑-యఀజతి॒ రేత॑ ఏ॒వ త-ద్ద॑ధాతి॒ త్వష్టా॑రం-యఀజతి॒ రేత॑ ఏ॒వ హి॒త-న్త్వష్టా॑ రూ॒పాణి॒ వి క॑రోతి దే॒వానా॒-మ్పత్నీ᳚ర్యజతి మిథున॒త్వాయా॒గ్ని-ఙ్గృ॒హప॑తిం-యఀజతి॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యై జా॒మి వా ఏ॒త-ద్య॒జ్ఞస్య॑ క్రియతే॒ [క్రియతే, యదాజ్యే॑న] 59
యదాజ్యే॑న ప్రయా॒జా ఇ॒జ్యన్త॒ ఆజ్యే॑న పత్నీసంయాఀ॒జా ఋచ॑మ॒నూచ్య॑ పత్నీసంయాఀ॒జానా॑మృ॒చా య॑జ॒త్యజా॑మిత్వా॒యాథో॑ మిథున॒త్వాయ॑ ప॒ఙ్క్తి ప్రా॑యణో॒ వై య॒జ్ఞః ప॒ఙ్క్త్యు॑దయనః॒ పఞ్చ॑ ప్రయా॒జా ఇ॑జ్యన్తే చ॒త్వారః॑ పత్నీసంయాఀ॒జా-స్స॑మిష్టయ॒జుః ప॑ఞ్చ॒మ-మ్ప॒ఙ్క్తిమే॒వాను॑ ప్ర॒యన్తి॑ ప॒ఙ్క్తిమనూద్య॑న్తి ॥ 60 ॥
(ప్ర॒జాయాః᳚ – కరోతి॒ తత్ – క్రి॑యతే॒ – త్రయ॑స్త్రిగ్ంశచ్చ ) (అ. 10)
యు॒ఖ్ష్వాహి దే॑వ॒హూత॑మా॒గ్ం॒ అశ్వాగ్ం॑ అగ్నే ర॒థీరి॑వ । ని హోతా॑ పూ॒ర్వ్య-స్స॑దః ॥ ఉ॒త నో॑ దేవ దే॒వాగ్ం అచ్ఛా॑ వోచో వి॒దుష్ట॑రః । శ్రద్విశ్వా॒ వార్యా॑ కృధి ॥ త్వగ్ం హ॒ యద్య॑విష్ఠ్॒య సహ॑స-స్సూనవాహుత । ఋ॒తావా॑ య॒జ్ఞియో॒ భువః॑ ॥ అ॒యమ॒గ్ని-స్స॑హ॒స్రిణో॒ వాజ॑స్య శ॒తిన॒స్పతిః॑ । మూ॒ర్ధా క॒వీ ర॑యీ॒ణామ్ ॥ త-న్నే॒మిమృ॒భవో॑ య॒థా ఽఽన॑మస్వ॒ సహూ॑తిభిః । నేదీ॑యో య॒జ్ఞ- [య॒జ్ఞమ్, అ॒ఙ్గి॒రః॒ ।] 61
-మ॑ఙ్గిరః ॥ తస్మై॑ నూ॒ నమ॒భిద్య॑వే వా॒చా వి॑రూప॒ నిత్య॑యా । వృష్ణే॑ చోదస్వ సుష్టు॒తిమ్ ॥ కము॑ ష్విదస్య॒ సేన॑యా॒-ఽగ్నేరపా॑కచఖ్షసః । ప॒ణి-ఙ్గోషు॑ స్తరామహే ॥ మా నో॑ దే॒వానాం॒-విఀశః॑ ప్రస్నా॒తీరి॑వో॒స్రాః । కృ॒శ-న్న హా॑సు॒రఘ్ని॑యాః ॥ మా న॑-స్సమస్య దూ॒ఢ్యః॑ పరి॑ద్వేషసో అగ్ం హ॒తిః । ఊ॒ర్మిర్న నావ॒మా వ॑ధీత్ ॥ నమ॑స్తే అగ్న॒ ఓజ॑సే గృ॒ణన్తి॑ దేవ కృ॒ష్టయః॑ । అమై॑- [అమైః᳚, అ॒మిత్ర॑మర్దయ ।] 62
-ర॒మిత్ర॑మర్దయ ॥ కు॒విథ్సునో॒ గవి॑ష్ట॒యే-ఽగ్నే॑ సం॒వేఀషి॑షో ర॒యిమ్ । ఉరు॑కృదు॒రు ణ॑స్కృధి ॥ మా నో॑ అ॒స్మి-న్మ॑హాధ॒నే పరా॑ వర్గ్భార॒భృద్య॑థా । సం॒వఀర్గ॒గ్ం॒ సగ్ం ర॒యి-ఞ్జ॑య ॥ అ॒న్యమ॒స్మద్భి॒యా ఇ॒యమగ్నే॒ సిష॑క్తు దు॒చ్ఛునా᳚ । వర్ధా॑ నో॒ అమ॑వ॒చ్ఛవః॑ ॥ యస్యాజు॑షన్నమ॒స్విన॒-శ్శమీ॒మదు॑ర్మఖస్యవా । త-ఙ్ఘేద॒గ్నిర్వృ॒ధా-ఽవ॑తి ॥ పర॑స్యా॒ అధి॑ [ ] 63
సం॒వఀతో-ఽవ॑రాగ్ం అ॒భ్యా త॑ర । యత్రా॒హమస్మి॒ తాగ్ం అ॑వ ॥ వి॒ద్మా హి తే॑ పు॒రా వ॒యమగ్నే॑ పి॒తుర్యథావ॑సః । అధా॑ తే సు॒మ్నమీ॑మహే ॥ య ఉ॒గ్ర ఇ॑వ శర్య॒హా తి॒గ్మశృ॑ఙ్గో॒ న వగ్ంస॑గః । అగ్నే॒ పురో॑ రు॒రోజి॑థ ॥ సఖా॑య॒-స్సం-వఀ ॑-స్సం॒యఀఞ్చ॒మిష॒గ్గ్॒ స్తోమ॑-ఞ్చా॒గ్నయే᳚ । వర్షి॑ష్ఠాయ ఖ్షితీ॒నామూ॒ర్జో నప్త్రే॒ సహ॑స్వతే ॥ సగ్ం స॒మిద్యు॑వసే వృష॒న్న -గ్నే॒ విశ్వా᳚న్య॒ర్య ఆ । ఇ॒డస్ప॒దే సమి॑ధ్యసే॒ స నో॒ వసూ॒న్యా భ॑ర । ప్రజా॑పతే॒, స వే॑ద॒, సోమా॑ పూషణే॒, మౌ దే॒వౌ ॥ 64 ॥
(య॒జ్ఞ – మమై॒ – రధి॑ – వృష॒ – న్నేకా॒న్న విగ్ం॑శ॒తిశ్చ॑ ) (అ. 11)
ఉ॒శన్త॑స్త్వా హవామహ ఉ॒శన్త॒-స్సమి॑ధీమహి । ఉ॒శన్ను॑శ॒త ఆ వ॑హ పి॒తౄన్. హ॒విషే॒ అత్త॑వే ॥ త్వగ్ం సో॑మ॒ ప్రచి॑కితో మనీ॒షా త్వగ్ం రజి॑ష్ఠ॒మను॑ నేషి॒ పన్థా᳚మ్ । తవ॒ ప్రణీ॑తీ పి॒తరో॑ న ఇన్దో దే॒వేషు॒ రత్న॑మ భజన్త॒ ధీరాః᳚ ॥ త్వయా॒ హి నః॑ పి॒తర॑-స్సోమ॒ పూర్వే॒ కర్మా॑ణి చ॒క్రుః ప॑వమాన॒ ధీరాః᳚ । వ॒న్వన్నవా॑తః పరి॒ధీగ్ం రపో᳚ర్ణు వీ॒రేభి॒రశ్వై᳚ర్మ॒ఘవా॑ భవా [భవ, నః॒ ।] 65
నః ॥ త్వగ్ం సో॑మ పి॒తృభి॑-స్సంవిఀదా॒నో-ఽను॒ ద్యావా॑పృథి॒వీ ఆ త॑తన్థ । తస్మై॑ త ఇన్దో హ॒విషా॑ విధేమ వ॒యగ్గ్ స్యా॑మ॒ పత॑యో రయీ॒ణామ్ ॥ అగ్ని॑ష్వాత్తాః పితర॒ ఏహ గ॑చ్ఛత॒ సద॑-స్సద-స్సదత సుప్రణీతయః । అ॒త్తా హ॒వీగ్ంషి॒ ప్రయ॑తాని బ॒ర్॒హిష్యథా॑ ర॒యిగ్ం సర్వ॑వీర-న్దధాతన ॥ బర్హి॑షదః పితర ఊ॒త్య॑ర్వాగి॒మా వో॑ హ॒వ్యా చ॑కృమా జు॒షద్ధ్వ᳚మ్ । త ఆ గ॒తా-ఽవ॑సా॒ శ-న్త॑మే॒నా-ఽథా॒-ఽస్మభ్య॒గ్ం॒ [-ఽస్మభ్య᳚మ్, శం-యోఀర॑ర॒పో ద॑ధాత ।] 66
శం-యోఀర॑ర॒పో ద॑ధాత ॥ ఆ-ఽహ-మ్పి॒తౄన్-థ్సు॑వి॒దత్రాగ్ం॑ అవిథ్సి॒ నపా॑త-ఞ్చ వి॒క్రమ॑ణ-ఞ్చ॒ విష్ణోః᳚ । బ॒ర్॒హి॒షదో॒ యే స్వ॒ధయా॑ సు॒తస్య॒ భజ॑న్త పి॒త్వస్త ఇ॒హా-ఽఽ గ॑మిష్ఠాః ॥ ఉప॑హూతాః పి॒తర॑-స్సో॒మ్యాసో॑ బర్హి॒ష్యే॑షు ని॒ధిషు॑ ప్రి॒యేషు॑ । త ఆ గ॑మన్తు॒ త ఇ॒హ శ్రు॑వ॒న్త్వధి॑ బ్రువన్తు॒ తే అ॑వన్త్వ॒స్మాన్ ॥ ఉదీ॑రతా॒మవ॑ర॒ ఉ-త్పరా॑స॒ ఉన్మ॑ద్ధ్య॒మాః పి॒తర॑-స్సో॒మ్యాసః॑ । అసుం॒- [అసు᳚మ్, య ఈ॒యుర॑ వృ॒కా] 67
-యఀ ఈ॒యుర॑ వృ॒కా ఋ॑త॒జ్ఞాస్తే నో॑-ఽవన్తు పి॒తరో॒ హవే॑షు ॥ ఇ॒ద-మ్పి॒తృభ్యో॒ నమో॑ అస్త్వ॒ద్య యే పూర్వా॑సో॒ య ఉప॑రాస ఈ॒యుః । యే పార్థి॑వే॒ రజ॒స్యా నిష॑త్తా॒ యే వా॑ నూ॒నగ్ం సు॑వృ॒జనా॑సు వి॒ఖ్షు ॥ అధా॒ యథా॑ నః పి॒తరః॒ పరా॑సః ప్ర॒త్నాసో॑ అగ్న ఋ॒తమా॑శుషా॒ణాః । శుచీద॑య॒-న్దీధి॑తి ముక్థ॒శాసః॒, ఖ్షామా॑ భి॒న్దన్తో॑ అరు॒ణీరప॑ వ్రన్న్ ॥ యద॑గ్నే [యద॑గ్నే, క॒వ్య॒వా॒హ॒న॒ పి॒తౄన్] 68
కవ్యవాహన పి॒తౄన్. యఖ్ష్యృ॑తా॒వృధః॑ । ప్ర చ॑ హ॒వ్యాని॑ వఖ్ష్యసి దే॒వేభ్య॑శ్చ పి॒తృభ్య॒ ఆ ॥ త్వమ॑గ్న ఈడి॒తో జా॑తవే॒దో-ఽవా᳚డ్ఢ॒వ్యాని॑ సుర॒భీణి॑ కృ॒త్వా । ప్రాదాః᳚ పి॒తృభ్య॑-స్స్వ॒ధయా॒ తే అ॑ఖ్షన్న॒ద్ధి త్వ-న్దే॑వ॒ ప్రయ॑తా హ॒వీగ్ంషి॑ ॥ మాత॑లీ క॒వ్యైర్య॒మో అఙ్గి॑రోభి॒ ర్బృహ॒స్పతి॒ర్॒ ఋక్వ॑భి ర్వావృధా॒నః । యాగ్శ్చ॑ దే॒వా వా॑వృ॒ధుర్యే చ॑ దే॒వాన్-థ్స్వాహా॒-ఽన్యే స్వ॒ధయా॒-ఽన్యే మ॑దన్తి ॥ 69 ॥
ఇ॒మం-యఀ ॑మ ప్రస్త॒రమాహి సీదాఙ్గి॑రోభిః పి॒తృభి॑-స్సంవిఀదా॒నః । ఆత్వా॒ మన్త్రాః᳚ కవిశ॒స్తా వ॑హన్త్వే॒నా రా॑జన్. హ॒విషా॑ మాదయస్వ ॥ అఙ్గి॑రోభి॒రా గ॑హి య॒జ్ఞియే॑భి॒ర్యమ॑ వైరూ॒పైరి॒హ మా॑దయస్వ । వివ॑స్వన్తగ్ం హువే॒ యః పి॒తా తే॒-ఽస్మిన్. య॒జ్ఞే బ॒ర్॒హిష్యా ని॒షద్య॑ ॥ అఙ్గి॑రసో నః పి॒తరో॒ నవ॑గ్వా॒ అథ॑ర్వాణో॒ భృగ॑వ-స్సో॒మ్యాసః॑ । తేషాం᳚-వఀ॒యగ్ం సు॑మ॒తౌ య॒జ్ఞియా॑నా॒మపి॑ భ॒ద్రే సౌ॑మన॒సే స్యా॑మ ॥ 70 ॥
(భ॒వా॒ – ఽస్మభ్య॒ – మసుం॒ – యఀద॑గ్నే – మదన్తి – సౌమన॒స – ఏక॑-ఞ్చ ) (అ. 12)
(స॒మిధ॒ – శ్చఖ్షు॑షీ – ప్ర॒జాప॑తి॒రాజ్యం॑ – దే॒వస్య॒ స్ఫ్యం – బ్ర॑హ్మవా॒దినో॒ ఽద్భి – ర॒గ్నేస్త్రయో॒ – మనుః॑ పృథి॒వ్యాః – ప॒శవో॒ – ఽగ్నీధే॑ – దే॒వా వై య॒జ్ఞస్య॑ – యు॒ఖ్ష్వో – శన్త॑స్త్వా॒ – ద్వాద॑శ )
(స॒మిధో॑ – యా॒జ్యా॑ – తస్మా॒న్నభా॒-ఽగగ్ం – హి తమన్వి- త్యా॑హ ప్ర॒జా వా – ఆ॒హేత్యా॑హ – యు॒ఖ్ష్వా హి – స॑ప్త॒తిః )
(స॒మిధః॑, సౌమన॒సే స్యా॑మ)
॥ హరిః॑ ఓమ్ ॥
॥ కృష్ణ యజుర్వేదీయ తైత్తిరీయ సంహితాయా-న్ద్వితీయకాణ్డే షష్టః ప్రశ్న-స్సమాప్తః ॥
(వా॒య॒వ్యం॑ – ప్ర॒జాప॑తి – రాది॒త్యేభ్యో॑ – దే॒వా – వి॒శ్వరూ॑పః – స॒మిధః॒ – షట్) (6)
॥ ఇతి ద్వీతీయ-ఙ్కాణ్డమ్ ॥